پاپانوئل، حاجی فیروز؛فرهنگ غالب،فرهنگ مغلوب

اما معادله بسیار ساده است .
اگر دقت کرده باشید در افسانه ها پاپانوئل پیرمرد متمولیست که با در خدمت داشتن تعدادی زیادی کوتوله؛ ” الف “و دستگاه عریض و طویلش همه کودکان جهان مسیحی را زیر نظر دارد تا شب کریسمس درون جوراب همه آنها یا اطراف درخت کاجشان کادو بگذارد.
پیرمرد چاق و مهربانی که در قطب شمال خانه دارد و نمادی از برکت و تمول در دنیای غرب است. و چشم بینایش همه کودکان جهان را میبیند و به همه برکت می دهد.
در مقابل او ،ما چه داریم؟ حاجی فیروز که نوید دهنده سال نو است .
هر سال از اواسط اسفند عده ای جوان یک لا قبا که برخیشان اصلا نمی دانند نوروز چیست از زور گرسنگی جامه تکدی را از سر به در می کنند ،روی سیاه می کنند ،قرمز می پوشند و سر چهار راه ها برای یک  هزار تومانی حرکات موزون و ناموزون انجام می دهند.
خب این معادله حل کردن نمی خواهد کدام یک از این دو برای یک کودک جذاب تر است؟ پاپانوئل که به مدد انیمیشن ها و فیلم های جذابی چون “قطار سریع السیر قطبی” ساخته رابرت زمه کیس و دهها اثر مشابه دیگر جهانی شده است یا حاجی فیروز یک لا قبای ما که نه جایی در سینمای ما دارد نه تلویزیون و نه در هیچ یک از محصولات فرهنگی؟
یکی نماد ثروت و بخشندگی دیگری نماد گیرندگی و تکدی؟
حال این معادله را بگیرید و جلو بروید، تک تک داشته های فرهنگی ما که نسبت به نمونه غربی آن تقدمی تاریخی دارند، در آوردگاه تلاقی فرهنگها به خاک افتاده اند و برای حیات محتاج یکی دو اسکناسند که از جیب ما در بیاید یا نیاید. چون محصولات فرهنگی ما به جای آنکه دست بخشنده داشته باشند همه شان گیرنده اندوهمیشه محتاج کمک این و آنند تا سرپا بمانند.
از یاد نبریم زبانها ،فرهنگ ها و آداب و رسوم از همین واژه ها و اتفاقات کوچکند که مردن آغاز می کنند.

46