بغض ۷۰ ساله کاخ سفید با ملت ایران
به گزارش تدبیرشرق به نقل از گروه آنالیز، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، دوره رئیس جمهوری «دونالد ترامپ» را که از اوایل سال گذشته میلادی (زمستان سال ۹۵) شروع شده، زیادی آن را مغرضانه و دشمنی آمیزترین ادوار سیاست ورزی آمریکایی ها بر علیه ملت ایران عنوان می کنند .
این در حالی هست که دشمنی مقام های کاخ سفید با ملت ایران طی بیشتر از هفتاد سالی که از جنگ جهانی دوم می گذرد مداومت یافته و به اشکال و روش های مختلفی به ثبت دست یافته هست.
از نگاه زیادی از ناظران، اولین کوشش آمریکا برای چنگ انداختن بر خاک ایران از سوی «هری ترومن» دموکرات و کشمکش وی با روس ها برای انتهاء اشغال ایران در سال ۱۹۴۶ (۱۳۲۵ خورشیدی) انجام شد؛ اتفاقی که گروهی آن را اولین تقابل جدی بلوک غرب و شرق پس از جنگ دوم جهانی می دانند.
به دنبال خارج شدن نیروهای بریتانیایی و روسی از خاک ایران، آمریکا با مجموعه ای قراردادهای تسلیحاتی، نظامی و اقتصادی کوشید به تنهایی چرخ استعمار را در ایران به گردش درآورد. با این وجود، بعدها اسنادی از کتابخانه «هری ترومن » (یکی از روسای جمهوری این کشور) کشف گردید که طرح مشترک آمریکا و انگلستان برای بمباران اتمی تاسیسات نفتی ایران و خاورمیانه را در صورت دست اندازی شوروی فاش ساخت.
سال ها پس از انتهاء اشغال، دولت ملی گرای «محمد مصدق» صنعت نفت را در اسفندماه سال ۱۳۲۹ ملی اعلام نمود و عملا رودرروی لندن جای گرفت. مصدق با توجه به دیدگاه های لیبرالی ترومن به معیت وی با تهران در مقابل زیاده خواهی های انگلستان امیدوار بود و آمریکا را قدرت سومی می دانست که توان دارد شرور استعمارگران قدیمی را از سر ایران بازکند.
روی کار آمدن «دوایت آیزنهاور» ژنرال جمهوریخواه در آمریکا همه محاسبه های مصدق را بر هم ریخت و سر انجام واشنگتن در دست دست لندن، کودتایی را بر علیه دولت ملی در تهران به راه انداخت تا شریک استعمار و چپاول ثروت های ملی ایران شود.
انتهاء کار آیزنهاور در آمریکا همزمان با اوج گیری تلاش های «محمدرضا پهلوی» برای تحکیم پایه های اقتدارگرایی و تمامیت خواهی در ایران بود اما رئیس جمهوری «جان. در دوره جانسون بود که دولت پهلوی امتیاز کاپیتولاسیون (حق قضاوت کنسولی) را به آمریکایی ها اعطا کرد و علت اعتراض شدید مردم ایران گردید.
دوره رئیس جمهوری «ریچارد نیکسون» و «جرالد فورد» جمهوریخواه که از اواخر سال ۴۷ خورشیدی شروع گردید دوره گسترش نفوذ آمریکا در ایران بود تا جایی که قراردادهای عمده نظامی و تسلیحاتی میان دو کشور منعقد گردید.
ارتباطات نزدیک پهلوی با جمهوریخواهان آمریکایی باعث گردید تا در جریان جنگ اعراب و اسراییل (۱۹۷۳- ۱۹۶۷) تهران مواضعی به نفع صهیونیست ها اتخاذ نماید. طبق بعضی مراجع تاریخی، تمایل پهلوی به تمدید دوره رئیس جمهوری جمهوریخواهان و هراس از تکرار شعارهای حقوق بشری و دموکراسی خواهانه کندی، علت کمک های بسیار وی به کمپین فورد گردید اما برخلاف انتظار، «جیمی کارتر» دموکرات توانست حریف جمهوریخواه خود را مغلوب کند.
به رغم این وضعیت، کارتر پس از رئیس جمهوری به ایران آمد و در دی ماه ۵۶، ایران و حکومت آن را جزیره ثبات قرائت کرد.
با توفنده شدن امواج انقلاب و تشتت دیدگاه ها در واشنگتن در مورد نحوه برخورد با انقلاب اسلامی، این «زبینیو برژینسکی» مشاور امنیت ملی کارتر بود که اصرار داشت باید با سیاست «مشت آهنین» قیام مردم ایران را سرکوب کرد. دولت دموکرات کارتر پس از برتری انقلاب نیز انواع امکانات را برای مبارزه با جمهوری نوپای اسلامی به کاربست؛ از پشتیبانی از گروه های معارض تا دسیسه هجوم به تهران به دستاویز آزادسازی آمریکایی های دستگیرشده در سفارت که منتج به سانحه طبس در اردیبهشت سال ۵۹ گردید.
