آیا ترامپ امشب برجام را کنار می‌گذارد؟
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
دونالد ترامپ شخصیت پیش‌بینی ناپذیری است و البته از این ویژگی خود لذت هم می‌برد. اینکه رسانه‌ها و تحلیلگران در خصوص تصمیم احتمالی او گمانه‌زنی کنند احتمالا یکی از شیرین‌ترین تفریحات رئیس جمهوری آمریکا به شمار می‌رود.
او همچنین با توجه به سابقه قبلی‌اش و اجرای برنامه‌های تلویزیونی و البته در نقش شومنی توانایی ویژه‌ای در ایجاد هیجان برای مخاطبان دارد، اما این تمام آن چیزی نیست که از شخصیت دونالد ترامپ می‌دانیم. رئیس جمهوری کنونی آمریکا در عین حال فردی خاصی هم هست که برای روابط شخصی بیش از مراودات سازمانی ارزش قائل است.
با این شناخت از ترامپ شاید بهتر بتوان فهمید چگونه مجموعه اتفاقاتی او را بر آن داشت تا دوشنبه ۷ مه / ۱۷ اردیبهشت ساعت ۱۱:۴۴ پیش از ظهر به وقت واشنگتن، در توییتی دو خطی از اعلام پیش از موعد نظرش درباره برجام خبر داد.
انتقاد ترامپ از کری
تنها ۵ ساعت پیش از آن توییت معروف، رئیس جمهوری آمریکا توییت دیگری هم داشت که زیر سایه دومی چندان مورد توجه قرار نگرفت. دونالد ترامپ به شدت از جان کری، به دلیل آنچه او دیپلماسی غیرقانونی و در سایه وزیرخارجه پیشین خوانده، انتقاد کرد. هرچند تخاصم ترامپ با کری تازگی ندارد و چند روزی است که انتقادات و کنایه‌های ساکن کنونی اتاق لوزی کاخ سفید متوجه وزیر خارجه سابق آمریکا شده است، اما توییت روز دوشنبه ترامپ بیش از آنکه کنایه داشته باشد حاکی از خشم آقای رئیس جمهور از اقداماتی بود که جان کری در حال انجامش است و ترامپ از پیگیری آن ناخرسند است.
البته شاید اصل موضوع به مقاله بوستون گلاب بازگردد که ۶ مه / ۱۶ اردیبهشت نوشت که جان کری کارزاری مخفی برای نجات برجام به راه انداخته است. ضمن این که انتشار اخباری مبنی بر دیدار جواد ظریف و جان کری در نیویورک هم بیش از همیشه خشم ترامپ را برانگیخته بود.
جان کری هم البته توییت ترامپ را بی پاسخ نگذاشت. سخنگوی وزیر خارجه سابق در بیانه‌ای نوشت: «هر آمریکایی می‌خواهد با هر صدای ممکنی پایبندی ایران به توافق هسته‌ای که مانع از بروز جنگ می‌شود را خواستار شود. وزیر خارجه (سابق) کری همانند دیگر وزرای خارجه سابق، همچنان با همتایان سابقش در سراسر جهان در ارتباط است. او همانند نزدیک‌ترین متحدان آمریکا اعتقاد دارد، مهم است که توافق هسته‌ای (برجام) که مذاکره درباره آن برای جهان سال‌ها زمان برد، موثر و کارآمد باقی بماند.»
تصمیم ترامپ چیست؟
اما در چنین شرایطی که ما با سیاستمدار مخصوصی روبه روهستیم که روابط شخصی را به مراودات سازمانی اولویت می‌دهد، شاید خیلی سخت نباشد درک این موضوع که تصمیم او خروج از برجام است. شاید تنها کسی که در این مجموعه روابط شخصی می‌توانست ترامپ را راضی به ماندن در برجام کند، رئیس جمهوری جوان فرانسه باشد، کسی که ترامپ در واشنگتن هم او را در آغوش گرفت و هم او را بوسید و البته جلوی دوربین‌های تلویزیونی گفت که به امانوئل ماکرون بسیار علاقه‌مند است. اما حتی ماکرون هم با وجود تمام محبوبیتش در نزد میلیاردر نیویورکی در پایان سفرش به آمریکا، به خبرنگاران گفت که احتمالا ترامپ در برجام نخواهد ماند.
