هویت کریتیکال ، گفتمان اعتدال

یادداشت تدبیرشرق:

حمید عنایت استاد علوم سیاسی و مترجم حوزه فلسفه سیاسی ، کتابی به نام فلسفه هگل را ترجمه نمود و از واژه غربی کریتیکال Critical با عنوان نقادانه و انتقادی استفاده نمود. که البته کتب بسیار ، دیگری نیز در حوزه فلسفه و علم سیاست انتشار یافت که در آنها از واژه کرییتیکال استفاده شده است.

اما مصداق و تعریف ما نیز در این مقال بر اساس ترجمه و تعریفی، استوار خواهد بود، که حوزه نقادانه و انتقادی را در بر می گیرد .در دو مقاله قبلی که با عنوان « ساحت گفتمانی اعتدال ۱ و ۲» به تبیین گفتمان اعتدال پرداختیم و جوانب آن و معنی و حدود گفتمان را تا حد ممکن توضیح دادیم، در اینجا قصد آن داریم تا هویت انتقادی یا به تعبیری دیگر هویت کریتیکال گفتمان اعتدال را تبیین نمائیم.

آنچه که مشخص و مبرهن است اعتدال و در نگاهی دقیق تر ، حزب اعتدال و توسعه در کشور ، منادی و مروج گفتمان اعتدال در سپهر سیاسی ، اجتماعی کشور است که بر هویت کریتیکال خود اصرار داشته و پایه های بنیادین خود را بر آن اصل مهم یعنی رویکرد نقادانه و آسیب شناسی منطقی و منتظم بنا نهاده است.

حزب اعتدال و توسعه با مشی کاملا مستقلانه از سایر گروه های سیاسی بدنبال تبیین ساحت گفتمانی اعتدال در چارچوب قانون کشور است و در این راه و در جهت تکوین و نضج این مسیر به رویکرد کریتیکال یا منتقدانه ؛ سخت باور مند است.

در کتاب آموزش دانش سیاسی دکتر بشیریه در تعریف حزب آمده است که :
«حزب مهمترین سازمان سیاسی در دموکراسی های معاصر است .
به نظر بسیاری از صاحب نظران ؛دموکراسی در نهایت چیزی جز رقابت حزبی نیست .به این اعتبار ، حزب خود قائم به مفهوم رقابت است. تشکلها که حزب هم یکی از آنهاست واسطه ای هستند ؛ میان عرصه حاکمیت و عرصه عمومی شهروندان.که البته یکی از لوازم توسعه سیاسی نیز به شمار می رود.»

احزاب می کوشند مدافع حقوق مردم باشند و از سویی مدعی کسب قدرت سیاسی نیز هستند و تلاش می کنند تا رابطه پایدارتر و عقلانی تری میان عرصه عمومی و حاکمیت سیاسی برقرار نمایند.حزب اعتدال و توسعه نیز به دلیل اینکه دارای ساختاری منسجم و اسلوبی پایدار و منعطف در اندیشه می باشد و قاطعیت لازم را در اجرای سیاستها و راهبردهای برنامه ریزی شده اش در عرصه ها و حوزه های گوناگون: سیاست،اجتماع، اقتصاد و… دارا ست.

به همین دلیل نیز در جهت کیفیت آن و دنبال نمودن رویکردهای نوین، از، درون داد و برون داد سیستمی خود، این نیاز به خود انتقادی و آسیب شناسی را پذیرفته و در این جهت گام برداشته است.

قطعا همکاری ها و تعاملات با سایر گروه های سیاسی از این جهت است که با رویکردی کریتیکال و همه جانبه نگری توانست در سال ۱۳۹۲ و سال ۱۳۹۶ در انتخابات ریاست جمهوری نقشی موثر ، کم نظیر و بی بدیلی را ایفا نماید.

بایسته و شایسته است که اصولا همه جریانات سیاسی و اجتماعی کشور رویکرد انتقادی در درون خود و نسبت به درون دادها و برون دادهای تصمیمات حزبی خود داشته باشند که حزب اعتدال و توسعه در این راه گام اساسی و بنیادین برداشته و در همه این سالها توانسته با مشی منتظم، پیوسته، متدرجا و قانونمند با نگاه متوازن توسعه سیاسی و توسعه اقتصادی در جهت اشاعه وبسط گفتمان اعتدال مبادرت ورزد.

که از جمله نتایج آن فارغ از پیروزی در انتخابات ، تثبیت و ترویج گفتمان اعتدال در همه شئون سیاسی، اجتماعی و… در درون کشور بوده است که البته با مداقه بیشتر می توان نسبت به این گستردگی و جامعه هدف آسیب شناسی درستی داشت.

از ابتدای شروع بکار حزب تا به امروز ضمن ارائه راهبردی کاملا مستقل و بدیع، در عین حال در پی نیل به کسب منافع ملی گاها با سایر جریانات سیاسی کشور حول محور مشخصی همراهی نموده و توانسته با چنین نموداری از تعامل سیاسی در عین داشتن نگاهی مستقل در بالندگی و نضج کشور از منظر سیاسی،اجتماعی و اقتصادی نقش موثری را ایفا نماید.اعتدال در درون خود به یک اصل مهم و جدایی ناپذیر از خود یعنی حلم و بردباری آمیخته و ممزوج است .
اصولا حلم در کتاب های فرهنگ لغات ، در باب بردباری و صبوری معنا شده است و انسانی که حلم در درون او نضج یافته ،حتما ویقینا می تواند این رویکرد نقادانه را در درون ذات خویش بپروراند و مروج این امر مهم در ساحت های گوناگون فکری، سیاسی، اجتماعی و.. باشد.

این رویکرد کلی حزب اعتدال و توسعه است که در جنبه های گوناگون دارای وسعت نگاه و آینده نگری همراه با وجه انتقادی و آسیب شناسانه را در خود داراست. و به شدت از مونولوگ بودن در حوزه اندیشه و عمل پرهیز داشته و در جهت انباشت دانایی و تفکرات جمعی در جهت پیشبرد توسعه همه جانبه کشور می اندیشد و بدان عمل می نماید.