طرح جدید وزیر خارجه آمریکا برای حفظ برجام و تشديد برخورد با ایران

گروه بین الملل : وزیر امور خارجه آمریکا با همراهی کنگره طرح جدیدی علیه ایران تدوین می کند که در عین حفظ برجام برخوردهای جدیدی با ایران شود.

پایگاه اینترنتی شبکه تلویزیونی سی ان ان در تحلیلی درباره برجام نوشت:«درحالیکه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا سرگرم بررسی این مسئله است که آیا از توافق هسته ای ایران خارج شود، رکس تیلرسون وزیر امورخارجه آمریکا در پشت صحنه با کنگره در حال تعامل است تا از بروز بحران بین المللی احتمالی در این زمینه جلوگیری کند زیرا مهلت پانزده اکتبر برای تایید کاخ سفید برای پایبندی ایران به توافق هسته ای نزدیک است. این سخن را چندین مقام آمریکایی و دیپلمات غربی به سی ان ان گفته اند. به گفته این مقامات و دیپلماتها، تیلرسون و اعضای کنگره درحال انجام تلاشهایی هستند تا قوانین ایالات متحده درباره ایران را اصلاح کنند تا اینکه تمرکز از مسئله هسته ای دور شود. این کار به ایالات متحده این امکان را می دهد تا همچنان در توافق هسته ای چندجانبه ای بماند که در سال دو هزار و پانزده حاصل شد و درعین حال، بتواند با رفتارهای بی ثبات کننده دیگر ایران مقابله کند.

یک مقام بلندپایه دولت آمریکا در این زمینه به سی ن ان گفت: تیلرسون گفته است که مشکل مطرح درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خود این توافق نیست بلکه قوانین موجود است زیرا در هر نود روز، رئیس جمهور آمریکا باید این توافق را تایید کند و همین مسئله سبب ایجاد بحران سیاسی در کشور می شود. حال اگر دولت بتواند مسئله هسته ای را کنار بگذارد، همه می توانند با شادی به مسائل دیگری بپردازند که درباره ایران مشکل ساز است.

در ظاهر، این کار برای باقیماندن آمریکا در توافق هسته ای ازطریق اتخاذ مواضع تندتر علیه ایران ازطریق قوانین، با نشانه های سخنان ترامپ تناقض دارد مبنی بر اینکه او گفته است ترجیح می دهد توافق هسته ای را پاره کند. اما چندین مقام آمریکایی به سی ان ان گفته اند که کاخ سفید ظاهرا نگاه بازی درباره این طرح دارد و این گویای آن است که ترامپ احتمالا در حال تغییر رویکرد خود درباره مسائل متعدد مرتبط با ایران است.

ژنرال جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا نیز روز گذشته در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح سنا تاکید کرد: به باور او ، منافع امنیت ملی آمریکا در این نهفته است که به توافق هسته ای پایبند بماند.

نکته جالب توجه اینکه تیلرسون در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، مسئله طرح جدید خود درباره ایران را با وزرای خارجی کشورهایی در میان گذشت که در رسیدن به توافق هسته ای نقش داشتند یعنی انگلیس ، فرانسه ، آلمان ، روسیه و چین. در این ملاقاتها همه وزرای خارجه کشورهای مذکور تاکید داشتند که هدف از توافق هسته ای صرفا پرداختن به برنامه هسته ای ایران بود.

یکی از مقامات آمریکایی به سی ان ان گفت: تیلرسون معتقد است توافق هسته ای از نظر سیاسی برای ایالات متحده قابل حفظ کردن نیست زیرا دولت اوباما که برای این توافق مذاکره کرد در واقع امکان رای گیری درباره آن را از بین برد و حالا او در تلاش است تا ببیند آیا می توان فضای سیاسی در آمریکا از طریق تغییر قوانین داخلی آمریکا در این زمینه تغییر بدهد.

تمرکز راهبرد تیلرسون تلاش برای جداکردن مسائل مختلف ایران از طریق اصلاح قوانین داخلی آمریکا در این زمینه است. براساس طرح جدید، دولت آمریکا بجای آنکه به صورت ادواری تایید کند که ایران به تعهدات فنی خود براساس توافق هسته ای پایبند است، قادر خواهد بود به کنگره به صورت مرتب درباره رفتارهای تهاجمی گسترده تر ایران از قبیل حمایت از تروریسم و برنامه موشکهای بالستیک گزارش بدهد یعنی همان فعالیتهای ایران که دولت آمریکا به دنبال مقابله با آن است. این رویکرد سبب می شود آمریکا همچنان بتواند در توافق هسته ای بماند اما درعین حال از درگیر شدن در گرفتاری سیاسی رهایی شود که هر نود روز یکبار به علت مسئله تایید مجدد این توافق پیش می آید. درعین حال، این طرح می تواند اروپایی ها را نیز در تلاش های دولت آمریکا برای مقابله با دیگر فعالیتای بی ثبات کننده ایران ، همراه واشنگتن نگاه دارد زیرا اروپایی ها می خواهند توافق هسته ای سرجای خودش بماند.

به گفته سناتور باک کورکر رئیس جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، نقش کنگره در این طرح جدید اساسی است. او روز گذشته به سی ان ان تایید کرد که او با دولت آمریکا در حال تدوین طرحی درباره ایران است اما از ورود به جزییات این طرح خودداری کرد.

البته این تلاشهای تیلرسون و کورکر ممکن است با مخالفت اعضای کنگره از قبیل سناتور تام کاتن جمهوری خواه مواجه شود. تام کاتن روز گذشته در شورای روابط خارجی آمریکا ضمن مخالفت با تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای اعلام کرد این توافق تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی آمریکا به شمار می رود. او تاکید کرد ترامپ با تکیه بر تهدید خروج از توافق هسته ای، همچنان باید بر اصلاح این توافق تاکید کند.

کاتن گفت جهانیان باید بدانند که ما جدی هستیم و می خواهیم از توافق خارج شویم و حاضریم بار دیگر تحریمهایی علیه ایران اعمال کنیم.

به گفته مقامات آمریکایی در گفتگو با سی ان ان، تصمیم آمریکا مبنی بر ماندن یا نماندن در توافق هسته ای می تواند حامل پیامی برای کره شمالی باشد.

یکی از مقامات بلندپایه دولت آمریکا در این باره به سی ان ان گفت: آمریکا به سمت مشاهده یک ضربه استادانه از روی بلوغ سیاسی و دیپلماتیک می رود یا اینکه ممکن است این طرح کاملا از هم پاشیده شود و هیچکس نمی داند کدام مسیر در انتظار ماست.»