تدبیرشرق/وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از تشکیل جلسه با وزیر بهداشت طی یک هفته آینده و برای رفع محدودیتهای سفر خبر داد و گفت: اگر این محدودیتها ادامه یابد، تمام سرمایهگذاریهای گردشگری نابود میشود، فعالان گردشگری ورشکسته میشوند و دیگر قابلیت برگشت نخواهند داشت.
علیاصغر مونسان با ابراز نارضایتی از اینکه گردشگری با وجود سهمی که در تولید ناخالص داخلی و اشتغال دارد، مورد حمایت قرار نمیگیرد، به وضعیت موجود گردشگری در کشور اشاره کرد و افزود: گردشگری در ابتدای شیوع ویروس کرونا در بسیاری از کشورها صفر شد، مرزها بسته شد، پروازها کاهش یافت و ویزای گردشگری دیگر صادر نشد اما به مرور این محدودیتها برداشته شد، چرا که گردشگری در همه کشورها علاوه بر موضوع اقتصادی کارکرد مهم اجتماعی و فرهنگی دارد. در ایران نیز تا پایان ماه اردیبهشت گرشگری داخلی و خارجی تعطیل شده بود. هرچند که ما هتلها را مطلقا تعطیل نکرده بودیم و عمده هتلها به دلیل نبود مشتری خودجوش اقدام به تعطیلی کردند، چون هزینه نگهداری هتل بالا است، در برخی مناطق هم به دستور استانداران هتلها بسته شد. به هر حال در خردادماه گشایشهای ایجاد شد و حجم زیاد سفر اتفاق افتاد و تاسیسات گردشگری نفسی کشیدند اما با راه افتادن موج دوم کرونا، سفرها دوباره متوقف شد.
وی افزود: توقف سفرها زیادی طولانی شده است. تا الان میگفتیم گردشگری تحت فشار است اما اگر این روند ادامه یابد تمام سرمایهگذاریها نابود میشود و فعالان این حوزه ورشکست خواهند شد و قابلیت برگشت هم پیدا نمیکنند. خوب میدانم همه آنهایی که در این بخش فعال بودند ضرر زیادی را متحمل شدهاند. ناراحت کنندهتر این است که بسیاری از جوانها هرچه داشتند جمع کردند، وام گرفتند تا بومگردی راهاندازند و قرار بود از عید شروع به کسب درآمد کنند که نه تنها درآمدی بدست نیاوردند، حالا باید اقساط وام را هم بپردازند، اضافه بر آن مالیات و هزینههای بیمه تامین اجتماعی را هم دارند. فشار عجیبی به گردشگری وارد شده است.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره راه حل نجات گردشگری از این وضعیت، اظهار کرد: صحبتهای خوبی با دکتر نمکی ـ وزیر بهداشت ـ داشتم، خوشبختانه ایشان تلاش میکند همه بخشها را خیلی خوب ببیند. نظر به اینکه سلامت و جان مردم مهم است و کادر درمان خسته شدهاند و ما نباید بار جدیدی به آنها اضافه کنیم، قرار شد ظرف هفته آینده جلسه مشترکی با وزیر بهداشت داشته باشیم تا مثلا اجازه دهیم تورها و گروههای خارجی که سفرشان قابلیت کنترل دارد تحت پروتکل مشترک، برقرار شود.
مونسان درباره رفع محدودیت سفرهای داخلی نیز گفت: از وزیر بهداشت خواهش کردیم به جای توصیههای «سفر نرویم» روی «سفر هوشمند و مسؤولانه» تاکید شود. ما هم مثل وزارت بهداشت با این حجم از سفر که اکنون اتفاق میافتد، مخالفیم، چون برای گردشگری منافعی ندارد. اینکه هر کسی ماشیناش را بردارد، هر جایی خواست چادر بزند و یا در خانههای مختلف اتراق کند، نه تنها به درد نمیخورد که باعث انتشار کرونا هم میشود. اما با توجه به رعایت پروتکلها در ناوگان حمل و نقل و هتل که وزارت بهداشت هم قبول دارد، این سفرها میتواند در قالب تورهای گردشگری اتفاق افتد.
