آیا قانون “سهمیه” امتحان ها اصلاح می شود؟

به گزارش تدبیرشرق به نقل از ایسنا، ورود داوطلبان تقاضاکننده حضور دانشگاه ها و موسسات تعلیم عالی طبق سهمیه (مناطق، ایثارگران و جانبازان، خانواده شهدا، زمین لرزه زدگان…. )، تعدادی این قانون را در تضاد عدالت آموزشی عنوان می کنند و معتقد می باشند تمامی داوطلبان باید شرایط یکسانی برای ورود به دانشگاه ها دارا باشند و ایجاد شرایط استثنائی برای بعضی داوطلبان از طریق مصوبات و قانون، حقوق سایر داوطلبان را پایمال می کند و عدالت آموزشی را زیر سؤال می برد. اما از سوی دیگر، تعدادی دیگر به عنوان قبول کننده این امر اعتقاد دارند تقسیم بندی داوطلبان با سهمیه های متفاوت باعث ایجاد مجال برابر برای داوطلبانی که دسترسی مناسب به ابزارها آموزشی ندارند و در نگاه دیگر بهره مندی جانبازان، ایثارگران و خانواده شهدا از مجال زیادتر برای قبولی در دانشگاه خواهد شد.

در نتیجه همان گونه که ذکر شد، اعمال سهمیه بندی در پذیرش دانشجو در دانشگاه ها مبحث تازه ای نیست، به عنوان مثال در سال ۱۳۴۸ دانشگاه های شهرستان ها تا حدود ۵۰ درصد از دانشجوهای خود را از بین داوطلبان محلی انتخاب می کردند.

در سال ۱۳۶۱ داوطلبان به سه گروه کلی داوطلبان آزاد، داوطلبان منطقه ای و داوطلبان نهادها تقسیم می گردیدند.

سهمیه منطقه های

سهمیه منطقه های پرجمعیت ترین سهمیه کنکور سراسری هست که بیشتر از ۹۵ درصد شرکت کنندگان کلیه گروه های پایلوت کنکور تجربی، ریاضی، انسانی، هنر و زبان های خارجه را در خود جای می دهد. سهمیه منطقه های که خود به سه سهمیه منطقه ۱، منطقه ۲ و منطقه ۳ تقسیم می گردد به کلیه داوطلبانی تعلق می گیرد که مشمول سهمیه ایثارگران، جانبازان و خانواده شهدا نمی گردند و طبق محل تحصیل سه سال انتهایی دبیرستان، مشمول یکی از منطقه های ۱ ، ۲ یا ۳ می باشند.    در حقیقت  اساس دسته بندی سهمیه منطقه های عدالت آموزشی هست و اهتمام شده داوطلبان سهمیه هر منطقه از لحاظ دسترسی به ابزارها آموزشی در یک سطح قرار گیرند. به ترتیب هرچقدر از شهرها و منطقه های تحت پوشش سهمیه منطقه ۱ به شهرها و منطقه های تحت پوشش سهمیه منطقه ۳ حرکت می کنیم، دسترسی به ابزارها آموزشی کمتر می گردد و همان گونه که در بالا نیز اشاره کردیم، اکثریت شرکت کنندگان کنکور سراسری در سهمیه منطقه های جای می گیرند.

سهمیه بندی جنسیتی

طرح سهمیه بندی جنسیتی در دانشگاه ها برنامه ای هست که در مجلس هفتم شورای اسلامی عرضه شد که طبق آن سازمان سنجش تعلیم کشور با سهمیه بندی جنسیتی در کنکور سراسری تنگنا هایی را برای ورود دخترهای به دانشگاه باید اعمال کند.

در حال حاضر جامعه ایثارگری (خانواده شهدا، جانبازان و خانواده آنان، آزادگان و خانواده آن ها) در امتحان های ورودی دانشگاه ها و جایگاه ها تعلیم عالی کشور در مقطع ها متفاوت از سه سهمیه قانونی شاهد، رزمندگان و خانواده شهدا استفاده می نمایند.

سهمیه ۵ درصد شاهد

سهمیه ۵ درصد شاهد به طور ۵ درصد اضافه بر حجم کل دانشگاه ها و جایگاه ها تعلیم عالی جهت آسان سازی ورود فرزندان شهداء، جانبازان بالای ۷۰ درصد، فرزندان جانبازان ۵۰ درصد و بالاتر و فرزندان آزادگان در جایگاه ها تعلیم عالی در نظرگرفته شده هست. این سهمیه پیرو دستور رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر رسیدگی هرچه زیادتر به امور تحصیلی فرزندان شاهد دوم بهمن سال ۶۵ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی دست یافته هست.

