رئیس دانشگاه تربیت مدرس گفت: متاسفانه در یکی دو سال اخیر شاهد طی شدن فرآیند مهاجرت محققان به خارج از کشور بوده‌ایم، به طوری که من ماهی یک یا دو بار شاهد تقاضای مرخصی بدون حقوق و به عبارتی مقدمات مهاجرت اساتید جوان شاهد هستم.
محمد تقی احمدی (رئیس دانشگاه تربیت مدرس) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره بودجه دانشگاه‌ها در لایحه بودجه سال آینده گفت: تا آنجایی که من اطلاع دارم، بودجه دانشگاه‌های بزرگ حدود ۱۴ درصد رشد کرده و علاوه بر این یک الزمی هم برای افزایش حق‌الزحمه‌ها تا حدود ۲۰ درصد پیش بینی شده که این مقدار برای دانشگاه‌ها معضل ایجاد می‌کند، زیرا کل بودجه و رشد آن کمتر از ۲۰ درصد است؛ با توجه به اینکه ما ۷۰ تا ۸۰ درصد بودجه دانشگاه را صرف پرداخت حقوق و حق الزحمه‌ها می‌کنیم، حجم زیادی از بودجه‌های قابل مدیریت مثل بودجه پژوهشی و آموزشی را می‌بلعد تا ما بتوانیم منابع افزایش حقوق را تامین کنیم.
وی ادامه داد: این مساله‌ای که عنوان کردم، یکی از ایرادات اصلی بودجه‌ای است که لایحه آن به تازگی تصویب شده و در این مورد ما امیدواریم که بعدها یک راهکارکاری برای دانشگاه‌ها در نظر گرفته شود، به عنوان مثال یا متناسب با رشد بودجه افزایش متناسب با افزایش حقوق‌ها باشد یا منابع تکمیلی در این زمینه در اختیار دانشگاه‌ها قرار دهند.
رییس دانشگاه تربیت مدرس خاطرنشان کرد: بودجه‌ای مناسب و قابل مدیریت است که اجازه می‌دهد، دانشگاه کارهای اصلی و محوری خودش را انجام بدهد، زیرا در غیر این صورت به پژوهش دانشگاه‌ها آسیب خواهد رساند. اکنون که دانشگاه‌های بزرگ توانسته‌اند در پژوهش افتخارات بزرگی برای کشور ایجاد و رده ۱۶ علمی را در دنیا کسب کنند، امیدوارم این مسئله مورد توجه بیشتری در مجلس قرار بگیرد تا به شتاب علمی کشور آسیب نرسد.
احمدی با اشاره به اینکه کل مبلغ بودجه دانشگاه‌ها واقعا مبلغ زیادی نیست، گفت: حدود ۸۰۰۰ میلیارد تومان برای دانشگاه‌ها در نظر گرفته شده که نسبت به خیلی از اقلام بودجه کشور مبلغ کمی است، اما با توجه بیشتر می‌توانست در پژوهش و در جهت ارتقای کشور در نظر گرفته شود. البته یکسری تبصره در قانون بودجه داریم که می‌شود دستگاه‌های اجرایی، پروژه‌های پژوهشی و خدمات علمی فناوری را به سمت دانشگاه‌ها هدایت کرد، اما تاکنون اجرای این نوع تبصره‌ها به هیچ‌وجه چشمگیر نبوده و به خاطر کاهش منابع درآمدی دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها, هنوز به طور جدی محقق نشده است. من می‌ترسم برای سال آینده نیز همین اتفاق بیفتد، زیرا دانشگاه‌ها برای تامین نیازهای رفاهی دانشجویان با یک سری معضلات حاد به دلیل افزایش قیمت‌ها و تورم اخیر که شدت هم پیدا کرده، مواجه‌اند و حتی ممکن است بحران مضاعفی داشته باشند.
وی اضافه کرد: واقعیت این است که با این بودجه هزینه رفاهی، خوابگاهی و تغذیه دانشجویان خیلی به خطر می‌افتد. معمولاً وقتی چنین بحران‌های پیش می آید، دولت و مجلس به آن توجه بیشتری می‌کنند و به صورت موردی وارد میدان می‌شوند تا آن را حل کنند. ما هم امید داریم که اگر خدایی نکرده به یک شرایط بحرانی رسیدیم، فعالیت‌هایی از سوی مجلس و دولت صورت بگیرد، اما مسئله این است که قبل از آنکه وضعیت بحرانی شود، با یک حساب خیلی ساده بودجه‌ای می‌توان نکات مهم را مورد بررسی قرار داد. دانشگاه‌ها محل آموزش افرادی‌اند که توانایی‌های خوبی دارند، اما افق شغلی کمتری در جامعه برای خودشان می‌بینند، از این رو باید مراقبت کنیم تا این حساسیت‌ها موجب بحران و نارضایتی در دانشگاه‌ها نشود. از طرفی همین آرامش خوبی که طی پنج، شش سال اخیر در دانشگاه‌ها ایجاد شده ادامه داشته باشند، زیرا بدون آرامش آموزش و پژوهش معنایی ندارد.
احمدی در خصوص پیگیری‌های روسای دانشگاه‌های برتر کشور در زمینه افزایش بودجه دانشگاه‌ها گفت: روسای دانشگاه‌های گروه یک پیگیری‌های فراوانی را چه به صورت جمعی و چه به صورت مکاتبه‌ای انجام داده‌اند تا به هر حال در عمل اصلاحاتی صورت بگیرد و دولت فعالیت‌های جدی‌تری را در خصوص آن تبصره‌هایی که اشاره کردم انجام دهد.
رئیس دانشگاه تربیت مدرس درباره بودجه دانشگاه‌های جهان نسبت به دانشگاه‌های ایران گفت: وقتی دانشگاه‌های ایران را با دانشگاه‌های هم ترازش در جهان مقایسه می‌کنیم، متوجه میشویم بودجه آن دانشگاه‌ها حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از دانشگاه‌های ما است. در عین حال ما با مسائلی مثل تحریم و مشکلات متعدد در ارتباط‌های بین‌المللی مواجه هستیم که این نشان می‌دهد اساتید و محققان ایرانی در دانشگاه‌های برتر چگونه از خودشان مایه می‌گذارند و با وجود ۴۰ برابر بودجه کمتر نسبت به دیگر دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند و می‌جنگند تا در تراز بین‌المللی بدرخشند و در سال‌های متوالی این تراز را ارتقا دهند. ما پتانسیل‌های نهفته و عالی در کشور از نظر علمی داریم که باید از آنها قدردانی کرد.
احمدی در پایان به مهاجرت اساتید جوان اشاره کرد و گفت: متاسفانه در یکی دو سال اخیر شاهد طی شدن فرآیند مهاجرت محققان به خارج از کشور بوده‌ایم، به طوری که من ماهی یک یا دو بار شاهد تقاضای مرخصی بدون حقوق و به عبارتی مقدمات مهاجرت اساتید جوان شاهد هستم. این‌ها نشان می‌دهد، اگر ما در حد منصفانه به مشکلات محققان توجه نکنیم؛ یاس آنها گسترده می‌شود و خدایی ناکرده آسیب‌های جبران ناپذیری به آینده علم و فناوری کشور وارد می‌شو، لذا توصیه این است بودجه کمی که دانشگاه‌ها دارند یک مقدار تقویت شود و قطعا با بودجه‌های کلان پروژه‌ها و طرح‌های دیگر دولت قابل مقایسه نیست.
