ممنوعیت بیت کوین در ایران چه پیامدهایی خواهد داشت؟
تدبیرشرق// «به‌کارگیری ابزار بیت کوین در مراکز پولی و مالی ممنوع است»، این خبر کوتاه که دیروز از سوی بانک مرکزی اعلام شد، بر بازار معاملات بیت‌کوین تاثیر گذاشته است. تا پیش از این بانک مرکزی سیاستی خنثی نسبت به بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال داشت و حالا در چرخش ناگهانی تصمیم به ممنوعیت خرید و فروش این ارز در مراکز پولی و مالی گرفته شده است؛ خبری که البته تحلیلگران می‌گویند بازهم در آن ریشه‌هایی از خنثی بودن وجود دارد.
مسئول سایت میهن بلاکچین که در زمینه آموزش ارزهای دیجیتالی فعالیت می‌کند در گفتگو با دیجیاتو تاکید می‌کند که کماکان در بخشنامه ابلاغ شده، معاملات تنها در مراکز پولی و مالی ممنوع اعلام شده و نه در بین جامعه؛ لذا خرید و فروش ارزهای دیجیتالی کماکان در کشور برقرار است. او ولی از نگرانی خود درباره موضع جدید بانک مرکزی درباره این نوع ارزها می‌گوید:
«اینکه گفته می‌شود این ارزها می‌تواند در راستای پولشویی و عملیات تروریستی انجام شود، چندان هم بیراه نیست ولی اینکه بانک مرکزی از موضوع پا پس بکشد چیزی را دوا نمی‌کند. پلیس فتا در این چند وقت اخیر درگیر پرونده‌های بسیاری پیرامون بیت‌کوین شده و با فشارهایی که به صرافی‌های بیت‌کوین (Exchange) وارد کرد باعث شد تا عملیات در این مراکز به بی‌بندوباری گذشته نباشد. تا همین چند وقت پیش تنها با یک آیدی تلگرام می‌شد در مراکز اینچنینی اکانت خود را وریفای (تایید) کرد ولی الان کارت ملی، شماره حساب، شماره منزل، عکس سلفی و کارت اعتباری و… برای ثبت شدن در این مراکز لازم است.»
«اینکه گفته می‌شود بیت کوین صرفا در فضای دارک وب و دیپ وب مورد استفاده قرار می‌گیرد جمله چندان صحیحی برای امروز نیست. شاید این اتفاق در گذشته رخ می‌داد ولی هم‌اکنون با بیت‌کوین معاملات قانونی متعددی انجام می‌شود. ما در ایران پوینت‌های مشخصی نداریم تا این ردیابی‌ها به طور صحیح انجام گیرد در صورتی که با ورود بانک مرکزی به این حوزه می‌شد چنین سیستم‌هایی را داشت. امروزه روسیه و آمریکا که در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ سیاست سختی را علیه ارز دیجیتال اتخاذ کرده بودند متوجه شدند که محدود کردن آن به ضرر جامعه است و ترجیح دادند با آزاد گذاشتن این فضا بتوانند روی آن احاطه داشته باشند.
کدام مساله با ممنوعیت دولت به‌طور کل ریشه‌کن شده که حالا بیت‌کوین و سایر ارزهای مجازی ریشه کن شود؟ این امر تنها باعث می‌گردد که مساله ارزهای رمزنگاری شده وارد فضای مجازی زیرزمینی شوند و آن موقع دیگر اصلا نمی‌شود روی آن کنترلی داشت و فاجعه به بار خواهد آمد.»
به گفته این کارشناس دولت حق دارد نگرانی‌هایی در این زمینه داشته باشد ولی این شایعات که بانک مرکزی می‌ترسد با عرضه این ارزها، بانک‌ها دچار لغزش شوند، نظریه‌ای مردود است:
«در سال گذشته نزدیک به ۴ میلیارد دلار ارزهای دیجیتالی در ایران خرید و فروش شد که رقم کمی نیست ولی در برابر معاملات بانکی رقم بسیار کمی است. مشخص نیست چرا بانک مرکزی حاضر نیست به این حوزه ورود کند تا بتواند آن را از گسیختگی نجات دهد. ممنوعیتی که توسط این سازمان اعلام شده باعث می‌شود خلافکارهای واردتر در بازار ارزهای دیجیتال نفوذ کرده و کاربران ساده‌تری که صرفا با سرمایه گذاری وارد کار شده‌اند را فریب دهند.»
مسئول سایت میهن بلاکچین به دیجیاتو می‌گوید که بعد از خبر اعلام شده هیچ تفاوتی در رفتار فروشندگان و خریداران حرفه‌ای بیت‌کوین به وجود نیامده چرا که در نهایت اگر به‌کل این سیستم در ایران هم ممنوع شود، آنها خارج از کشور کار خود را انجام می‌دهند ولی خبر از آشوب و بلوایی که در بین کاربران ساده‌تر رخ داده می‌دهد:
«خواندن تیتر «بیت‌کوین ممنوع شد» کافیست تا فعالان ساده‌تر این حوزه را به تکاپویی وادارد که امروز در بازار بیت‌کوین شاهد آن هستیم. تکاپو و هیاهویی که در حقیقت سر هیچ است ولی ناخودآگاه به سراغ کاربران آمده و آرام کردن آن کار سختیست. این سیاست‌ها اگر سختگیرانه‌تر هم بشود ممکن است عواقب بدتری به وجود بیاورد و نرخ ارزهای دیجیتالی در کشور را دچار نوسانات شدیدی کند و بسیاری را ورشکست کند.»
او به دیجیاتو خبرمی‌دهد که حتی در گمرک کشورهم مشکلاتی پیرامون وارد کردن سیستم‌های ماینینگ وجود دارد و این دو مساله در کنار یکدیگر بازار فعالان این ارز را متزلزل کرده ولی نابود نکرده و نخواهد کرد. به گفته وی بهتر است با بازبینی دوباره و سیاستی کارشناسانه، همانطور که وزیر ارتباطات کشور نیز تاکید دارد، از سیستم بلاکچین و ارزهای دیجیتالی استفاده کرد و از دنیا عقب نماند.
«شورای عالی مبارزه با پولشویی» وارد کارزار بیت‌کوین شده و نگرانی‌های به‌جایی دارد اما به گفته اکثر کارشناسان هنوز قوانین درست و منطقی پیرامون بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال وجود ندارد و بزرگترین مشکل این مسائل همین فقدان قوانین شفاف است. شاید اگر کارشناسان خبره وارد مبحث شوند و بتوانند قوانینی برای آن تدوین کنند، بهتر بتوان با فناوری جدید ارزهای رمزنگاری شده برخورد کرد تا مقابله به مثل کردن با آن.
