قدرت مشروع در سایه رقابت هاي انتخاباتي

دموكراسي و انتخابات روشي نسبتاً مطمئن براي كسب مشروع قدرت است. احساس رضايتي كه مردم با مشاركت در تعيين مديران خود كسب مي كنند مقوم اين مشروعيت است. در سازوكار دموكراسي قواعد بازي كاملاً مشخص و مبرهن است. پيروي از اين قواعد تضمين كننده اجراي درست انتخابات بوده و شاخصي براي كسب مشروع قدرت تلقي مي شود. مشروع بودن كليّت انتخابات و دموكراسي، در تمام سازوكارها و فرايند اجراي انتخابات نيز ساري و جاري است. به عبارتي اگر هدف اصلي انتخابات، جابجايي مسالمت آميز نخبگان با رضايت شهروندان باشد براي نيل به اين هدف، روش ها و ابزارهاي درست، صحيح و منطقي بكار گرفته مي شود. يعني نمي توان تصور كرد كه براي هدفي مشروع به روش ها و ابزارهاي نامشروع تمسٌك جست. به هر ميزان كه به روش هاي نامشروع نزديك شويم به همان ميزان نيز از هدف مشروع دور شده و اصل موضوع را دچار خدشه خواهيم كرد.

با اين مقدمه بايد گفت مهمترين فرآيندي كه معمولاً سازوكارهاي مشروع انتخاباتي به آزمون گذاشته مي شود مرحله تبليغات و بيان برنامه ها و توانايي هاي كانديداهاست. كانديداهاي انتخاباتي دوگونه عملكرد کلی را در اين مرحله مي توانند به نمايش بگذارند: ١- با بيان درست و منطقي و همه فهم توانمندي ها و سوابق خود در كنار اشاره درست، علمي و واقعي به نقاط قوت كشور و نيز ضعف ها و نواقص، جامعه را قانع كنند كه به اين ضعف ها و نواقص مي توانند با استعدادها و سوابق خود پاسخ درست بدهند و نقطه قوت ها را بيش از پيش تقويت كنند. اين معقول ترين روش تبلیغات براي كسب آراء بوده و نيازمند كار و تلاش تيم كارشناسي قدرتمندي است. راه دوم اين است كه كانديداي انتخاباتي فاقد برنامه و طرح بوده و براي جبران ضعف هاي خود، نواقص را به حدي بزرگ و غيرواقعي جلوه مي دهند كه از مدار واقعيت و منطق خارج شده و رنگ سياه نمايي و تخريب به خود می گيرد. چنين روشي در جوامعي مثل جامعه ما رواج بيشتري دارد.

روش دوم هرچند ممكن است آرايي را متوجه كانديدا بكند اما ميزان تخريب و تأثير منفي بر فرآيند انتخابات و بطور کل جامعه به مراتب وسيع تر و عميق تر است. تخريب و سياه نمايي در وهله اول اميد و نشاط را از فضاي انتخاباتي كه اتفاقاً مستلزم شور و نشاط است زدوده و روحيه “حذف” و “انتقام” را جايگزين “مدارا”، “سازش” و مثبت نگري مي كند.

در چارچوب اصول و ارزش هاي حاكم بر نظام جمهوري اسلامي كه نظامي ديني تعريف مي شود اين روش ها به مراتب مخرب تر و با سازوكارها و ارزش ها ناسازگارتر است.

از سؤالات مهم در نظام ديني اين است كه آيا كسب قدرت در منظومه تفكر ديني به هر قيمتي مٌجاز شناخته مي شود؟! بي ترديد كساني كه با تخريب ديگران نردبان ترقي براي خود مي سازند اين نردبان پوسيده قادر به حفظ آنها نخواهد بود، جمهوري اسلامي حاصل مجاهدت هاي فراوان انسان هاي خداجويي است كه انواع فشارها و مشقت ها را تحمل كردند تا اقتدار اين نظام محفوظ بماند.

محصول منازعه كساني كه به قصد خدمت با هم رقابت مي كنند اين است كه مردم از متهم كردن آنها توسط يكديگر سر در گٌم مي شوند و به راستي اين رفتارهاي نامناسب و غيراخلاقي اگر الگوي رفتاري جامعه گردد چه بايد كرد؟

مردم رسم مدارا و گذشت و انسانيت و اخلاق را از چه كساني بياموزند؟

اكنون وجدان عمومي جامعه به بلوغ رسيده و مي تواند رفتارهاي فرصت طلبانه و غيرصادقانه را به خوبي از هم تشخيص دهد. سوار شدن بر موج احساسات زودگذر مردم و يا استفاده از بي خبري آنها روش هاي درستي در كسب مشروع قدرت نيستند. رفتارهاي غيرمنصفانه از سوي برخي نامزدها نه تنها از سوي وجدان عمومي جامعه پذيرفته نمي شود، بلكه با عكس العمل منفي مواجه مي شود.

دنياي مجازي مرزها را درنورديده و جريان اطلاعات و آگاهي در جوامع به سرعت در حال گسترش است، در اين فرآيند امكان اينكه ويروس بداخلاقي از لابلاي هجوم اطلاعات گسترده در افكار و رفتار مردم منتشر شود وجود دارد و اين حساسيت بايد از طرف عٌقلاي كشور بيشتر از افراد عادي رعايت و مورد توجه قرار گيرد.

ميهن ما امروز بيش از هميشه نيازمند هٌوشياري، همدلي و فداكاريست. همه بايد براي صيانت از هويت انقلاب و آرامش عمومي جامعه به قانون تن دهند و از مناقشات و منازعات بي حاصل پرهيز كنند. امروز بايد دامنه ي اختلافات را جمع كرد. دشمنان ايران از پيشرفت و آرامش كشور در رنجند و خواب هاي آشفته اي براي تنها كشوري كه به نام مكتب اهل بيت همه اقوام را در دل خود جاي داده ديده اند كه اظهارات اخير وزير دفاع عربستان بخشي از اين خواب هاي آشفته است. از تجربه خرابي كشور و اتلاف نسل از دو كشور ايران و عراق درس بگيريم و نگذاريم اين بار در اوج قدرت اختلافات داخلي محملي براي طمع ورزي بيگانگان شود.

سيدشهاب الدين چاوشي معاون سياسي و رئيس ستاد انتخابات استان تهران