غلامرضا امامی مطرح کرد هالووین برای بچه‌های ایرانی در دنیای پر از وحشت؟

این مترجم و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان درباره ترجمه آثار ادبی‌ با محوریت یا شرح رویداد هالووین برای کودکان و نوجوانان و تبعات فرهنگی آن اظهار کرد: من برای تمامی سنت‌ها و رسوم کشورها احترام قائل هستم؛ همچنان که ما رسوم و سنت‌هایی داریم. مثلا ما در نوروز رسم حاجی فیروز را داریم که این حاجی فیروز برای مخاطب غربی مفهوم ندارد. من به یاد دارم که تعدادی از دوستان خارجی من در ایام نوروز به ایران آمده بودند، وقتی حاجی فیروز را دیدند، ناراحت شدند و گفتند که این نوعی تبعیض نژادی است. من به آن‌ها این رسم را توضیح دادم اما به هر حال حاجی فیروز برای خواننده و مخاطب غربی چندان جالب و جذاب نیست مگر این‌که ما درباره‌اش به آن‌ها توضیح بدهیم.

او افزود: من موافق نیستم که کتاب‌هایی با محتوای هالووین، خصوصا بدون توضیح برای کودکان و نوجوانان منتشر شود. مگر این‌که برای‌شان توضیح داده شود، چون ممکن است خواننده کودک و نوجوان اصلا نداند هالووین چیست.

امامی که معتقد است برای کتاب‌های کودکان و نوجوانان باید به انگیزه‌ها، آرزوها و آمال مشترک بشری توجه شود گفت: در انتشار کتاب‌ها برای کودکان و نوجوانان باید به چیزهایی توجه شود که خواننده بتواند آن‌ها را دریابد. مثلا مهر یک مادر به فرزندانش و رنج یک پدر برای خانواده‌اش در تمام دنیا و به همه زبان‌ها و در همه ملت‌ها آشنا است و بچه‌ها آن را می‌فهمند، اما رسم‌های خصوصی که مختص یک ملت است می‌تواند در کتاب‌های عامه و داستانی برای بزرگسالان جا داشته باشد، ولی نمی‌تواند با کودک و نوجوان ارتباط داشته باشد.

او با بیان این‌که با ژانر وحشت در ادبیات برای کودکان و نوجوانان ایرانی موافق نیست اظهار کرد: البته برخی از ناشران آثار این‌چنینی را منتشر می‌کنند اما من موافق ژانر وحشت برای ادبیات کودک و نوجوان نیستم چون اعتقاد من است. معتقدم در این دنیای پربیم، ستم و وحشت که هر روز صحنه‌های تلویزیون حاکی از جنگ و کشتار است بگذاریم بچه‌ها در خلوت تنهایی‌شان در آرامش و آسایش باشند و شادی‌های دنیا و دوست داشتن را بیشتر به آن‌ها توضیح دهیم. چون بچه‌ها در تصورات‌شان مثل ما نیستند و فکر می‌کنند قصه‌ها هم واقعیت دارند. من هیچ وقت چنین آثاری را ترجمه نکرده‌ام بلکه آثاری را ترجمه کرده‌ام که پیام‌آور صلح و دوستی هستند.

غلامرضا امامی همچنین درباره اثرگذاری رویدادهایی از فرهنگ و ادبیات غرب مثل هالووین بر آثار نویسندگان ایرانی ادبیات کودک و نوجوان گفت: متاسفانه اثر غیرمستقیم گذاشته است و بعضی از نویسندگان کودک و نوجوان ما هم در ژانر وحشت قصه می‌نویسند. اما من اعتقاد دارم بهتر است کتاب‌های کودکان بر سه پایه لذت، شادی و بازی باشد. بچه‌ها باید به این‌ها توجه کنند. بیرون از خانه‌های ما که فضا غم‌انگیز است و تلویزیون هم که دائما کشتارها را نشان می‌دهد پس بگذاریم در آن زمانی که بچه‌ها کتاب می‌خوانند در فضای آرام و شادی باشند و حداقل در درون‌شان و دنیای خیال‌شان این سه عنصر بازی، شادی و لذت با آن‌ها عجین شود.

این نویسنده با اشاره به این‌که خواندن یک کتاب باید بر شادی و لذت یک بچه و شاید حتی بزرگسالان بیفزاید بیان کرد: ممکن است کتابی فقط یکی از این سه عنصر را داشه باشد یا فقط موجب آگاهی شود اما باز هم جالب است.

او سپس به اهداف ترجمه و انتشار کتاب‌های ژانر وحشت برای کودکان اشاره و اظهار کرد: می‌دانید برای چه این کار را می‌کنند؟ برای این‌که خرجی ندارد، ایران عضو کپی‌رایت جهانی نیست و هر کتابی را ترجمه می‌کنند. با وجود این‌که ۴۰ سال در ایتالیا زندگی کرده‌ام اما هرگز بچه‌هایم را با ژانر وحشت و هالووین آشنا نکرده‌ام. بچه‌های من که در ایتالیا بوده‌اند هرگز این‌ها را نخوانده‌اند اما بچه‌های ایرانی این‌ها را می‌خوانند. این مقداری بی‌توجهی به معیارها و فرهنگ مردم ما است، چون بچه‌های ما و حتی خیلی از والدین‌شان اصلا نمی‌دانند هالووین چیست. اصلا چه لزومی دارد که بدانند؟ مگر خارجی‌ها حاجی فیروز ما را ترجمه می‌کنند؟! اما من کتابی از بازی‌های ایرانی را برای ایتالیایی‌ها ترجمه کردم و آن‌ها چقدر از این بازی‌های ایرانی خوش‌شان آمد.

«جشن هالووین» که به عنوان جشن ارواح هم شناخته می‌شود آیینی مسیحی است که بین ۳۱ اکتبر تا دوم نوامبر در برخی کشورها برای آن مراسم مختلفی برگزار می‌شود. امسال در روز ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰ شرکت گوگل لوگو موتور جست‌وجوی خود را به این مراسم اختصاص داد.

/ایسنا