محرم در دل کوهستان‌های تالش/ اهل تسنن در ارتفاعات شمال بیرق عزا به پا کردند

مردم شیعه و سنی در روستاهای کوهستانی تالش، با برپایی چادر (پورو) و برگزاری مراسم طشت‌گذاری به استقبال ماه عزای سالار شهیدان عالم رفتند.

تالشان، قومی بزرگ و با تاریخی کهن است که وحدت و برادری در آن ریشه‌ای به طول تاریخ دارد.

این روزها از دل کوهستان‌های تالش بزرگ، نوایی آشنا به گوش می‌رسد و اهالی روستایی کوچک در حال برپایی چادرهایی هستند.

روستا حال و هوای عجیبی دارد، بویی آشنا به مشام می‌رسد، آسمان دلش گرفته و هوای باریدن دارد و اهالی روستا همچون کوه‌های استوار تالش پای اعتقادات و رسومات پدرشان ایستاده‌اند

این روستای قدیمی خاطرات زیادی را در دل خود جای‌داده و کودکان دیروز روستا اکنون مردان پا به سن گذاشته‌ای شده‌اند که هرگز آن روزها  و خاطرات را فراموش نکرده‌اند.

مردمان روستای ولی بیگ یوردی (طول گیلان) صدها سال است حدود ۶ ماه از سال را در روستای پدری‌شان به سر می‌برند، آن‌ها به دامداری مشغول‌اند و با پایان فصل کشاورزی به جلگه بازمی‌گردند.

اما در دو سال گذشته پس ۴۰ سال حضورشان در ییلاق مصادف شده با آغاز ماه محرم و اهالی این روستای کوچک در اقدامی جالب به‌رسم پدرانشان با برپایی چادرهایی که در گویش محلی به آن “پورو” می‌گویند به استقبال ایام سوگواری سید و سالار و شهیدان رفته‌اند.

حدود ۵۰ کیلومتر جاده سخت و پرپیچ‌وخم کوهستانی را طی کردیم تا به روستای ولی بیگ یوردی (طول گیلان) برسیم، دیدن  چادرهای ساده‌ای که عاشقانه برای زنده نگه‌داشتن  یاد شهدای کربلا برپاشده‌اند حس غریبی به آدمی می‌دهند.

راست گفته‌اند که اگر کربلا نبود مشام هیچ انسان آزاده‌ای بوی حقیقت را استشمام نمی‌کرد و امروز باگذشت بیش از هزار سال مردمانی که هزاران فرسنگ از کربلا دورند، در دل کوهستان‌های تالش فریاد آزاد خواهی حسین (ع) را فریاد می‌زنند.

اینجا نه دوربینی است و نه کسی برای نمایش دسته عزاداری به راه انداخته است، اینجا صدها سال است که مردمانش دل در گروه حسین (ع) دارند.

اینجا در روستاهای “داش دیبی” و “بیگ یوردی” منطقه طول گیلان در شهرستان تالش شیعه و سنی به‌رسم و سنت پدرانشان در کنار یکدیگر و دست در دست هم  پرچم سیاه عزای حسینی را بلند کرده‌اند تا این رسم دیرینه در سرزمین مادری‌شان فراموش نشود.

مردمان این دیار به‌رسم دیرینه در آستانه آغاز ماه محرم با برگزاری مراسم طشت گذاری به استقبال محرم می‌روند.

آئین طشت گذاری یکی از قدیمی‌ترین آئین‌های عاشورایی در میان مردم ترک‌زبان کشور است که بنا بر برخی روایات تاریخی، برگزاری آن ریشه در عصر صفوی دارد و این آئین با شماره ۶۸۵ در فهرست آثار معنوی کشور به ثبت رسیده است.

این فرهنگ و وحدت تنها مختص این دو روستا نیست و در بسیاری از  روستاهای بزرگ و کوچک سرزمین تالش این فرهنگ و سنت ریشه عمیقی دارد و اهل سنت در کنار شیعیان در مراسمات عزاداری و برنامه‌های مذهبی در این ماه حضور فعالی دارند.

در “طشت‌گذاری” ، طشت‌های مسی روی زمین گذاشته‌شده و بعد از عزاداری، ریش‌سفیدان و عاشقان حسین(ع) آن‌ها را بر دوش حمل کرده و وارد مساجد می‌شوند و پس‌ازآن، ریش‌سفیدان با دور زدن در مسجد و یا منزل فردی که نذر داشته است، طشت‌ها را از آب پر می‌کنند و سپس بعد از خواندن دعایی مخصوص، مردم برای حاج گرفتن، از آب داخل طشت‌ها به نشانه تبرک برمی‌دارند.

تالش را می‌شود نماد وحدت شیعه و سنی در کشور نامید، اینجا شیعه و سنی برادرانه در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند، اینجا سرزمین برداری و صفاست و چادرهای برپا شده در روستاهای داش دیبی و ولی بیگ یوردی که نیمی از مردمانش از اهل سنت هستند مشت محکمی است بر دهان یاوه‌گویان و خاری است در چشم آنانی که چشم دیدن این وحدت را ندارند.

/فارس