از سمیعی تا ابتکار؛ همه روسای سازمان محیط‌زیست پس از انقلاب

ردیف

سال

نام

دوره ریاست جمهوری

تحصیلات

توضیحات

1

1357-1358

عباس سمیعی

مهدی بازرگان

عباس سمیعی سومین رئیس سازمان محیط زیست ایران و اولین رئیس این سازمان بعد از انقلاب اسلامی ایران بود. او از اسفند 1357 تا آبان 1358 رئیس سازمان محیط زیست ایران بود، سمیعی همچنین از اعضای مؤسس نهضت آزادی بود.

2

1358-1359

تقی ابتکار

ابوالحسن بنی‌صدر

دکتری مهندسی مکانیک سیالات از دانشگاه پنسیلوانیا

تقی ابتکار، پدر رئیس کنونی سازمان محیط‌زیست در سال 1355 به عنوان مشاور شهردار تهران در موضوع محیط‌زیست و آلودگی هوا نخستین برنامه های مربوط به کاهش آلودگی هوا را کلید زد.

به گفته معصومه ابتکار پدر او، توسط مهندس بازرگان به عنوان اولین معاون نخست وزیر و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست معرفی شد و در دوره کوتاه و پرتلاطم مسئولیت توانست مفید واقع شود؛ از جمله این که سازمان را از انحلال قطعی نجات داد.

3

1359-1363

رضاحسین میرزاطاهری

بنی‌صدر،

محمّدعلی رجایی،

آیت‌ الله خامنه‌ای

لیسانس علوم ریاضی

رضاحسین میرزاطاهری، رییس  آموزش و پرورش استان سمنان و رئیس آموزش پرورش منطقه 15 تهران بود در دولت اول میرحسین موسوی، معاون نخست وزیر و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران بود.

4

1363- 1376

هادی منافی 

آیت‌ الله خامنه‌ای،

آیت الله رفسنجانی

جراح عمومی

هادی منافی کسی است که برای بیشترین مدت ریاست سازمان محیط زیست را بر عهده داشت، او که بیشتر به عنوان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دولت‌های محمدعلی رجایی، محمدجواد باهنر و دولت اول میرحسین موسوی شناخته شده است، به مدت 13 سال از سال‌های 1363 تا 1376 رئیس سازمان محیط زیست بود.

5

1376-1384

معصومه ابتکار

سید محمد خاتمی

لیسانس دانشگاه شهید بهشتی رشته تکنولوژی پزشکی

فوق‌لیسانس و دکترا در رشته ایمنی‌شناسی از دانشگاه تربیت مدرس 

او اولین زن در جمهوری اسلامی ایران است که به هیئت دولت راه یافت و طی سال های 1376 تا 1384 در سمت معاون رییس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست انجام وظیفه کرد

گفتی است ابتکار در سال 1384 به دلیل تلاش هایش در مقام ریاست سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران طی دولت های هفتم و هشتم و نقشی که برای بهبود همکاری های منطقه ای و جهانی داشت، به عنوان یکی از هفت قهرمان زمین سال 2006 توسط سازمان ملل متحد انتخاب شد.

6

1384-1388

فاطمه جوادی آملی

محمود احمدی‌نژاد

دکترای زمین شناسی

فاطمه جوادی آملی دومین زن رئیس سازمان محیط زیست در ایران است، در دوره ریاست او دو بار از سازمان محیط‌زیست انتقادات فراوانی شد.

در سال 1386 سازمان محیط‌زیست مجوز برگزاری یک سیرک ایتالیایی را در پارک پردیسان صادر کرد و این با اعتراضات زیادی از سوی طرفداران محیط زیست مواجه شد آن‌ها این اقدام سازمان محیط زیست را برخلاف وظیفه این سازمان در حراست از حیوانات دانستند.

در تیرماه سال 1388 و در پی ورود گرد و غبار به کشور، جوادی رئیس‌سازمان محیط‌زیست بلافاصله به عراق سفر کرد و امضای توافق‌نامه‌ای باعث انتقادات فراوانی از عملکرد او شد. توافق‌نامه ای که سال‌های بعد و با تشدید گرد و خاک مشخص شد بی فایده بوده است.

همچنین سازمان در دوره او ناتوان از ارتقای کیفیت موتور خودروها به یورو ۴ بود، برنامه ای که باید در سال ۸۶ به سرانجام می‌رسید.

7

1388-1392

محمدجواد محمدی‌زاده

محمود‌ احمدی‌نژاد

فوق لیسانس بهداشت محیط

محمدی‌زاده استاندار سابق خراسان رضوی و همچنین معاون خدمات شهری شهرداری تهران در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس سازمان محیط‌زیست انتخاب شد.

در دوران ریاست او، بودجه سازمان محیط زیست 30 درصد نسبت به دوره قبل کاهش پیدا کرد. همچنین بحران های آلودگی هوا در تهران شهرهای دیگر تشدید شد. او نتوانست از ورود بنزین پتروشیمی که سرشار از بنزن بود، جلوگیری کند و همین میزان سمی بودن آلودگی هوا در کلانشهرها را افزایش داد. علاوه بر اینکه بنزین استاندارد یورو ۴ را نگرفت، خودروهای تولیدی در زمان مدیریت او به استاندارد یورو ۴ نرسیدند، چیزی که در برنامه های توسعه ای مشخص شده بود و باید در سال ۸۶ این اتفاق می افتاد، اما تا سال ۹۲ مسکوت ماند. علاوه بر اینکه در همین دوره با خشک شدن عمدی هورالعظیم مخالفت نشد.

8

1392- 1396

معصومه ابتکار

حسن روحانی

           –

حضور دوباره معصومه ابتکار در سازمان محیط زیست، موافقان و مخالفان بسیاری داشت. او با چالش های زیست محیطی مختلفی روبرو بود؛ آلودگی هوا، گرد و غبار، خشکی دریاچه ارومیه، خشکی هامون، نابودی بسیاری از تالاب های ایران، زمین خواری، آلودگی دریاها، جنگل خواری و …

دولت حسن روحانی، به عنوان محیط زیستی ترین دولت پس از انقلاب، نخستین مصوبه خود را احیای دریاچه ارومیه بود. تغییر استانداردهای سوخت خودروها به یورو ۴ و حذف بنزین پتروشیمی از چرخه سوخت کشور، احیای هورالعظیم برای مقابله با گرد و خاک خوزستان، برنامه های جامعه برای آلودگی هوای کلانشهرها، تهیه سیاست‌های کلان محیط زیستی، چند لایحه مهم زیست محیطی، توقف ساخت و طراحی چند سد و … از دستاوردهای ابتکار در دولت زیست محیطی حسن روحانی بود. هرچند با وجود تلاش‌های مختلف و ثمرات فراوان، در پایان این دولت، همچنان نمی توان گفت از آلودگی هوای زمستانی و گرد و خاک دائمی در غرب ایران رها شده‌ایم. مشکلاتی که برای رفعشان، راه ۱۰ ساله پیش بینی شده است.