انتقاد لابلاگ از «پاس گل» تیم اوباما به تندروها در امریکا برای نابودی برجام: چرا می گویید اگر توافق از بین برود، شاهد یک جنگ جدید خواهیم بود؟
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
سرویس بین الملل «انتخاب»؛ لابلاگ نوشت: در دومین سالگرد حصول برجا،م حامیان این توافق در ایران و در غرب از جمله مقامات دولت اوباما به شدت از این توافق دفاع میکنند. پیام مشترک آنها یک چیز است: دیپلماسی کار میکند. این پیام در شرایطی که سران جدید آمریکا به نظر درباره این موضوع ابهام دارند پیام مهمی است.
به گزارش «انتخاب»؛ روز شنبه ارنست مونیز وزیر اسبق انرژی آمریکا اعلام کرد که توافق هسته ای ایران تهدید های موجود به واسطه برنامه موشکی ایران را از بین برد. او همان ادبیاتی را به کار برد که جان کری در حمایت از برجام از همان ابتدا به کار می برد.
کالین کال دیگر مقام سابق دولت اوباما نیز به طور مشابه در مقاله ای در نیو ریپابلیک نوشت: اگر ترامپ از توافق هسته ای خارج شود شاهد چشم انداز یک ایران هسته ای و یا تقویت ایجاد یک جنگ جدید خواهیم بود.
ین استدلال که اگر برجام فروپاشی کند به سرعت ایران به سمت بمب اتم خواهد رفت نشان میدهد انتخاب هر استراتژی دیگری از سوی ایران در صورت فروپاشی برجام از نظر اینها غیر ممکن است.
این استدلال به خودی خود دلیل کافی برای از بین بردن برجام را به مخالفان آن میدهد. در عین حال این استدلال اهمیت دیگر طرف ها در برجام را نیز نادیده میگیرد.
آنچه حامیان و مخالفان برجام از درک آن ناتوانند این است که برجام و توافق هسته ای یک چیز نیست. در حالی که برجام یک امر مقطعی است، توافق هسته ای یک بازی در حال اجراست.
حامیان آمریکایی توافق معتقدند اگرچه آمریکا و ایران دلایل منطقی ای برای شکست در مذاکراتی دارند که سعی میکردند درآن دست بالا را داشته باشند اما دو طرف در عوض تصمیم گرفتند همکاری مشترک را انتخاب کنند . چیزی که ایرانیان آن را بازی برد برد می دانند.
اما مفهوم برجام به کلی فراتر از بازی ای است که اکنون ایران، اروپا، روسیه و چین بازی میکنند. برجام تنها حلقه ای از یک زنجیره مذاکرات است که به توافق هسته ای معروف است. همان طور که در 14 جولای 2015 مشخص شد ایران در چندین مذاکره جدید در حوزه سیاسی و تجاری وارد شد. این که ایران درگیر یک بازی پیچیده با بازیگران متعدد شد نشان میدهد که حامیان توافق هسته ای در واشنگتن در فهم ایران به عنوان یک بازیگر منطقی در این بازی دچار اشتباه شده اند.
زمانی که بازیگران وارد یک بازی تکراری می شوند انگیزه های آنها از شکست یا همکاری به طور کامل تغییر میکند. اگر یک طرف بداند که در یک دور شکست خورده است احتمالا تصمیم میگیرد در دور بعد طرف مقابل را تنبیه کند و هزینه این شکست دائما بالا خواهد رفت. بازیگران منطقی در شرایط تعاملات تکراری احتمالا به سمت همکاری پیش خواهند رفت. برای ایران مقابلع با هر نوع تشدید از سوی آمریکایی ها به معنی شکست مسیر های سازنده ای است که با سایر بازیگران در جامعه بین المللی طرح ریزی کرده است.
بر این اساس ایران نه تنها تدابیر مشکوک آمریکایی ها را جبران خواهد کرد بلکه این واقعیت را که هزینه تشدید تنش ها با آمریکا بیشتر است را نیز نادیده خواهد گرفت. دلیل بالاتر بودن هزینه برای ایران رابطه نردیک سایر بازیگران با آمریکا در جامعه بین المللی است.
تمایل به همکاری یکی از دلایل گرم شدن سریع رابطه ایران و جامعه جهانی در دو سال گذشته بوده است. برجام بازی جدیدی را به راه انداخت که مجموعه ای از بازیگران از طریق آن میتوانستند همکاری های مشترک را ترتیب دهند و به نتایج مثبت دست پیدا کنند. این شامل سایست های تسهیل صدور ویزا و تبادل دانشگاهی و قرادادهای تجاری ای نظیر بویینگ و ایرباس و توتال است. به طور موسع تر توافق هسته ای به وعده هایش در هردوره جامعه عمل می پوشاند.
خطر حمایت از یک دوره خاص از این زنجیره توافق هسته ای به کل بازی آسیب خواهد زد. با بهره گیری از خطر کنترل اشاعه سلاح هسته ای و درگیری بر سر توجیه پایبندی به برجام از سوی حامیان برجام، پایه منطقی و تجربی استراتژی همکاری های سیاسی از سوی ایران را تضعیف خواهد شد.
دوگانه ” توافق-جنگ” برجام را از نظر آمریکایی ها به یک مصالحه سیاسی استثنایی با ایران به جای یک الگوی کامل از یک رفتار منطفی و سازنده تقلیل خواهد داد.
از این منظر حامیان برجام تصویری از ایران را در اذهان آمریکایی ها شکل خواهند داد که در آن یک کشور همواره به عنوان دولتی سرکش عمل میکند.
در نهایت اینکه حامیان آمریکایی برجام باید مراقب باشند تداوم حمایت اروپا از توافق هسته ای را تضعیف نکنند. رویکردی که از سوی حامیان آمریکایی برجام پیش گرفته شده است آمریکا را مرکز موفقیت در توافق هسته ای معرفیم یکند. همان طور که فدرکا موگرینی یادآور شد توافق هسته ای به یک کشور تغلق ندارد بلکه یک دستاورد برا یجامعه بین المللی است.
تعداد بیشماری بازیگر درگیر در توافق هسته ای به این معناست که انگیزه های قوی برای همکاری با سایر بازیگران همچنان وجود خواهد داشت. این همان دلیلی است اروپایی ها به واسطه آن از توافق هسته ای دفاع میکنند. حامیان آمریکایی توافق هسته ای باید از اینکه حمایت هایشان با این پیام سازگاری دارد اطمینان کسب کنند. هراس افکنی درباره ایران نمیتواند سیاست مداران را متوجه اهمیت واقعی برجام کند.
حامیان برجام همان طور که در دوران مذاکرات به ایرانی ها اعتماد کردند باید به راهشان ادامه دهند. حمایت از برجام باید همین روحیه را منعکس کند.