چراغ کم‌سوی صنایع در داغی تابستان گیلان
خواب سرمایه و مواد اولیه، از دست دادن بازار و اعتماد مشتریان، بلاتکلیفی کارگران همه و همه بخش کوچکی از مشکلاتی است که ۷۲ساعت خاموشی کامل برق بر گُرده فعالان اقتصادی گیلان تحمیل و چراغ صنعتگران استان را کم‌سو و کم‌سوتر کرده و می‌کند.
به گزارش تدبیرشرق، چند سالی است که خاموشی‌های مکرر برق در اقتصاد و تولید استان اختلال ایجاد کرده و برآیند ضرر و زیان ناشی از این خاموشی‌ها را می‌توان در گرانی محصولات فولادی، سلولزی، سیمانی، پوشاک و غیره در بازار به وضوح مشاهده کرد.
در استان گیلان ۳۳ شهرک صنعتی، ۸۶۹ واحد صنعتی، ۱۶۰ واحد صنایع بزرگ و کارگاهی کوچک سلولزی، ۶ کارخانه بزرگ دارویی، ۲ کارخانه بزرگ سیمان و هفت کارخانه بزرگ فولادی وجود دارد که به گفته مدیرکل صنعت، معدن و تجارت گیلان سهم آنها از مصرف انرژی برق حدود ۱۲.۵ تا ۱۳ درصد است اما همین رقم هم تابستان امسال به شدت افت و کاهش یافت و بر تولید و اقتصاد این واحدها اثر گذاشت.
دبیر کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی گیلان هم در جلسه‌ای پیش‌بینی کرد از خرداد تا شهریورماه صاحبان صنایع در جریان خاموشی های ۷۲ ساعته هفتگی برق و قطعی گاز ۲۵۰ هزار میلیارد ریال خسارات عدم تولید، هزینه‌های سربار و حقوق و دستمزد را در صورت‌های مالی خود ثبت کنند.
قطعی برق و کاهش ۳۰ درصدی تولید
مدیر یکی از شرکت‌های تولید دوربین‌های مداربسته در شهرک صنعتی حسن‌رود منطقه آزاد انزلی در گفت‌وگو با ایرنا نگران از وضعیت واحد خود و اثرات قطعی ۷۲ ساعته برق در این شهرک صنعتی گفت: این واحد تولیدی طی ۲ ماه گذشته در اثر خاموشی‌های طولانی مدت نزدیک ۳۰ درصد کاهش تولید داشته است.
برق این کارخانه و واحدهای این شهرک صنعتی در ماه‌های تیر و مرداد ۲ روز در هفته (روزهای چهارشنبه و پنجشنبه) به مدت ۴۸ ساعت قطع بود و طی پیامک ارسالی شرکت برق ۱۰ ساعت دیگر نیز به ساعات خاموشی این شهرک افزوده شد.
امیر عماد میرشکاری ادامه داد: این کاهش تولید درحالی رخ داد که امسال بالغ بر ۶ میلیارد ریال اعتبار صرف خرید ژنراتور کردیم اما با این وجود نمی‌توان از تمام ظرفیت دستگاهها در زمان قطعی برق استفاده کرد و ژنراتور نمی‌تواند همه دستگاههای کارخانه را روشن نگه دارد و به هنگام قطعی برق تنها روشنایی و تجهیزات سرمایشی کارخانه قابل استفاده است.
وی اضافه کرد: این کارخانه با ۳۴ کارگر و تولید سالانه ۹۴۰ هزار دوربین ۷۰ درصد قطعات محصولات خود را از خارج کشور وارد می‌کند که با این وضعیت این خاموشی‌ها تولید را به شدت کاهش داده و ضرر و زیان بسیاری بر این شرکت وارد کرده است.
میرشکاری اظهار کرد: قطع طولانی مدت برق علاوه بر کاهش تولید، سیستم‌های امنیتی کارخانجات را نیز با اختلال مواجه می‌کند و این سیستم‌ها در صورت قطعی برق به مدت طولانی از کار می افتند.
میرشکاری گفت: قطعی برق شهرک صنعتی علاوه بر تعطیلی خود کارخانه، روند صدور مجوزها برای بارگیری کالا، باسکول و بارگیری را نیز دچار اختلال کرده است از اینرو از مسئولان انتظار است به هنگام برنامه‌ریزی برای زمانبندی قطعی برق، نظرات مدیران واحدهای تولیدی و کارخانجات را جویا شوند؛ این هم اندیشی و تعامل موجب می‌شود کارخانجات خسارت کمتری متحمل شوند.