در خصوص دیگر اطرافیان دونالد ترامپ هم که دیگر نیاز به هیچ توضیحی نیست. کافی است اسامی جان بولتون، مایک پمپئو، رودی جولیانی، نیکی هیلی و … را مرور کنیم تا دریابیم چه تندروهای ضد ایرانی حول رئیس جمهوری آمریکا حضور دارند. حتی دیگر نیازی نیست به بنیامین نتانیاهو و تلاش‌‌هایش هم اشاره کنیم.
روزنامه نیویورک تایمز روز دوشنبه ۸می/۱۸ اردیبهشت در گزارشی به نقل از دیپلمات‌های اروپایی که نخواستند نامشان فاش شود، می‌نویسد کار برجام تمام شده است و اروپا خودش را برای برجام بی آمریکا آماده کرده است.
واشنگتن پست هم در گزارشی مشابه اما به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشته که تصمیم ترامپ عدم تمدید دوباره تحریم‌های ایران است که نتیجه‌اش همان خروج از توافق هسته‌ای خواهد بود.
حالا به نظر می‌رسد ترامپ که از ادامه این پروسه خسته شده است و البته علاقه‌ای هم به تلاش‌های مخالفان برای متقاعد کردنش به ماندن در این توافق ندارد، تصمیم گرفته کار را هرچه سریع‌تر یکسره کند. ضمن اینکه یک بار دیگر به همان شخصیت پیش‌بینی‌ناپذیر خود بازگشته و توانسته یک بار دیگر همه را با تصمیم زودهنگام خود شگفت‌زده کند. فراموش نکنیم که در ژوئیه ۲۰۱۷ مشاوران ترامپ در جلسه یک ساعته با او، ۵۵ دقیقه تلاش کردند تا او را راضی کنند که در برجام بماند، هرچند در آن روز آنها موفق شدند آقای رئیس جمهور را متقاعد کنند، اما از آن افراد امروز تقریبا هیچ کسی باقی نمانده و ترامپ اطرافیانش را با افرادی تغییر داده که حتی رادیکال‌تر از خود او به برجام و ایران می‌نگرند.
حالا احتمالا اتفاقی که سه شنبه ۸ مه / ۱۸ اردیبهشت ساعت ۲۲:۳۰ به وقت تهران رخ خواهد داد، اعلام عدم تمدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران خواهد بود که طبق برجام رئیس جمهوری آمریکا موظف است هر سه ماه یک بار آنرا به امضا برساند. با توجه به این که ترامپ پیشتر و در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۷ پایبندی ایران به برجام (که آنهم بخش دیگری از وظیفه رئیس جمهوری آمریکا در برجام است) را هم تایید نکرده بود، عملا ایالات متحده از توافقی که در ژوئیه ۲۰۱۵ میان ایران و ۶ قدرت جهانی حاصل شده بود خارج خواهد شد. هرچند در ساعات پایانی منتهی به تصمیم برجام، احتمالا هنوز جزئیات این اقدام و اینکه تکلیف تحریم‌ها چه خواهد شد و کشورهای اروپایی در قبال این تصمیم واشنگتن چه شرایطی خواهند داشت مشخص نشده و احتمالا در این ساعات منتهی به اعلام تصمیم رئیس جمهوری آمریکا، تیم مشاوران ترامپ سخت مشغول بررسی و نهایی کردن جزئیاتی هستند که برای آگاهی از آن باید چند ساعت دیگر منتظر بمانیم.
منبع : یورونیوز
