فلاحت‌پیشه: ۹۴۸ تحریم از ۱۲۴۸ تحریم در دوران اوباما به واسطه برجام لغو شده بود / باید پیشقدم شویم و به عربستان پیام بدهیم که خواهان تنش نیستیم
تدبیرشرق/رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با بیان اینکه احیای برجام نیازمند ارائه تعریف واقع گرایانه ازآن است، گفت: «این همانی» بایدن و ترامپ به سود صهیونیست‌ها، مرتجعین منطقه و نومحافظه‌کاران آمریکایی است که سعی می‌کنند فضای مناسبات ایران و آمریکا در دوران جنگ سرد باقی بماند.
«حشمت‌الله فلاحت‌پیشه» در گفت‌وگو با ایرنا، با اشاره به پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گفت: اگر ایران و آمریکا بخواهند توافق هسته‌ای را احیا کنند، باید از آن یک تعریف واقع‌گرایانه ارائه دهند. برجام برای هر دو طرف، یک توافق کامل و ایده‌آل نبود اما در شرایط واقع‌گرایانه و حساسی به دست آمد و به این دلیل که در میز مذاکرات هم ایران و هم آمریکا حضور داشتند، یک توافق بی‌سابقه محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه با ریاست جمهوری ترامپ شرایط دیگری در بر روند اجرای برجام حاکم شد، اظهار داشت: آمریکایی‌ها ابتدا می‌خواستند ایران از این توافق خارج شود اما ایران این کار را نکرد و واشنگتن خود از برجام خارج شد. این در حالی است که اگر ترامپ رای نمی‌آورد و رئیس‌جمهور نمی‌شد، برجام اکنون به نیمه سالیان اجرای خود رسیده بود و بخش اعظمی از این توافق اجرایی شده بود.
۹۴۸ تحریم از ۱۲۴۸ تحریم در دوران اوباما به واسطه برجام لغو شده بود
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: ۹۴۸ تحریم از ۱۲۴۸ تحریم در دوران اوباما به واسطه برجام لغو شده بود و روند به گونه‌ای بود که مابقی تحریم‌ها هم لغو می‌شدند اما با آمدن ترامپ، ورق برگشت.
فلاحت‌پیشه با اشاره به برخی از انتقادات مطرح شده به برجام از سوی مخالفان و منتقدان دولت تصریح کرد: مخالفان دولت انتقادات و ایرادات زیادی به برجام وارد می‌کنند اما نکته‌ای که باید در نظر گرفت این است که منتقدان آمریکایی برجام هم به دولت وقت آمریکا انتقاد می‌کردند و می‌گفتند با این توافق، امتیازات زیادی به ایران دادید و سر آمریکا کلاه گذاشته شد. یکی از مهمترین انتقادات‌شان هم آن بود که ایران تنها کشوری است که بدون جنگ و تغییر رژیم، از فصل هفتم منشور ملل متحد با گرفتن امتیازات خوبی خارج شد.
سرنوشت برجام را باید از سرنوشت مذاکره با آمریکا جدا کرد
وی با تاکید بر اینکه احیای برجام در راستای منافع ملی است اما سرنوشت آن را باید از سرنوشت مذاکره با آمریکا جدا کرد، خاطرنشان کرد: برجام و آینده آن ممکن است با دو مسئله مورد تهدید قرار بگیرد؛ یکی اینکه گروهی احساس می‌کنند پیروزی بایدن و بازگشت احتمالی آمریکا به ضرر آنها است و می‌تواند بر سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ اثر بگذارد و دیگر آنکه وحدت سیاست خارجی از بین برود و ما شاهد دو رویکرد در سیاست خارجی شویم و اینکه هر دولتی بخواهد هر جور خواست، نسبت به موضوع هسته‌ای عمل کند.
به گفته این نماینده سابق مجلس، از زمان بروز بحران هسته‌ای، تمامی دولت‌ها در قبال مسئله هسته‌ای دارای رویه واحد بوده و وحدت در سیاست خارجی را شاهد بودیم به شکلی که مذاکرات هسته‌ای از زمان دولت سیدمحمد خاتمی آغاز و در زمان احمدی‌نژاد ادامه یافت اما در دولت حسن روحانی به نتیجه رسید.
فلاحت‌پیشه افزود: اکنون هم در هر دولتی که توافق هسته‌ای احیا شود و مذاکرات برجامی انجام شود، دولت بعدی باید به آن پایبند بوده و نخواهد سلیقه و نظر خود را ترجیح دهد بلکه باید در چارچوب سیاست‌های کلی نظام اقدام کند.
وی با بیان اینکه برخی از صحبت‌های مطرح شده درباره برجام به هیچ وجه به سود منافع ملی نیست، ابراز داشت: منافع ملی در احیای هرچه سریع‌تر برجام است اما وقتی عده‌ای می‌گویند این دولت حق مذاکره را ندارد، مخالفان تنش‌زدایی ایران و آمریکا بر این طبل می‌کوبند که اگر با دولت فعلی مذاکره شود، دولت بعدی ممکن است از آن خارج شود. در واقع، آنها به این بهانه می‌خواهند فشار بر ایران ادامه یابد و بتوانند بر روند دولت آینده آمریکا درباره ایران هم تاثیر بگذارند.