وی افزود: طی سالهای اخیر دولت‌ها به منظور صرفه‌جویی در مصرف انرژی از اردیبهشت‌ماه برنامه‌ریزی برای تهیه جدول زمانبندی قطعی برق واحدهای تولیدی را آغاز می‌کنند و در این میان حضور فعالان اقتصادی، صنعتگران و شنیدن نظرات آنها به طور قطع راهگشا خواهد بود.
مسئولان درک درستی از مشکلات صنایع تولیدی ندارند
مدیرعامل یک شرکت تولید کننده پوشاک هم با اشاره به حمایت‌های دولتی از بخش خصوصی در تامین برق مورد نیاز کارخانجات طی سنوات گذشته گفت: خاموشی‌ها در سالهای اخیر بی توجه به مباحث مختلف حوزه تولید صدمات زیادی به این بخش وارد کرده است.
یاسر مروت‌پور ادامه داد: سال گذشته خاموشی‌ها آسیب فراوانی به این شرکت وارد کرد و بر این مبنا انتظار می‌رفت دولت ظرف یکسال گذشته با ایجاد زیرساخت‌ها اقدامات سازنده‌ای انجام دهد که این مشکلات به حداقل ممکن برسد اما در تیر و مردادماه امسال صنایع استان در مجموع ۱۸ روز با محوریت روزهای شنبه و یکشنبه قطعی برق را تجربه کردند و در مجموع طی ۲ ماه ۲۵ درصد ضرر و زیان به ما وارد شد.
وی افزود: این کارخانه تولیدی پوشاک زنانه با تولید سالانه ۳۶۰ هزار دست پوشاک سال گذشته با آسیبی که از قطعی برق دید فقط توانست ۲۶۰ هزار دست پوشاک تولید کند و در حال تبدیل از شرکتی سود ده به زیان ده است.
وی اضافه کرد: این درحالی است که کارفرمایان باید بیمه ۱۸ روز تعطیلی کارگران را کامل پرداخت کنند تا کارگران دچار مشکل نشوند و از سوی دیگر کارفرمایان باید ماهانه یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال اضافه پرداخت روزهایی را داشته باشد که دولت برق را قطع کرده است و وزارت تعاون، کار و رفاه جتماعی و تامین اجتماعی هزینه روزهای تعطیل را از کارفرما اخذ می‌کند.
مروت‌پور اضافه کرد: کارخانجات تولیدی پوشاک درصورت تولید و فروش؛ گردش مالی دارند اما در اثر قطعی برق سرمایه و مواد اولیه این شرکت خوابیده و اعتبارمان نزد مشتریان خدشه دار شده است؛ این امر موجب می شود مشتریان دوباره از این کارخانه خرید نکنند و اینگونه کارخانجات تولیدی هزینه مصرف بالای برق صنایع سنگین را پرداخت کنند.
وی اظهار کرد: اوج کار صنایع تولیدی پوشاک فصل تابستان است و ما اکنون این فصل را از دست داده‌ایم و تمام مواد اولیه روی دست ما تا شب عید مانده است و احتمال استفاده از این پارچه‌ها در تولیدات شب عید نیز بسیار ضعیف است.
مدیرعامل این واحد تولیدی پوشاک زنانه تصریح کرد: اگر این روند ادامه‌دار باشد بسیاری از واحدهای تولیدی در استان به مرور تعطیل می شوند چون هم اینک موجی که صنایع استان را در برگرفته، ناامیدی و یاس از آینده است که محصول بی‌تدبیری و عدم تعهد برخی از مسئولانی است که در برابر این مشکلات احساس خطر نمی‌کنند.
مروت‌پور تاکید کرد: مورد نگران کننده‌تر اینکه مسئولان با شنیدن مشکلات این بخش هم درک درستی از تولید و شرایط موجود ندارند، این واحد۱۵۰ کارگر دارد که زندگی و معاش آنها به استمرار فعالیت این واحد تولیدی وابسته است، هزینه برق این کارخانه تولیدی تنها دستگاههای دوزندگی آن است (ماهانه قبض برق این کارخانه ۱۸ تا ۲۰ میلیون ریال است درصورتی که بسیاری از ویلاهای این استان مصرف برق ۴۰ میلیون ریالی دارند.) اگر مسئولان به درک حمایت از صنایع نرسند این مشکلات ادامه می یابد.
