ایران تحت تحریم، برای روسیه و چین سودآور است/ پکن و مسکو قصد کاهش قدرت منطقه ای ایران را دارند/پیشنویس قطعنامه علیه ایران صادر شد؛بازی دست کدام بازیگر است؟
روز گذشته سفیر آمریکا در سازمان ملل با تحکم اعلام کرد که روسیه و چین باید به اجماع جهانی درباره رفتار ایران بپیوندند. این روزها سوال مهم همین است پکن و مسکو برای ایران چه خواهند کرد؟
زهره نوروزپور: روز گذشته نماینده آمریکا در سازمان ملل از ارائه طرح پیش نویس تمدید تحریم های ایران در نشست شورای امنیت در 27 مهرماه خبر داد.کلی کرافت، در کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که پیشنویس قطعنامه درباره ایران در اختیار روسیه قرار گرفته و به زودی به 5 عضو شورای امنیت نیز ارائه خواهد داد.تحریم تسلیحاتی ایران حدود چهار ماه دیگر به پایان میرسد.
بر همین اساس برایان هوک، نماینده وزارت خارجه آمریکا در امور ایران به طور علنی تهدید کرده که اگر شورای امنیت تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید نکند، آمریکا از طریق “مکانیسم ماشه” تمام تحریمهای شورای امنیت را باز میگرداند.
در مقابل محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران گفت که برجام، ربطی به برایان هوک ندارد. بنا به توافق هستهای ایران با شش قدرت جهانی که در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود، از اکتبر ۲۰۲۰ (شش ماه دیگر) تحریم تسلیحاتی ایران لغو شده و ایران میتواند از کشورهای دیگر سلاحهای متعارف بخرد.
هوک همچنین تهدید کرد که آمریکا “در هر صورت” مطمئن میشود که تحریم تسلیحاتی ایران ادامه خواهد یافت.
قطعنامه آمریکا در شورای امنیت نیاز به ۹ رای مثبت دارد و هیچ کدام از اعضای دائم شورا نیز نباید آن را وتو کنند. این در حالی است که روسیه پیشاپیش اعلام کرده با تمدید تحریم تسلیحاتی ایران مخالف است. طبق توافق هستهای سال ۲۰۱۵ این تحریم از ماه اکتبر حذف خواهد شد.
هوک در ادامه تهدیدهای خود علیه ایران یادآور شده است که اگر “اگر دیپلماسی آمریکا با حق وتو شکست بخورد، آمریکا خود را محق میداند که از روشی دیگر تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند”.
هرچند قطعنامه ٢٢٣١ که پس از دستیابی به برجام به تصویب شورا رسید، قطعنامههای قبلی را ملغی اعلام کرد اما راه را برای بازگشت هفت قطعنامه تحریمی پیشین شورای امنیت همچنان باز گذاشت.
با وجود آنکه آمریکا سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای با ایران خارج شد، اما آمریکا استدلال میکند که میتواند مکانیسم ماشه تدوین شده در این توافق را به کار بیندازند چرا که این کشور یکی از مشارکت کنندگان در توافق با ایران و تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ است.
روسیه با این استدلال مخالف است. واسیلی نبنزیا نماینده دائم روسیه در سازمان ملل متحد اخیرا درباره اینکه آیا آمریکا میتواند از مکانسیم ماشه استفاده کند یا نه گفت: “این مضحک است”، آنها از توافق خارج شدهاند.