وی با اشاره به انبوه سفرها در مسیر شمال کشور، افزود: با وجود آنکه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توزیع سفر را انجام داده و در این سالها سعی کرده روی گردشگری عرب کشور کار کند اما همچنان با ترافیکهای شمال مواجهیم. شاید در گذشته زیرساخت مناطق غربی مشکل داشت ولی الان شرایط قابل قبول است.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که در یک برنامه تلویزیونی سخن میگفت، با اشاره به رشدی که گردشگری تا پیش از کرونا درحال تجربه بود، نسبت به بیتوجهیهایی که به اثرات آن در توزیع درآمد، تامین ارز و اشتغال شده است، اظهار کرد: با توجه به حمایتهای اندکی که از گردشگری میشود و هنوز به عنوان بخش مهم اقتصادی از آن حمایت جدی نمیشود، سهم گردشگری در تولید ناخالص داخلی ۶.۸ درصد است، درحالیکه سهم گردشگری در تولید ناخالص جهانی ۱۰.۳ درصد بوده است. یا سهم گردشگری در اشتغال در بُعد جهانی ۱۰ درصد است و در ایران این سهم ۷.۳ درصد بوده است. میبینید که این اعداد چقدر به سهم جهانی نزدیک است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا از گردشگری با وجود چنین تاثیری حمایت نمیشود و به آن پول نمیدهند، گفت: بالاخره تغییر همیشه سخت بوده، در همه جای دنیا اینطور بوده، اما در ایران سختتر است. ما عادت کردیم اقتصاد را در نفت، کشاورزی و صنعت ببینیم، البته که آنها لازماند و باید باشند، ولی باید فکری برای اقتصادهای نوظهور کنیم. در همه جای دنیا به ویژه کشورهای درحال رشد، گردشگری را راه میان بر میدانند، حتی در کشورهای ثروتمندِ دنیا، گردشگری جایگاه بالایی دارد، مگر آنها ظرفیت صنعتی ندارند!
مونسان در پاسخ به این سوال که گردشگری باید از کجا حمایت شود، تاکید کرد: کل کشور و مشخصا نظام برنامهریزی کشور باید از این بخش به عنوان اقتصاد نوظهور حمایت کند. این اقتصاد مردم پایه است. بخش گردشگری با اندک حمایتها میتواند دستاورد بزرگی داشته باشد. مثلا با ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان میتوان شغل ایجاد کرد اما در صنعت با ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد اشتغال ایجاد میشود. پایداری اشتغال گردشگری به شدت بالا است. اشتغال گردشگری با تحریم و فشارهای خارجی بهم نمیریزد. در همین فشارهای تحریم و با وجود همه اتفاقاتی که در سال ۹۸ رخ داد، مثل سیل نوروز و ماجراهای بنزین، شهادت سردار قاسم سلیمانی، درگیریهای منطقهای و هواپیمای اوکراینی که هر یک میتوانست تهدیدی بزرگ باشد، گردشگری رشد بینظیری را تجربه کرد.
وی درباره تاثیر گردشگری در پویایی کسب و کارهای خُرد و نشاط مردم به دیداری که با نمایندگان مجلس داشت، اشاره کرد و افزود: در آن جلسه، نماینده مردم سرعین میگفت با دیدن وضعیت شهر میخواسته گریه کند. این شهر کاملا با گردشگری اداره میشد. یا در کلان شهری مثل مشهد، ببینید در چه وضعیتی به سر میبرد، حالا مدام سد و نیروگاه بسازیم، شهر که پویا نمیشود البته که اینها نیاز است. اما برای فعال شدن کسب و کار خُرد که درآمد آن مستقیم به سفره مردم میرود، موضوع گردشگری اهمیت دارد. وقتی شهر پویا است و گردشگر دارد همه صنوف میفروشند، ولی ما به این نکته توجه نمیکنیم، چون دنبال پروژههای بزرگ هستیم، دوست داریم بگوییم نیروگاه و پالایشگاه ساختیم، من به لحاظ رشته تحصلی ام و کارهایی که انجام دادم همه اینها را خوب میفهمم.
مونسان گفت: در گردشگری براحتی با حداقلهای حمایتی میتوان پویایی وسیعی در کشور ایجاد کرد و اقتصاد مردمی شکل میگیرد. زنجیره گردشگری بزرگ است و اشتغال و پویایی وسیعی را ایجاد میکند. درست است که کرونا به گردشگری آسیب زده اما نشان داد چه نقشی داشته است. حالا به این نقش نشاط آفرینی را اضافه کنید. اگر گردشگری نباشد نشاط اجتماعی اتفاق نمیافتد، بابت نشاط اجتماعی چه عدد و رقمی بگذاریم که اهمیت آن را نشان دهیم!