میـراثی مهـجور بیخ گوش شیـراز

اینجا کوار است شهرستانی که بنا بر اسناد و آثار تاریخی موجود در روزگار هخامنشیان رونق بسیاری داشته است و در گوشه و کنارش می توان رددای تاریخ ایران را به وضوح دید.
این روزها اکثر تورهای ورودی به فارس به ویژه گردشگران اروپایی از جاذبه های گردشگری کوار دیدن میکنند وبه خوبی این آثار را می شناسند اما به گفته کارشناسان حوزه گردشگری فارس این منطقه که یکی از منحصر به فرد ترین اماکن گردشگری، تاریخی و فرهنگی استان است و در نزدیکی شهر شیراز هم قرار دارد همچنان برای گردشگران داخلی به خصوص شیرازی ها ناشناخته و مهجور باقی مانده است.
به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری «خبر جنوب»از دشت لاله های واژگون و باغ های سرسبز و درختان سر به فلک کشیده گرفته تا بنا های باستانی و زیارتگاه های هزار ساله را می توان در سفر به شهرستان کوار دید.
منطقه ایدراز جاذبه های خاص و منحصر به فرد تاریخی و طبیعی که کمترگردشگر داخلی از وجودآنها با خبر است، جاذبه هایی که هنوز ناشناخته باقی مانده اند وبه رغم دارابودن راه دسترسی مناسب و داشتن حداقل هایی چون زیرساختهای رفاهی و خدماتی در بسته سفرگردشگران قرار ندارد.
در این رابطه فرزاد حدادی مسئول دفتر نمایندگی اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری شهرستان کوار به استقبال گردشگران خارجی از جاذبه های تاریخی و طبیعی این شهرستان اشاره کرد و گفت: اکثر تورهای خارجی که به فارس سفر می کنند به دلیل آنکه کوار در مسیر و محور گردشگری فیروزآباد و لار و جهرم است توقفی هم در این شهرستان دارند و از نزدیک از جاذبه های گردشگری و تاریخی و طبیعی این منطقه دیدن می کنند.
وی در ادامه بر لزوم معرفی این جاذبه ها در ابعاد ملی وبین المللی تاکید کرد و افزود: آماری از حضور گردشگران خارجی در این منطقه در دست نیست اما خوشبختانه استقبال گردشگران از دیدنی های شهرستان کوار بسیار چشمگیر است و امیدواریم گردشگران داخلی هم به این شهرستان سفر کنند و از نزدیک با داشته های غنی کوار آشنا شوند.
حدادی در ادامه این گفت وگو با اشاره به اینکه جاذبههای کوار همچنان ناشناخته باقی مانده است، گفت: اکثر این جاذبه ها از راه دسترسی مناسبی بهره مند هستند ومی طلبد فعالین حوزه گردشگری به اجرای تور در این منطقه اقدام نمایند.
به گفته وی در حال حاضر ۴۵ اثر تاریخی شهرستان کوار در فهرست ملی به ثبت رسیده است و طبق بررسی های کارشناسان نیز ۳۵ اثر تاریخی و طبیعی دیگر در این شهرستان شناسایی شده که قابلیت ثبت در فهرست ملی را نیز دارد.نماینده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کوار در ادامه اضافه کرد : به طور مثال در این شهرستان آثاری از دوره هخامنشی ، ساسانیان و دوره اسلامی وجود دارد که از نظر نوع معماری و کاربری در نوع خود
بی نظیر است همچنین می توان به نقوش صخره ای کوار اشاره کرد که بنا بر اظهار نظر کارشناسان قدمتش به دوره مادها
بر می گردد.
حدادی با بیان اینکه بهترین زمان برای اجرای تورهای گردشگری به کوار، اردیبهشت ماه است، افزود: با توجه به وجود باغ ها و دشت هایدر از لاله های واژگون و همچنین مطلوب بودن هوای بهاری، این ماه بهترین فصل برای حضور گردشگران به منطقه می باشد.
بنابر این گزارش از دیگر جاذبه های تاریخی و طبیعی این شهرستان می توان به بند بهمن اشاره کرد که بر روی رودخانه قره آغاج قرار دارد و این سد در دوره هخامنشی احداث شده، درازی این سد ۱۲۶ متر،دهنای آن ۴ متر و ارتفاع آن به طور متوسط ۵ متر می باشد.
همچنین قصر قباد یا قلعه قلات در کوه های شمال و شرق دشت کوار وجود دارد.در انتهای این تنگ و بر فراز بلندترین قله کوه آثاری از دوراندیش از اسلام وجود دارد که مردم کوار این آثار را قلات نامیده اند.
