پیام ایران به مصر در بحبوحه بحران قطر / توپ در زمین قاهره است
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
العرب نوشت: ایران پیام های متعددی برای مصر درباره بازنگری در روابط دوجانبه ارسال کرده که از سال ١٩٧٩ قطع است. ولی طی چند دهه اخیر تغییری در موضع ثابت قاهره در خصوص ثابت نگه داشتن روابط دیپلماتیک دو کشور در سطح دفتر حفظ منافع روی نداده است.
به گزارش «انتخاب»؛ ایران اخیرا بار دیگر در چارچوب تلاش هایی که بی ارتباط با مسائل جدی مرتبط با تحولات منطقه نیست، حرکت در این زمینه را از سر گرفته است. سخنان بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز ١٦ ژوئیه کنونی درباره امکان تقویت روابط با مصر، با توجه به تحولات کنونی در منطقه اهمیت ویژه ای پیدا می کند. قاسمی گفت: «مصر از مهم ترین کشورهای منطقه و جهان اسلام است ولی تا به امروز نقش مناسب خود را در منطقه ایفا نکرده است… و امکان تقویت روابط با مصر وجود دارد».
ایران با ارسال پیام های گاه به گاه تلاش می کند در ائتلاف مصر با عربستان و امارات شکاف ایجاد کند.
دعوت جدید تهران از قاهره با سخنان قبلی مقامات دولت رئیس جمهور ایران حسن روحانی همسو است که بر ضرورت بهبود روابط با قدرت های منطقه ای ذیربط در بحران های منطقه تاکید کرده بودند.
ایران رویکردهای سیاسی مصر در قبال تحولات مختلف منطقه به ویژه بحران سوریه را زیر نظر دارد. بحران سوریه زمانی عامل تنش در روابط بین قاهره و ریاض بود چرا که مصر تلاش کرد مواضعی اتخاذ کند که با منافع و دیدگاه هایش در خصوص تاثیر تحولات سوریه بر توازن قدرت در منطقه و مسائل امنیتی که برای قاهره اولویت دارند مثل جنگ علیه سازمان های تروریستی هماهنگ باشد.
تهران در صدد برآمد از این مسئله برای گسترش دامنه رایزنی هایش با قاهره استفاده کند و در همین راستا روز چهارم اوت ٢٠١٥ ابتکار جدیدی را شامل چهار بند برای حل و فصل بحران سوریه ارائه و اعلام کرد کشورهای متعددی در منطقه از جمله مصر را از این ابتکار آگاه کرده است. تهران همچنین پیشنهاد کرد قاهره در نشست لوزان در خصوص بحران سوریه که اکتبر سال گذشته برگزار شد حضور یابد.
در همین چارچوب می توان اصرار بهرام قاسمی را بر وجود رایزنی هایی بین دوطرف مثل برگزاری دیدارها بین وزیران امور خارجه دوکشور و در صورت لزوم، انجام دادن مذاکرات تلفنی برای تبادل دیدگاه ها، تفسیر کرد. قاسمی به دیدار سامح شکری و محمد جواد ظریف در نیویورک در حاشیه نشست های مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ٢٣ سپتامبر ٢٠١٦ اشاره کرد.
متحدان مصر در موارد زیادی از این کشور به علت پرهیز از وارد شدن به رویارویی سیاسی مستقیم با ایران انتقاد کرده اند.
آنچه به گسترش دامنه این نوع تصورات کمک کرد، مدارا کردن قاهره با موضع گیری های رسانه ای بود که ابتکار عمل ها و تفکراتی نه تنها در زمینه دعوت به بهبود روابط با تهران مطرح کردند بلکه از این مرحله نیز فراتر رفته و تلویحا اعلام کردند قاهره با تشکیل محوری منطقه ای متشکل از ایران و عراق و سوریه مخالفتی ندارد.
ولی درک این مسئله ضروری است که این ایده ها زمانی مطرح شد که روابط قاهره با ریاض با تنش هایی همراه بود. همچنین این سخنان همزمان با سفر طارق الملا وزیر نفت مصر به بغداد در ششم نوامبر ٢٠١٦ و مطرح شدن احتمال سفر او به ایران برای بررسی زمینه های همکاری در بخش نفت مطرح شد. ناظران، چنین سفری را بیارتباط با تصمیم شرکت آرامکو عربستان برای متوقف کردن صدور مقدار توافق شده نفت به مصر در ماه اکتبر ٢٠١٦ ندانستند ولی قاهره وجود چنین سفری را تکذیب کرد.
در مجموع، سخنان بهرام قاسمی تلاشی جدید برای انداختن توپ به زمین قاهره تلقی می شود.