طی این مدت نمایندگان روسیه در سازمان ملل و سازمان های بین المللی در وین به طور مداوم درباره تمدید تحریم ایران موضع گیری کرده اند. اما چرا واکنش روس ها برای ایرانیان باور پذیر نیست؟
برخی ناظران بین المللی معتقدند که روس ها سنگ خود را با هدف بالابردن قدرت چانه زنی مقابل آمریکا به سینه می زنند. روسها به دنبال امتیازگیری از ایالات متحده برسر مساله اوکراین و سوریه هستند با این امید که اگر مذاکره این دو کشور به ثمر برسد تحریم ها علیه روسیه از سوی اروپا و آمریکا لغو شود و همین طور در باب مذاکره با اسرائیل و آمریکا نقش ایران در سوریه کمرنگ و کمرنگ تر شود. همانطور که در عراق در پی تعطیلی نیروهای مقاومت و حشدالشعبی هستند. پشت پرده اخبار منطقه خبرهایی از این دست میدهد اما صحت و سقم آن را زمان و آینده مشخص خواهد کرد که روس ها تا کجا با کارت ایران بازی خواهند کرد؟
برخی دیگر معتقدند که چینی ها نیز ممکن است پیش نویس قطعنامه را بپذیرند چراکه اقتصاد این کشور از سوی ترامپ درخطر است. اینها حواشی نشست آینده شورای امنیت است که از متن آن پررنگ تر شده است. اینکه دو قدرت شرقی بالاخره چه تصمیم خواهند گرفت؟
نقش چین و روسیه در اخرین و اصلی ترین تقابل ایران و امریکا تا انتخابات
در اینباره دکتر احمد بیگدلی محقق مسایل استراتژیک گفت: چین قطعنامه بر علیه ایران را به احتمال زیاد وتو نخواهد کرد. چرا که چینی ها برگهای خودشان را خرج ایران نخواهند کرد.به این علت که با آمریکا بر سر چند موضوع در حال کشمکش و مذاکره است و این سبب می شود که در نهایت با کارت ایران از آمریکا امتیاز بگیرند و خود را کنار بکشند. نکته بعدی این است که چین از ایران تحت تحریم سود میبرد و فعلا به انرژی ارزان ایران نیازی ندارد. شایدبه طور لفظی و کلی از ایران حمایت کند! ظاهرا اینبار، بازی مستقیم، بین ایران و امریکا است که اگر در جلسه شورای امنیت،آمریکا پیروز شود احتمال تنش و درگیری میان دو کشور محتمل است.این وضعیت به این دلیل است که آمریکا در آستانه انتخابات است و ایران نیز امیدوار است که دموکرات ها صاحب اتاق بیضی شوند به این دلیل ایران به دنبال ضعیف کردن ترامپ در مساله برجام است که او را برای انتخابات مغلوب کند به همین دلیل ترامپ در تلاش مضاعف است تا ایران را راضی به مذاکره کند تا طرف ایرانی به هدف خود نرسد.
این کارشناس مسائل استراتژیک با اشاره به اینکه روسیه با دخالت در انتخابات 2016 و اوردن ترامپ به کاخ سفید در پی سرکوب چین بود، گفت: شخص ترامپ سبب تضعیف چین شد و چین ضعیف شده برای روسیه به مراتب بهتر از یک چین ابرقدرت است و محدود کردن چین برای روسیه،تنها از ترامپ بر میامد! بعید به نظر میرسد که این دو کشور به نفع ایران رای دهند چراکه هر دو از ایران تحت تحریم سود می برند،قصد پکن و مسکو این است که با همسویی قدرت منطقه ای ایران را کم کنند و وارد بازار ساخت و ساز و تجارت درسوریه شوند. از طرفی دیگر چین یک هدف دیگر از تنش میان ایران و آمریکا را دنبال می کند انهم شدت تنش در خلیج فارس است . پکن به دنبال این است که با حمایت نکردن از ایران،تمرکز امریکا از دریای چین جنوبی و هنگ کنک را به تنش در خلیج فارس معطوف کند به طور کلی چین دنبال انتقال کانون تنش به خاورمیانه است.
بیگدلی در توضیح و علل راهبرد چین گفت: کشورهایی مثل چین و عربستان، در حال حاضر بر روی تبدیل سرمایه های خود به دارایی تمرکز کرده اند، چرا که کرونا اقتصاد آنها را ضعیف کرده و بازارها و بورس ها تا حدی سقوط کردند به همین علت چین نگران سرمایه های خود در آمریکا است و با قربانی کردن ایران به دنبال تقویت جایگاه مالی خود است. با این حساب ادامه تنش و بحران روابط میان ایران و آمریکا کاملا به نفع و سودمند برای چین است.
/خبرآنلاین