در این تنگ چشمه ای به نام چشمه قلات وجود دارد.چشمه قلات غار کوچکی است که ارتفاع دهانه آن حدود ۲ متر می باشد و از سقف آن آب می چکد.ساکنان قدیمی قلعه، ۵ خمره سفالی به قطر داخلی ۴۵ سانتی متر و ژرفای حدود ۲۵ سانتی متر در زیر قسمتی که بیشتر قطرات آب می چکد در ساروج کار گذاشته اند و با لبه آنها شکافی برای سرریز آب درست کرده اند. آب خمره ها به یک حوضچه منتقل شده وسپس با لوله کشی به بیرون غار از آن استفاده می کرده اند.باغ آرین، نیز از دیگر جاذبه های کوار است،این باغ در جنوب دهستان فرمشکان و کنار روستای خرمایی قرار گرفته است. باغ آرین در مجموع ۱۱۰ هکتار بوده و دارای خیابان کشی جدول بندی و درختان سایه گسترچنار،بید،کاج و سرو ،زیبایی آن را دو صد چندان کرده وبه گونه ای هوای محوطه باغ را لطیف کرده گویی که شمال ایران در اینجا تکرار شده است.
بنابر این گزارشدل صفوی کوار هم در فاصله حدود ۷۰ متری غربدل ساسانی وجود دارد که گفته اند از دوره صفویه می باشد. ایندل ۱۴۱۶ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دارایدنج دهنه می باشد. مصالح به کار رفته در آن ، سنگ تراش و ساروج می باشد و از لحاظ فنی ماننددل ساسانی کوار در جایی ساخته شده که ساحل رودخانه ، سنگی است.رویدل را بعد از انقلاب آسفالت کرده اند. عبور ماشین های سنگین از روی آن ، سبب شده است که سمت شمال آن شکسته شود.در غرب ایندل و به فاصله ۱۰۰ متری آن، آثار سدی به نام «بند اکبرآباد» وجود دارد که با کندن قنات در مجاورت آن، آب را تا اکبرآباد می برده اند.دل دوره ساسانی کوار، در یک کیلومتری کوار و در مسیر قدیمی شیراز- فیروزآباد، که به کناره خلیج فارس منتهی میشد، روی رودخانه ” قره آقاج ” بنا شده و ظاهراً بنای اولیه آن به دوره ساسانی تعلق دارد، که در دوره های بعد به ویژه دوره صفویه و قاجاریه بازسازی، شده است.
بر روی رودخانه کوار (قره آغاج) در دوره ساسانیاندلی زده شده است که شماره ثبت تاریخی آن در آثار ملی ایران ۹۴۷ است.پایه های ایندل در دوره ساسانی ساخته شده و در دوره اسلامی بازسازی شده است.
برکه شاه غیب در دهستان فرمشکان و جنوب روستای خرمایی کوار واقع شده است. در محوطه برکه شاه غیب، یک امامزاده به نام شاه غیب با بنای جدید قرار دارد که نام گذاری منطقه نیز به دلیل وجود همین امامزاده است. ساخت ساختمان این امامزاده با مصالح جدید آجر و ملات سیمان میباشد. وجود چشمه های خودجوش از داخل زمین، اهمیت منطقه را دو برابر کرده است. وجود چمن زار زیبا، درختان مورد و همچنین چشمه هایی با آب گوارا، منطقه را به یک تفرجگاه تبدیل کرده و بیشتر مردم کوار برای تفریح به این مکان میروند. این برکه در ۲۰ کیلومتری کوار جای گرفته است.
قدمگاه خضرنبی کوار نیز در دامنه کوههای اکبرآباد است که از قدیم الایام مورد توجه مردم منطقه بوده و به قدمگاه حضرت خضرنبی (ع) مشهور است.همچنین در فاصله حدود ۵۰۰ متری روستای ولیعصر(عج)، بقعه شاهزاده ابوالقاسم وجود دارد که سابقاً مشهور به قلعه فرنگی بوده است، جاده آسفالته بقعه امامزاده شاهزاده ابوالقاسم از جاده شیراز- کوار جدا میشود و با طی حدود ۱۳۰۰ متر به آن مکان مقدس میرسد.قبل از زیارتگاه خضر وداییندلهها، آب انبار طبیعی وجود دارد که بوسیله مصالح مرمت شده و یک شیر خروجی دارد. آب درون آن همیشه خنک و گوارا است.این آب از طریق سرچشمه اصلی و طبیعی آن که از دل کوه میگذرد تأمین میشود. بنابر این گزارش شهر کوار در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شیراز واقع شده است. این شهرستان از شمال با شهرستان شیراز، از شرق با شهرستان سروستان، از جنوب با شهرستان جهرم و از غرب با شهرستان فیروزآباد مرز مشترک دارد.

۴۶