در حقیقت سهمیه شاهد منحصرا در امتحان سراسری سازمان سنجش اعمال می گردد، استفاده کنندگان از این سهمیه جهت قبولی در رشته مورد درخواست ها باید حدود ۷۵ درصد  نمره “آخرین” در حقیقت سهمیه شاهد منحصرا در امتحان سراسری سازمان سنجش اعمال می گردد، استفاده کنندگان از این سهمیه جهت قبولی در رشته مورد درخواست ها باید حدود ۷۵ درصد  نمره “آخرین” فرد پذیرفته گردیده سهمیه آزاد را اکتساب کرده باشند (مثلاً اگر آخرین فرد پذیرفته گردیده با نمره ۱۶۰ از ۲۰۰ پذیرفته گردیده باشد، سهمیه شاهد با نمره ۱۲۰ از ۲۰۰ در همان رشته پذیرفته می شود)، تمامی مشمولین سهمیه شاهد در سهمیه رزمندگان نیز گزینش می گردند.

سهمیه رزمندگان

این سهمیه تحت عنوان عمومی “قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب” ۳۰ این سهمیه تحت عنوان عمومی “قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب” ۳۰ بهمن سال ۶۷ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و مجدداً در سال های ۷۱ و ۷۳  مورد اصلاح قرار گرفته هست. طبق این قانون ۴۰ درصد از حجم دانشگاه ها در امتحان سراسری، کاردانی ملحق شده، جامع علمی کاربردی، کاردانی به کارشناسی (با اکتساب دست کم ۷۵ درصد نمره آخرین فرد پذیرفته گردیده عادی) و علاوه بر این ۲۰ درصد حجم دانشگاه ها در مقطع ها کارشناسی ارشد ناپیوسته و بالاتر (با اکتساب ۸۰ درصد نمره فرد پذیرفته گردیده عادی) به واجدین شرایط اختصاص می یابد.

سهمیه خانواده شهدا

طبق این سهمیه که ۲۲ بهمن سال ۶۳ به تصویب  شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید، منسوبین طراز اول شهداء دربردارنده برادرهای و خواهران و والدین شهداء توان دارند از این سهمیه برخوردار گردند. میزان حجم این سهمیه ثابت نبوده و هرساله به نسبت تعداد داوطلبان خانواده شهداء به کل داوطلبان در هر کد رشته، حجم خاصی را به خود اختصاص می دهد. حدنصاب لازم در این سهمیه ۸۵ درصد نمره فرد قبولی بدون سهمیه در هر رشته محل هست. این سهمیه صرفاً در امتحان سراسری و امتحان های کاردانی ملحق شده آموزشکده های فنی وحرفه ای و نیز مقطع ها کاردانی و کارشناسی ملحق شده دانشگاه های جامع علمی کاربردی و پیام نور اعمال می گردد.

سهمیه بهیاران  

این سهمیه دربردارنده کسانی می گردد که دیپلم نظام قدیم  یا نظام جدید در مدرسه ها کار و دانش را دارند. سهمیه این اشخاص منحصرا برای ورود به رشته پرستاری با اخذ تاییدیه از سازمان ذی ربط امکان پذیر هست و ۵۰ درصد از حجم تمام دانشگاه هایی که رشته پرستاری را دارند، ذی ربط به این دسته از اشخاص هست.

بطور کلی طبق ارزیابی های صورت گرفته ۱۹ سهمیه ذی ربط به کنکور سراسری وجود دارد که در بعضی از حوزه ها به شکلی حدس شده که حجم اختصاص داده شده به بعضی سهمیه ها بالاتر از ۵۰ درصد هست؛ یعنی زیادتر از ۵۰ درصد حجم به سهمیه اختصاص داده شده و این باعث شده که معنا رقابت در امتحان از بین برود.

دو تغییر بنیادی سهمیه ها در امتحان های ۹۷

باید گفت سهمیه های امتحان سراسری در طول این نیم قرن با تحولات زیادی روبه رو شده که آخرین تغییر آن به کنکور ۹۶ و تاثیر سهمیه ۵ درصدی ایثارگران هست که در کنکور ۹۷ نیز اعمال می گردد. در حقیقت در دفترچه سال کنونی امتحان کارشناسی ارشد نیز دو تغییر با اهمیت ایجاد شده؛ در حقیقت اول اینکه طبق قانون ۵ درصد حجم هر کد رشته محل به جانبازان زیر ۲۵ درصد و همسر و فرزندان آنان و «همسر و فرزندان رزمندگان با دست کم شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه » اختصاص دارد (سهمیه ایثارگران ۵ درصد ظرفیت). دوم اینکه بر طبق یک تبصره جدید در حالتی که سهمیه ۲۵ درصدی ایثارگران توسط داوطلبان مشمول سهمیه فوق تکمیل نشود، حجم تهی مانده، ابتدا به مشمولین سهمیه ۵ درصدی ایثارگران که شرایط و حدنصاب لازم را دارا باشند، تخصیص یافته و اگر دو مرتبه هم این حجم تهی ماند، ما بقی آن به داوطلبان سهمیه آزاد اختصاص می یابد.

