سریال‌های شبکه‌های پخش خانگی و پروژه نگران‌کننده نرمال‌سازی سیگار
به گزارش تدبیرشرق، به قلم نسیم محمدپور; در حالی که جامعه ایران با موجی از بحران‌های جدی سلامت و محیط‌زیست روبه‌روست، روند ناراحت‌کننده‌ای در سریال‌های شبکه‌های پخش خانگی به چشم می‌خورد؛ روندی که دیگر نمی‌توان با چشم‌پوشی از کنار آن گذشت: ترویج مستقیم و غیرمستقیم مصرف سیگار.
تقریباً هیچ سریال جدیدی را نمی‌توان یافت که در آن، شخصیت‌ها—چه مثبت و چه منفی—در کوچک‌ترین چالش، تنش، مکالمه یا حتی لحظات عاشقانه دست به سیگار نبرند.
نتیجه چه می‌شود؟
یک پیام کاملاً روشن به مخاطب:
سیگار، همدمِ قابل اعتماد در هر شرایطی است.
این حجم از نمایش سیگار، آن هم با ریتم بالا و در قابی جذاب، اتفاقی نیست. وقتی در شرایطی قرار داریم که:
نرخ ابتلا به سرطان در حال افزایش است،
مواد غذایی در معرض آلودگی‌های مختلف قرار دارند،
محیط‌زیست با بحران تخریب روبه‌روست،
سفره‌های آب زیرزمینی آلوده شده‌اند،
شیرابه کوه‌های زباله سلامت نسل آینده را تهدید می‌کند،
بهتر است از خود بپرسیم:
چرا در چنین وضعیتی سریال‌های شبکه‌های پخش خانگی و پلتفرم‌های مشابه این‌گونه آگاهانه یا ناآگاهانه در حال عادی‌سازی مصرف سیگارند؟
مردم شاید نتوانند آلودگی آب یا کیفیت هوا را تغییر دهند؛
اما انتخاب سیگار نکشیدن یک تصمیم شخصی، ممکن و مؤثر در مسیر سلامت است.
با این حال، همین تنها انتخاب سالمِ قابل انجام، حالا زیر فشار سنگین «نمایش‌های جذاب و قهرمانانه» در سریال‌ها قرار گرفته است.
نکته تأسف‌بارتر این است که در این سریال‌ها تقریباً هیچ اثری از سبک زندگی سالم نمی‌بینیم:
نه ورزش، نه باشگاه، نه تفریحات فعال، نه حتی یک اشاره کوچک به مراقبت از سلامت.
گویی سلامت عمومی باید از قاب زندگی کاراکترها حذف شود و جای خود را به دود و خاکستر بدهد.
این پرسش جدی مطرح است:
رسانه‌ای که میلیون‌ها مخاطب دارد، با چه منطق و مسئولیتی چنین الگوی ناسالمی را بازتولید می‌کند؟
و مهم‌تر: چه کسی پاسخگوی اثرات فرهنگی و سلامت‌محور این عادی‌سازی خواهد بود؟
جامعه‌ای که امروز با بحران سلامت روبه‌روست، نیازمند آگاهی‌سازی و اصلاح سبک زندگی است، نه ترویج رفتاری که سال‌هاست مرگبار بودنش ثابت شده.
امروز زمان آن است که بیش از هر زمان دیگری از سازندگان، تهیه‌کنندگان و ناظران بخواهیم مسئولیت اجتماعی را جدی بگیرند؛ چرا که هیچ اثر هنری ارزش آن را ندارد که سلامت مخاطبانش را قربانی «جذابیت تصویری» کند.