وی تصریح کرد: می‌توان با قطع برق صنایع سنگین از خسارت بیشتر به واحدهای تولیدی کوچک جلوگیری کرد این قطعی برق گسترده بین صنایع نشان می‌دهد مسئولان توانیر شناخت درست و صحیحی از صنعت ندارند از سویی برنامه‌ای هم که برای قطعی برق به شهرکهای صنعتی ارائه کرده‌اند، بی‌نظم است که موجب هدر رفت هزینه‌هایی مانند سرویس ایاب و ذهاب، وقت و انرژی کارگران می شود.
اولویت؛ تامین برق منازل مسکونی است
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی استان گیلان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا سهم بخش صنعت استان از مصرف برق را حدود ۱۲ درصد اعلام کرد و افزود: با توجه به ناترازی های ایجاد شده و شرایط اقلیمی استان، گردشگری و وجود مناطق مسکونی اولویت در گیلان تامین برق منازل مسکونی است.
مهدی محبوبی اضافه کرد: بسیاری از هموطنان ما از سایر استان‌ها در گیلان ویلا دارند و تابستان مهمان استان ما هستند و این امر جمعیت سیار را در استان افزایش داده که میزان مصرف برق را در این فصل به طور ناگهانی بالا می برد و سیاست دولت نیز بر عدم قطع برق مناطق مسکونی قرار گرفته که این به خودی خود فشار را بر صنعت برق استان بیشتر می کند. وی افزود: گیلان با توجه به نیروگاه‌هایی که دارد در بسیاری موارد با ناترازی برق مواجه است که ناشی از اتصال شبکه برق به کشور و دیسپاچینگی که باید در تامین برق بصورت پایدار در تمام کشور حاکگم است است. (دیسپاچینگ منطقه‌ای؛ کنترل ولتاژ و بار شبکه انتقال را بر عهده دارد.)
محبوبی اظهار کرد: پس از انجام بررسی های لازم و برگزاری جلسات متعدد تصمیم به قطعی برق شهرک ها و نواحی صنعتی گرفته شد هستند چون این واحدهای صنعتی در یک منطقه متمرکز قرار دارند و قطع کردن فیدر های آنها به دلیل دسترسی آسان شرکت توزیع برق خیلی راحت تر انجام می شود، قطعی یک فیدر، برق ۲۰۰ کارخانه را قطع می کند. (فیدر شامل یک کابل الکترونیکی یا مجموعه از هادی های الکتریکی است که می توانند برق را از یک منبع بزرگ تر به یک یا چند منبع کوچک تر ارسال کنند.)
وی گفت: سال گذشته با مدیریت و برنامه ریزی موفق شدیم در هفته ۱۲ ساعت قطعی برق داشته باشیم اما متاسفانه امسال ناترازی به ۳۶ ساعت رسید و برق به مدت ۲ شبانه روز قطع است و فرقی ندارد طی ۴۸ ساعت، واحد تولیدی چهار یا پنج ساعت برق داشته باشد چون تاثیری در تولید واحدهای صنعتی ندارد و کارگرها تعطیل شده اند و امکان برگشت آنها وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی استان گیلان ادامه داد : ۲ روز قطعی برق و قطعی های بدون برنامه در طول هفته ضرر و زیان زیادی برای واحدهای صنعتی بدنبال دارد که موجب می شود واحدهای تولیدی با مشکلات متعددی در تامین منابع مالی، مواد اولیه و تولید و فروش محصولات مواجه شود.
وی به کمبود محصولات سیمانی در هفته های اخیر اشاره کرد و افزود: تعطیلی کارخانجات تولید سیمان در اثر قطعی برق افزایش قیمت این کالا را در استان بدنبال داشت و این امر زنجیره تامین کارخانه های بلوک سیمانی، تیرچه بلوک، بتن سیار را نیز دچار مشکل کرد و در نهایت قیمت ساختمان و کارهای عمرانی افزایش پیدا می‌کند.