بایدن درباره ایران دست به عصا حرکت کرده است
استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه مذاکره با آمریکا در شرایط کنونی شدنی نیست، بیان کرد: برجام می‌تواند بنیان و اساسی برای تنش‌زدایی میان تهران و واشنگتن باشد اما نباید آن را به معنای مذاکره با آمریکا قلمداد کرد. در قبال برجام، تابوزدایی شده اما هنوز در مورد مذاکره با آمریکا این تابو از بین نرفته است. با این تفاسیر، اگر حتی یک روز زودتر هم برجام احیا شود، این مسئله هم به سود ایران و هم به سود آمریکا است.
فلاحت‌پیشه یادآور شد: بایدن پس از اعلام نتایج انتخابات مسائل مختلفی را مطرح کرده است مثلا اینکه به توافق آب و هوایی پاریس بازخواهیم گشت یا یک آجر بر دیوار مکزیک افزوده نمی‌شود اما درباره برجام و ایران تاکنون موضع‌گیری نکرده است چون می‌داند این موضوع چه دشمنانی دارد و دست به عصا حرکت کرده است.
«این همانی» بایدن و ترامپ، به سود مثلث صهیونیست‌ها، مرتجعین و نومحافظه‌کاران است
وی با بیان اینکه نباید از پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری دچار ذوق‌زدگی شویم، عنوان کرد: هر آنچه از برجام باقی مانده، به خاطر ایران بوده است وگرنه آمریکا از آن خارج و اروپایی‌ها هم در اجرای تعهدات‌شان ناتوان بودند. اقدامات ایران هم درباره کاهش تعهدات و افزایش محصولات در چارچوب ظرفیت‌های برجام بوده و تخطی از آن انجام نشده است.
رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه در راه احیای برجام نباید ایجاد مانع کرد، گفت: برخی بایدن و ترامپ یا ترامپ و اوباما را یکی می‌کنند و «این همانی» می‌کنند در حالی که واقعا میان آنها تفاوت‌های جدی و مشخصی وجود دارد. واقعیت این است که تفاوت‌های جدی با کسی برجام را امضا کرد و کسی از برجام خارج شد، وجود دارد. «این همانی» به سود مثلث صهیونیست‌ها، مرتجعین منطقه و نومحافظه‌کاران آمریکایی است که سعی می‌کنند فضای مناسبات ایران و آمریکا در دوران جنگ سرد باقی بماند.
پمپئو به دنبال حاکم کردن ادبیات توهین‌آمیز میان ایران و آمریکا است
فلاحت‌پیشه درباره سفر مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه هم اظهار داشت: پمپئو نماینده دولت ترامپ هم نیست بلکه او نماینده صهیونیست‌ها، مرتجعین منطقه و نومحافظه‌کاران آمریکایی است. تحلیل محتوای موضع‌گیری‌های او نشان می‌دهد پمپئو به دنبال حاکم کردن ادبیات بی‌ادبانه و توهین‌آمیز میان ایران و آمریکا برای جلوگیری از هرگونه تنش‌زدایی و سخت‌تر کردن مدیریت روابط میان دو کشور است.
به گفته این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، پمپئو می‌داند ایرانی‌ها به اظهارات وقیحانه و توهین‌آمیز حساس هستند بنابراین به عمد اقدامات وقیحانه و اظهارات توهین‌آمیزی را مطرح می‌کند تا ادبیات تنش‌زدایی و احترام میان دو کشور حاکم نشود.
پمپئو برای آخرین آشوب‌سازی به منطقه آمده است
وی با اشاره به سفر اخیر منطقه‌ای پمپئو تصریح کرد: هیچ وزیر خارجه‌ای در آمریکا به اندازه پمپئو با ایران دشمنی نکرده است. او اکنون برای آخرین آشوب‌سازی به منطقه آمده است. اگر ترامپ رئیس‌جمهور باقی می‌ماند، پمپئو برای ایجاد جنگ نیابتی تلاش می‌کرد ولی اکنون در موضع انفعال قرار گرفته و استراتژی جلوگیری از هرگونه تنش‌زدایی و احیای برجام را دنبال می‌کند.
فلاحت‌پیشه درباره ضرورت اعتمادسازی منطقه‌ای همزمان با مذاکرات احتمالی احیای برجام هم خاطرنشان کرد: سه جریان در منطقه وجود دارد؛ یک جریان از اینکه سیاست تنش‌زای ترامپ در منطقه ادامه نمی‌یابد، خوشحال است مانند عمان. یک جریان با گسترش تروریسم داعش راهبرد واقع‌گرایانه‌تری را در پیش گرفته است مانند کویت، قطر و اردن و می‌داند تنش به سود منطقه نیست اما یک جریان هم به رهبری عربستان تلاش می‌کند تنش با ایران همچنان ادامه یابد.
به عربستان پیام بدهیم
وی اضافه کرد: به نظر من، وزارت امور خارجه وظیفه دارد همزمان با گسترش مناسبات با کشورهای جریان نخست، با کشورهای جریان دوم هم گفت‌وگوها و مناسباتش را توسعه دهد و با رفع نگرانی‌ها و پاسخ به دغدغه‌های آنها، نگذارد این کشورها به دامن عربستان بیفتند.
این نماینده سابق مجلس یادآورشد: در رابطه با عربستان هم باید سعی کنیم تنش موجود را مدیریت و از افزایش آن جلوگیری کنیم. در ابتدای دولت روحانی، دو، سه بار به ریاض برای بهبود مناسبات پیام داده شد اما سعودی‌ها به آن توجه نکردند. اکنون هم لازم است ایران پیشقدم شود و به عربستان بگوید خواهان تنش نیست و بهتر است در مورد مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو و تفاهم کنند.
