الکاظمی و چند چالش مهم!

یادداشت-صابرگلعنبری:بالاخره پس از کش‌وقوس‌های زیادی، دولت جدید عراق به نخست وزیری مصطفی الکاظمی پنجشنبه گذشته تشکیل شد. فعلا اختلافات بر سر دو وزارتخانه امور خارجه و نفت است. کردها در مقابل تصدی وزارت امور خارجه قید وزارت دارایی را به نفع گروه‌های شیعی زده و وزارت نفت هم به مساله‌ای اختلافی میان این گروه‌ها تبدیل شده است.

واقعیت این است که کردها نقشی کلیدی در تشکیل دولت الکاظمی داشته و وعده واگذاری سمت وزیر خارجه به نامزد انتخابی خود را از نخست وزیر گرفته‌اند، اما گزینه پیشنهادی آن‌ها یعنی فواد حسین با مخالفت برخی گروه‌های شیعی مثل ائتلاف فتح و برخی گروه‌های سنی مواجه است.

چینش کابینه جدید عراق با همان شیوه سهم‌خواهی قومیتی و مذهبی صورت گرفته و از این منظر تشکیل آن تفاوتی با دولت‌های پیشین ندارد. الکاظمی پیش از جلسه رای‌گیری ناگزیر به توافقات سیاسی با احزاب شیعی، سنی و کردی بود.

اما موفقیت یا شکست الکاظمی در همه چالش‌های فراروی وی به نوعی با مهم‌ترین چالش دولت وی یعنی این توازن گره خورده است. ظرف سه روز گذشته، چه در دیدار با سفرای ایران و آمریکا در بغداد و چه در تماس‌های تلفنی با روحانی و ترامپ به نوعی وانمود کرده است که به دنبال روابط متوازن با دو طرف است و در دیدار با سفرا به صراحت تاکید داشت که نمی‌خواهد عراق به زمین تسویه حساب‌ طرف‌های دیگر تبدیل شود.

برخی ناظران منطقه‌ای و بین‌المللی نخست وزیر جدید عراق را نزدیک‌تر به آمریکا می‌دانند، البته در این زمینه، جدا از مساله سیاست‌ورزی و محذورات آن، مهره‌گزینی الکاظمی می‌تواند تا حدودی رویکرد وی را مشخص کند؛ این که در انتخاب نزدیکان و مشاوران خود چه شخصیت‌ها با چه سوابقی را انتخاب خواهد کرد.

احتمالا الکاظمی در پس تلاش برای یافتن راه‌حل‌های بهتر و احیانا ناممکن برای مواجهه با چالش‌های پیشگفته نگاهی عمده هم به پیروزی در انتخابات پارلمانی آتی دارد که بتواند با پشتوانه‌ای قوی به کار نخست‌وزیر با هدف پیگیری برنامه سیاسی خود ادامه دهد.

از این رو، احتمالا در این انتخابات با یک لیست ورود کند. برای این مهم نیز به برگه‌های برنده مهمی نیاز دارد و از هم اکنون تلاش می‌کند رضایت توده مردم و معترضان را به دست آورد. این وسط هم، ایران و آمریکا هر کدام الکاظمی را به خط سیاسی خود در عراق نزدیک‌تر بدانند، احتمالا ولو موقتا به وی فرصت دهند تا با مدیریت اوضاع کنونی جایگاه خود را در سپهر سیاست عراق تقویت کند.