جبران ناترازی انرژی با قطعی برق بخش تولید و صنعت قانع کننده نیست
مدیر کل صنعت، معدن و تجارت گیلان نیز معتقد است باتوجه به سهم اندک این بخش از مصرف برق، جبران ناترازی انرژی با قطعی برق بخش تولید و صنعت قانع کننده نیست.
تیمور پورحیدری تصریح کرد: قطعی برق گاه بدون اطلاع رسانی انجام می شود و این امر آسیب زیادی به کارخانجات تولیدی استان بویژه فولاد و سیمان وارد می‌کند؛ سال گذشته قطعی برق این کارخانجات طبق زمانبندی اعلام شده ۱۲ ساعت انجام می شد که امسال به ۲۴ ساعت و در برخی مواقع به سه روز رسیده است؛ اداره‌کل صنعت، معدن و تجارت گیلان با پیگیری‌ها و رایزنی‌های مختلف توانست قطعی برق کارخانجات را به ۲ روز در هفته کاهش دهد.
پورحیدری با تاکید بر اینکه حتی یک ساعت تعطیلی برای واحدهای صنعتی بسیار زیاد بوده و هزینه های زیادی به کارخانجات وارد می کند، اظهار کرد: طبق رایزنی‌های انجام شده مقرر شد شرکت توزیع برق میزان قطعی کارخانجات سیمان را کمتر در نظر گیرد.
وی تصریح کرد: در استان گیلان صدها پروژه عمرانی فعال است که درصورت ادامه روند قطعی برق این کارخانجات، صدمات زیادی به پروژه های عمرانی دولت وارد می شود.
خسارت ۲۵۰ میلیارد ریالی قطعی برق به صاحبان صنایع در گیلان
مشاور صنعت و دبیر کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی گیلان نیز در جلسه هم اندیشی صاحبان صنایع و مدیران امور اقتصاد و دارایی و مالیاتی پیش‌بینی کرد : در سال جاری در بازه زمانی خرداد تا شهریورماه، صاحبان صنایع ۲۵ هزار میلیارد تومان خسارات عدم تولید، هزینه‌های سربار و حقوق و دستمزد را در صورت‌های مالی خود ثبت می‌کنند و در این وضعیت سرمایه‌گذار دچار اضطراب شدید و استرس می‌شود.
اکبر تطهیری به مشکل کمبود برق و گاز و چالش ایجاد شده برای صاحبان صنایع اشاره کرد و افزود: گام اول در ایجاد واحد صنعتی اخذ موافقت اصولی است که در آن میزان مصرف حامل های انرژی مانند گاز و برق تعریف می شود و پس از استعلام از این دستگاهها ادارات صنایع مجوز صنعت و پروانه بهره‌برداری اعطا می‌کنند و به این ترتیب صاحبان صنایع قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری مجوز فعالیت خود را از ادارات برق و گاز دریافت می‌کنند به عبارتی برای تامین انرژی و سوخت از دولت تضمین می‌گیرند.
وی اضافه کرد: وزارت نیرو و وزارت نفت طبق قانون پس از پاسخ مثبت به استعلام مکلف و موظف می شوند، انرژی مورد نیاز صنایع را بر مبنای موافقت اصولی صادره تامین کنند؛ و سرمایه‌گذاری با خاطری آسوده درخصوص تامین برق و گاز انجام می شود.
مشاور صنعت اتاق بازرگانی گیلان تاکید کرد: در چشم‌انداز ۱۴۰۳ تولید ۱۱۰ هزار مگاوات برق در دستور کار بود اما در سال جاری وزارت نیرو اعلام کرد ۷۰ هزار مگاوات تولید برق دارد؛ ۴۰ هزار مگاوات کمبود برق که با چشم‌انداز ۱۴۰۳ فاصله قابل‌توجهی دارد و در نتیجه صاحبان صنایع در محاصره ناترازی برق قرار گرفته‌اند.
وی با بیان اینکه از کمبود سه هزار مگاوات برق به ۱۷ هزار مگاوات در طول سه سال گذشته رسیدیم این پرسش را مطرح کرد: دستگاههای متولی که برای تامین انرژی صاحبان صنایع موافقت کردند چرا باید خاموشی را متحمل شوند؟ چرا عنوان می‌شود صنایع باتوجه‌به انرژی بر بودن باید صرفه‌جویی کنند؟ اکنون خاموشی برق صنایع گیلان از چهار ساعت روزانه در سال ۱۴۰۰ به ۷۲ ساعت در یک هفته سال جاری رسیده است!
