تحول بحران قطر در ائتلاف های منطقه: ایران و ترکیه پس از مدت ها اختلاف به هم نزدیک شدند؛ ائتلافی جدید در حال ظهور است / روابط اسرائیل و عربستان گرم تر می شود؟

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ اورشلیم پست نوشت: بر اساس گزارش های دیلی صباح روزنامه ترکیه ای حامی دولت اردوغان، وقتی از محمد ابراهیم طاهریان فرد سفیر ایران در آنکارا درباره نظر کشورش درباره گروه های کرد در سوریه اعم از حزب اتحاد دموکراتیک و واحد حفاظت از خلق پرسیده شد، او گفت ایران پ ک ک و پ.ی.د و ی پ گ را گروه تروریستی میداند.

به گزارش «انتخاب»؛ آخرین اظهار نظر ایرانی ها و تصمیم ترک ها مبنی بر ارسال نیرو به قطر در پی بحران قطر و عربستان روابط و فضای جدیدی را میان ایران و ترکیه و قطر ایحاد کرده است و حوزه نفوذ این سه کشور و قدرت بلقوه این سه در نقوذ در منطقه و اسراییل را ارتقا داده است.

قطر و ترکیه روابط نزدیکی با حماس در دهه های مختلف داشته اند. ایجاد روابط بهتر میان دوحه و آنکارا و تهران میتواند اسرائیل را تهدید کرده و اورشلیم را به ریاض و قاهره نزدیک تر کند. این به معنای بیشتر شدن شکاف میان ائتلاف سنی به ریاست ریاض و ائتلاف شیعه به سرکردگی تهران نیز هست.

ایران با همراهی اش با ترکیه در مقابله با گروه های چپ گرای کرد در سوریه پیام مهمی را مخابره کرد. چندین ماه پیش ناظران و تحلیل گران گفته بودند که نفوذ ایران در سوریه و اقداماتش برای ایجاد یک کوریدور به سمت دریا از سنجر در عراق و رجاوا در سوریه به عنوان دو منطقه ای که پ ک ک و پ ی گ در آن مستقر هستند می گدرد. ایران با این کار یک چرخش 180 درجه ای در سیاست هایش داشت.

این کشور به دنبال تقویت روابطش با آنکارا افتاد. در دهه گذشته ایران و ترکیه اغلب در سیاست های منطقه ای شان با هم در تضاد بودند. در سال 2012 شبکه های ملی ایران ترکیه را برای اجرای نقشه های سعودی و قطر برای تعمیق خشونت های فرقه گرایی در منطقه در عراق و سوریه مقصر خواندند. در ماه ژانویه سال 2016 ترکیه از ایران برای اظهاراتش علیه رجب طیب اردوغان در مورد اعدام روحانی شیعه در عربستان انتقاد کرد. احمد داود اغلو نخست وزیر ترکیه در سال 2016 برای بهبود اوضاع و برای گفت و گو درباره اختلافات در سوریه به تهران سفر کرد.

با این وحود در فوریه گذشته، مولود چاووش اغلو وزیر خارجه ترکیه در کنفرانس مونیخ، ایران را به تضعیف اتحاد ترکیه و بحرین وسعودی را سیاست های فرقه گرایی اش متهم کرد.

سخنگوی وزارت خارجه ایران در پاسخ به این اظهارات ترکیه را به حمایت از تروریسیم متهم کرد .

همه چیز زمانی که ترکیه بین قطر و عربستان قطر را انتخاب کرد تغییر کرد. ظرف دو هفته، ترکیه سربازانش را به قطر فرستاد. الجزیره در گزارشی از استقرار 1000 نیروی ترکیه ای در قطر خبر داد. قطر توسط تحلیل گران عربستانی و اماراتی به همکاری با ایران و گروه های تروریستی در منطقه محکوم شد.

در اواخر ماه می امارات و عربستان در پی اظهار نظر امیر قطر که حماس و اخوان و حزب الله را جنبش های مقاومت مشروع خوانده بود اقدام کردند. بحران قطر ترکیه و ایران را به هم نزدیک کرده است. ترکیه به دنبال راهی برای حل بحران از طریق مذاکره با ترامپ است که روز جمعه از عربستان خواسته سیاست آشتی در پیش بگیرد.

وزیر دفاع قطر آخر هفته به ترکیه سفر کرد. اردوغان نیز لیست 13 ماده ای درخواست های عربستان از قطر را علیه قوانین بین المللی خواند و حسن روحانی رییس جمهور ایران نیز این اقدام عربستان را محاصره قطر خواند.

در سالهای اخیر تحولات خاورمیانه را از لنز فرقه گرایی باید تحلیل کرد. ایران، سوریه حزب الله و حوثی های یمن با دولت های وهابی در تضاد و جنگند. در گیری ها در عراق و سوریه سمبل این اختلافات است. با این حال روابط بین قطر و ایران و ترکیه وارد به نوعی به اختلافات فرقه ای پایان داده و یک تعادل جدید است.

قطر و ترکیه هر دو از شورشیان علیه اسد حمایت میکنندو  هر دو رابطه خوبی با حماس دارند. ایران نیز از حماس حمایت میکند. قطر روابط صمیمانه ای با حزب الله در گذشته داشته است.

سفارت آمریکا در قطر از طریق مسیر های دیپلماتیک در سال 2009 به قطر برای حفظ روابطش با بازیگرانی نظیر حزب الله و ایران هشدار داده بود .

امروز قطر نیروهای ترکیه را برای حفظ امنیتیش در اختیار دارد. سوال اینجاست که چطور تقویت روابط ترکیه و قطر به تقویت ایران در ایجاد یک جناح سوم در خاورمیانه کمک میکند؟

تاثیر این تحولات بر اسرائیل این است که تل اویو به روابط نزدیکش با ریاض ادامه خواهد داد. با این وجود اسرائیل با ترکیه نیز روابطی دارد. در گذشته ترکیه به دنبال نقش بازی کردن در نوار غزه بوده است. در سال 2009 یکی از مقامات غربی گفته بود ترکیه در ارسال نیروهای حافظ صلح به نوار غزه کار درستی کرده است. ترکیه ای ها قادرند با همه طرف ها همزمان مذاکره کنند.

امروز اورشلیم از اینکه نیروهای حافظ صلح ترکیه در نواز غزه نیستند خوشحالند. پذیرش روابط ایران و قطر و ترکیه کلید سیاست گذاری های اورشلیم در قبال عربستان است.