ماهیت جنگ با داعش چه بود و آیا این نبرد تمام شده است؟
ماهیت جنگ با داعش چه بود و آیا این نبرد تمام شده است؟
وبلاگ > جعفریان، رسول – بود و نبود یک جنگ، صرفا به تصرف یک شهر و از دست دادن شهر دیگر نیست، بلکه به بود و نبود زمینه هایی است که آن را پدید آورده است. آیا زمینه های آغازین جنگ با داعش همچنان هست یا از میان رفته است؟
به نظر می رسد دست کم چهار تحلیل مختلف در باره ماهیت جنگ با داعش وجود دارد:
1. جنگی با ماهیت اقتصادی که جنبه های مختلفی دارد، مثلا جنگ میان بادیه نشینان عرب با شهرنشینان، در مقیاسی که ابن خلدون شرح می دهد؟ یک تحلیل اقتصادی دیگر جنگ بین غنی و فقیر. بین غرب ثروتمند و شرق فقیر که می کوشد سهیم در آن ثروت باشد و چون از راه مسالمت آمیز راهی ندارد، به خشونت روی آورده است.
2. جنگ بین سنت و مدرنیته، میان کسانی که سبک زندگی هزار سال پیش را انتخاب کرده و می کوشند با مدرنیته بجنگند و آن را به عنوان کفر و الحاد از میان ببرند؟
3. جنگ شرق و غرب به عنوان صورتی دیگر از جنگهای صلیبی با نمایندگان آنها در شکل های مختلف؟ جنگی از پس از ظهور اسلام در شامات میان مسیحیت و اسلام آغاز شد و تاکنون ادامه دارد.
4. جنگ مذهبی که در یک تحلیل مسلمانان نوگرا با مسلمانان سنت گرا درگیرند، یا با این تحلیل: توده مسلمان با خوارج شبه مسلمان منازعه دارند، یا اصولا جنگ شیعه و سنی؛ چنان حضور شیعیان از کشورهای مختلف در کنار یک دولت علوی در سوریه و دولت عراق نشان می دهد؟
برای انتخاب هر کدام از اینها، شواهد مثبت و منفی وجود دارد، به طوری که می توان گفت همه اینها هست، هیچ کدام از اینها هم به طور معین و تک موردی نیست. با این حال، باز سوال این است که اگر همه اینها هست، اصلی ترین آنها کدام است؟ آیا فرض دیگری هم وجود دارد؟
به هر حال، هر کدام اصل باشد، به معنای بی اعتباری بقیه موارد نیست، بلکه هر کدام سهم خاص خود را دارد و این یعنی این که باید خیلی از ملاحظات را در نظر داشت. اگر کسی فکر می کند جنگ با داعش تمام شده، باید بر اساس یکی از این تحلیل ها معتقد باشد که زمینه کدام یک از بین رفته که می توان گفت، این جنگ تمام شده یا همچنان باقی است، مثلا جنگ شرق و غرب؟ یا جنگ شیعه و سنی؟ یا هر کدام دیگر…. نظامی ها می توانند جنگ را خاتمه یافته تلقی کنند اما سیاسیون باید تامل بیشتری بکنند.