ناکامی های متعدد کارتر در مقابل ایران این مجال را به جمهوریخواهان داد تا «رونالد ریگان» را راهی کاخ سفید سازند؛ رییس جمهوری که عملا اطلاعیه الجزایر به عنوان توافق سال ۵۹ ایران و آمریکا در راستای استرداد اموال ایران و آزادی اعضای سفارت آمریکا در تهران را زیر پاگذاشت و در ادامه به با اهمیت ترین حمایت کننده «صدام حسین» و رژیم بعثی عراق در هجوم به ایران تبدیل گردید.
هجوم ناو آمریکایی «یو.
اس وینسنس» به هواپیمای مسافربری ایران در تیرماه ۶۷ من جمله جنایت های آمریکایی ها بود که در دوره ریگان اتفاق افتاد. در این دوره بود که نیروهای آمریکایی مستقیما وارد درگیری نظامی با ایرانیان گردیدند و به پشتیبانی از تجاوزگران بعثی شتافتند.سال های رئیس جمهوری «جرج هربرت بوش» (۱۹۸۹ تا ۱۹۹۳) هم به شکلی سیاست های ستیزه جویانه ریگان ادامه یافت و آمریکا مکررا تهدیدات نظامی خود را متوجه تهران ساخت. در دوره «بیل کلینتون» زیادی انتظار داشتند که رویکرد کینه توزانه آمریکایی ها در ازای ایران دچار تغییراتی شود خصوصا که روی کار آمدن دولت اصلاحات در ایران، زمینه های تنش زدایی را در ارتباطات بیگانه تهران به وجود آورده بود.
طی هشت سال رئیس جمهوری دموکرات ها از ژانویه ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۱ ، قرارگرفتن اسم گروهک مجاهدین خلق (منافقین) در فهرست سیاه واشنگتن برای گروه های تروریستی از انگشت شمار کارهای غیرخصمانه دولت کلینتون بود.
در این دوره اما شدیدترین تحریم های اقتصادی بر علیه جمهوری اسلامی ایران وضعیت گردید من جمله دستور های اجرایی رئیس جمهوری در سال ۱۹۹۵ که هرگونه تجارت با ایران را تحریم می کرد و صادرات نفت ایران را هدف تحریم قرار می داد.
دولت کلینتون علاوه بر این با راهبرد «مهاردوگانه» که از سوی «مارتین ایندایک» دیپلمات آمریکایی برای مبارزه همزمان با عراق و ایران طراحی شده بود، بر شدت عمل خود بر علیه تهران اضافه کرد. روی کار آمدن «جرج دبیلیو بوش» در آمریکا نقطه عطفی در سیاست های ضدایرانی واشنگتن بود.
در این دوره به رغم وجود بخشی منفعت های مشترک میان تهران و واشنگتن در مبارزه با طالبان در افغانستان، مناسبات ایران و آمریکا سرشار از بی اعتمادی متقابل، استمرار تحریم ها و تهدیدات سیاسی و نظامی رهبران کاخ سفید بود.
یکی از با اهمیت ترین نمودهای تقابل بوش، قرار دادن اسم ایران در کنار عراق و کشور کره شمالی تحت عنوان کانون شرارت بود. در دوره بوشِ پسر یکجانبه گرایی آمریکا در هجوم به عراق و افغانستان اوج گرفت و موضع های ضدایرانی واشنگتن نیز شدت گرفت. «باراک اوباما» هر چند در سال ۲۰۰۹ با شعار تغییر پا به کاخ سفید گذاشت اما عملا تحولی در سیاست های کلان واشنگتن در ازای ایران پدید نیامد و دشمنی معلوم آمریکا جای خود را به «چنگالی آهنین با دستکش مخملی» داد که مکررا به سوی ایران دراز گردید.
اوباما در جریان اختلافات اتمی با تهران شدیدترین تحریم ها را بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل کرد اما سر انجام با ابزارهای دیپلماتیک توانست به توافقی در این زمینه دست یابد.
« تحریم های اتمی که اوباما پس از برجام وعده برطرف کامل آن را داده بود با اعلام خارج شدن آمریکا از این توافق حالا در مسیر برگشت قرار گرفته هست.
ترامپ افزون بر نقض برجام و پس از آن پیمان شکنی کامل در توافق اتمی دشمنی خود را در وضعیت ممنوعیت های تازه پیش روی ورود ایرانیان به آمریکا، گسترش تحریم های گوناگون و سخنرانی های موهن و کینه جویانه به نمایش درآورده هست اما پیشینه ناکام اسلاف وی در مواجهه با ملت ایران سرنوشتی متمایز با آنها را برای ترامپ رقم نخواهد زد.
پژوهش**۹۲۷۹**۱۶۰۱**