نگاهی به بازار دارو و تجهیزات پزشکی در گیلان
تدبیرشرق/در چند ماه اخیر با افزایش نرخ ارز در کشور، قیمت قریب به اتفاق کالاهای وارداتی دستخوش رشد چند برابری شدهاند. در این میان بازار دارو و تجهیزات پزشکی به دلیل اهمیت بالا در تامین و تضمین سلامت افراد سردمدار افزایش قیمت‌ها در بین دیگر بازارها بوده‌اند که در گیلان نیز این را بسیار زیاد نشان داده است. این در حالی‌ست که دولت نرخ ارز مشخص در این حوزه تصویب و به مرحله اجرا گذاشته است. ارزی که عملا با وجود نرخ پائین باعث ثبات قیمت داروها و تجهیزات پزشکی نشده است. ازسوی دیگر بعضی بیمارستان‌ها خرید محصولات مصرفی که با رشد قیمت چشم گیر همراه بوده‌اند را لغو و تهیه آنان را به همراه بیماران واگذار کرده‌اند. در مقابل اکثر داروخانه‌ها و فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی از خرید و فروش محصولات گران قیمت و کم فروش‌تر اجتناب می‌کنند و عملا خرید و فروش دارو و تجهیزات پزشکی برای تامین سلامتی بیماران خاص به امری غیرممکن مبدل می‌شود.
بازار دارو
با بررسی شرایط بازار دارو می‌توان دریافت که مقصر قسمت عمده‌‌ی از نارسایی در داروخانه‌ها بیمه‌ها هستند. علت اصلی مشکلات در این حوزه، عدم پرداخت به موقع و قانون‌مند مطالبات از سوی بیمه‌هاست. مادامی که سیکل پرداختی معیوب پول وجود داشته باشد، داروخانه‌ها از سوی بیمه‌ها تحت فشار هستند. در واقع شرکت‌های بیمه از هیچ قانونی برای پرداخت بدهی‌هایشان پیروی نمی‌کنند و با تاخیر چندین ماهه در پرداخت پول داروخانه‌ها، وضعیت امروز بازار را به وجود آورده‌اند. همین موضوع توان اقتصادی داروخانه‌ها را برای تامین داروهای مورد نیاز و ضروری مردم کاهش داده است. از سوی دیگر داروخانه‌ها مجبورند به صورت نقدی داروهایشان را تهیه کنند، اما این داروها را با بیمه به مردم ارائه دهند. مشکل این فرآیند جای‌ست که پول داروهای نقد خریداری شده داروخانه‌ها با شش یا هفت ماه تاخیر پرداخت می‌شود. لازم به ذکر است که داروخانه‌های گیلان از فروردین ماه سال جاری تاکنون حدود پنج ماه است که مطالبات خود را از بیمه‌ها دریافت نکرده‌اند.
بازار تجهیزات پزشکی
اما در حوزه تجهیزات پزشکی شرایط به گونه‌ای دیگر رقم خورده است. اکثر اقلام وارداتی‌اند و افزایش نرخ ارز به مثابه افزایش قیمت سه تا چهار برابری این اقلام می‌باشد. به گفته همراه بیماری بستری در یکی از بیمارستان‌های شهر، رشت بیمار شش ماه است که برای عمل پروتز لگن در بیمارستان بستری است اما خبری از خرید یا تهیه این کالا نیست. کالایی که افزایش قیمت سه برابری را تجربه می‌کند. اما این وضع اسفناک تنها معطوف به کالاهای خارجی نمی‌شود. اقلام تولید داخلی نیز شرایطی عجیب را پشت سر می‌گذارند. به گفته یکی از فروشندگان کالای پزشکی پوشک‌های بزرگسال، جنسی بوده که شرکت‌های تولیدکننده داخلی برای بازاریابی‌اش دست به دامان تخفیف و پاداش‌های گوناگون برای فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی می‌شدند اما این اواخر که پوشک‌های خارجی گران شدهاند دیگر خبری از تولیدات داخل این جنس پر مصرف نیست و شرکت‌ها اجناسشان را نمی‌فروشد. یا نخ جراحی که در یکی از شهرهای اطراف رشت تولید می‌شود افزایش قیمت سه برابری را تجربه می‌کند و حتی نمی‌توان گفت قیمت سه برابر ثابت می‌ماند، چرا که ممکن است شرکت فردا قیمت جدید اعلام کند.
اما این تمام ماجرا نیست. در برخی بیمارستان‌ها به دلیل این نوسانات قیمت و البته زد و بندهای پشت پرده برای عمل‌های جراحی به بیماران لیست خرید ارائه می‌شود که به طور مثال یکی از اقلامش «کیت میکروست» است. همراهان بیمار ناگزیزند برای تسهیل فرآیند درمان بیمارشان این ست را با قیمت آزاد و بدون استفاده از بیمه خریداری و برای انجام عمل به بیمارستان تحویل دهند که این موضوع منتهی به سود فروشگاه‌ها و عدم رویاروی مالی بیمارستان‌ها با بیمه‌ها می‌شود.
باید دید در روزهای آینده چه طرح و برنامه‌ای در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار می‌گیرد چرا که تشدید وضعیت موجود داروخانه‌ها را به سمت لبه پرتگاه ورشکستگی نزدیک خواهد کرد و دارو به کالایی نایاب بدل می‌شود. از طرف دیگر با وجود تخصیص ارز دولتی در محل کالای تجهیزات پزشکی اجناس چه خارجی و چه ایرانی هر روز گران‌تر روز گذشته می‌شود، تا جایی که مصرف کننده این اقلام توان خریدشان را دیگر نداشته باشند و درمان و احیای سلامتی به امری غیرممکن تبدل شود.