تطهیری اضافه کرد: سال گذشته علاوه بر خاموشی برق در تابستان، صاحبان صنایع قطعی گاز و برق را به طور همزمان در زمستان هم تجربه کردند! چرا که به دلیل عدم تامین گاز نیروگاههای برق، تولید برق در کشور هم با چالش روبرو شد.
مشاور صنعت اتاق بازرگانی گیلان خبر داد: صاحبان صنایع در گیلان حدود ۱۰۰ میلیارد تومان حقوق و دستمزد به کارگران و پرسنل خود در بازه زمانی دی و بهمن سال گذشته پرداخت نمودند که این مورد غیر از خسارت عدم تولید است و البته ریالی هم بعنوان خسارت به آنان از سوی دستگاههای مسئول پرداخت نشد.
وی با اشاره به خسارات متعددی که به صاحبان صنایع در اثر خاموشی برق و قطعی گاز تحمیل می‌شود، اضافه کرد: صاحبان صنایع علاوه بر خسارت ناشی از عدم تولید و ازدست‌دادن بازار، هزینه مضاعف دیگری باید به کارگران خود بپردازد یعنی ۴۰ درصد اضافه‌حقوق و دستمزد بیشتر که در روز تعطیل کار می‌کنند.
تطهیری یادآور شد: این اضطراب و استرس آرام‌آرام کار را بجایی می‌رساند که به طور رسمی ۲۰ درصد و به طور عملی تا ۳۵ درصد واحدهای صنعتی کشور راکد، تعطیل و یا در آستانه فروش قرار گیرند.
راه اندازی نیروگاههای CHP و ایجاد نیروگاه خورشیدی
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی استان گیلان پیامدهای قطعی برق را فاجعه بار دانست و افزود: شرکت شهرکهای صنعتی در این خصوص برنامه هایی ارائه کرده که یکی از این اقدامات راه اندازی نیروگاههای CHP است که هم اینک این نیروگاه در شهرک صنعتی سفید رود رشت با تولید ۲۵ مگاوات برق در حال راه اندازی است.
(نیروگاه CHP نیروگاهی چند منظوره است که به تولید همزمان ۲ و یا چند نوع انرژی از یک انرژی واحد صورت می‌گیرد. معمولا نوع سوخت این نیروگاه‌ها انرژی گاز است که وارد مخزن سوخت سی اچ پی شده و تبدیل به انرژی برق و همچنین انرژی به صورت گرما می‌شود. علاوه بر این امکان تولید سرما نیز این نیروگاه فراهم است به این معنا که می‌توان سرمایش و گرمایش و انرژی برق مورد نیاز یک مکان را از این طریق تامین کرد.)
وی تصریح کرد: در چند شهرک صنعتی نیز از این نوع سرمایه گذاری ها توسط بخش خصوصی در حال انجام است؛ امیدواریم بتوانیم مقداری از مشکلات تامین برق واحدهای صنعتی استان را حل کنیم همچنین مراحل راه اندازی نیروگاههای خورشیدی در ۱۴ هکتار از اراضی شهرک صنعتی لوشان با هماهنگی لازم با شرکت ساتبا (سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره وری انرژی برق (به‌اختصار: ساتبا) یک سازمان دولتی وابسته به وزارت نیرو است.) در حال انجام است.
محبوبی گفت: شرکت شهرکهای صنعتی از سازمانهای تخصصی تامین برق نیست اما با انجام این گونه اقدامات موثر مانند راه اندازی نیروگاههای خورشیدی و CHP سعی می کند به رسالتی که در تولید و اشتغال استان برعهده دارد، عمل کند.
صنایع و واحدهای تولیدی استان گیلان علاوه بر فصل تابستان در زمستان نیز با مشکل تامین سوخت گاز مواجه هستند؛ صدماتی پیاپی که بر پیکر صنعت استان وارد می شود. این درحالی است که گیلان از مقاصد سرمایه گذاری خارجی نیز بشمار می رود و در دولت پیشین حدود ۱۵۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی در گیلان از کشورهای چین، اتریش، هلند، کره جنوبی، سوئیس و آذربایجان در پروژه‌های مختلف استان جذب و اعلام شد: تلاش مسئولان استان بر تسهیل و رفع موانع سرمایه گذاری در استان است.