مخالفت وزارت علوم با اعمال بعضی سهمیه ها

این تحولات در سهمیه ورود به دانشگاه ها که سال گذشته از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب شد، با اعتراضات بالای داوطلبان رو به رو شد که سر انجام عکس العمل مراجع ذی ربط را نیز برانگیخت. در نهایت سازمان سنجش و وزارت علوم سال گذشته گزارشات مبسوطی را از قانون اختصاص سهمیه ها به مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی عرضه دادند و اصلاح این قانون در کمیسیون تعلیم و تحقیقات مجلس در حال ارزیابی هست و در نهایت سازمان سنجش و وزارت علوم سال گذشته گزارشات مبسوطی را از قانون اختصاص سهمیه ها به مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی عرضه دادند و اصلاح این قانون در کمیسیون تعلیم و تحقیقات مجلس در حال ارزیابی هست و وزیر علوم در این زمینه به ایسنا اظهار کرد: مبحث اختصاص سهمیه ها در امتحان های سراسری و کارشناسی ارشد که طی روزهای موخر نیز اعتراض بعضی دانشجوهای را بهمراه داشته هست، طبق قانون مجلس هست؛ آنچه که در سال گذشته نیز طبق همین قانون بوده و وزارت علوم نیز نظر اصلاحی و ایده ای خود را در مورد این سهمیه ها به مجلس شورای اسلامی عرضه داده هست.

وی در ادامه تصریح نمود: با توجه به اینکه بحث سهمیه ها مصوبه مجلس هست، در نتیجه اگر قرار هست تغییر یا اصلاحی در آن اتفاق افتد این تغییر باید از طریق مجلس باشد و وزارت علوم منحصرا مجری قانون هست.

وزیر علوم تاکید کرد: مبحث اصلاح سهمیه ها باید در صحن مجلس شورای اسلامی مطرح گردد و ما توقع داریم کمیسیون تعلیم و تحقیقات مجلس به زودی این مبحث را برای رای گیری به صحن ارجاع بدهد.

دکتر غلامی با تاکید بر اینکه دانشجوهای دلواپس سهمیه های امتحان نباشند، اظهار کرد: تحولات جدید در سهمیه ها برای امتحان های سال کنونی اجرایی می باشد و دانشجوهای دلواپس نباشند و ما در چارچوب قوانین و مقررات از حق و حقوق آنان حراست می کنیم.

تیم اصلاح سهمیه ها در شورای عالی فرهنگی شکل گرفت

علاوه بر این دکتر ابراهیم خدایی، رییس سازمان سنجش نیز در اظهار کرد وگو با خبرنگار ایسنا، از تشکیل تیم اصلاح سهمیه ها در شورای عالی انقلاب فرهنگی اطلاع داد و اضافه کرد: پیرو تغییری  که در سهمیه بندی های سال گذشته ایجاد شد، اعتراضاتی شکل گرفت؛ بر همین اساس قرار شد شورای عالی انقلاب فرهنگی این مبحث را ارزیابی کند و در کمال خوشبختی کارگروهی در شورا به منظور ساماندهی کل سهمیه ها شکل گرفت.

به گزارش تدبیرشرق به نقل از ایسنا، از دیدگاه زیادی از داوطلبان وجود سهمیه های ۱۹ گانه در امتحان های سراسری و حتی امتحان مقطع ها بالاتر، تماما عدالت آموزشی و رقابت برای اکتساب مجال ها را زیر سؤال می برد، چون که این سهمیه ها بیشتر از ۶۰ درصد حجم بعضی حوزه ها را به خود اختصاص می دهد. در نتیجه خانواده ها و داوطلبان چشم انتظار تصمیم گیری جدی مسئولین در مورد اصلاح سهمیه امتحان ها می باشند و امید دارند تیم تخصیصی مخصوص این امر در شورای عالی انقلاب فرهنگی بتواند اشکالات این سهمیه ها را حذف کرده و فضای برابر و یکسان برای رقابت هزاران داوطلب در دانشگاه ها ایجاد کنند.

انتهای پیام