آغاز مرحله سوم؛ آیا مذاکرات پاریس شکست خورد؟

ابوالفضل خدائی: پس از یکسال صبر استراتژیک و در پی کوتاهی اتحادیه اروپا در اجرای تعهداتش جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت در راستای ایجاد موازنه در توافق هسته ای تدابیری را بیاندیشد و گام هایی را در این راستا بردارد. در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه امسال ایران گام اول را اجرایی کرد و طی آن شورای امنیت ملی طی بیانیه ای اعلام کرد که در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام  برخی از اقدامات خود در برجام را متوقف می کند. در گام دوم نیز ایران در تاریخ ۱۶ تیرماه اعلام کرد که سطح غنی سازی از مرز ۳٫۶۷ درصد فراتر خواهد رفت. با گذشت تقریبا دو ماه مقام های کشورمان اعلام کرده اند که در صورت عدم اقدام از سوی اروپایی ها ایران حاضر است تا گام سوم را با قدرت هر چه بیشتر بردارد؛ این در حالی است که با پایان مهلت ۶۰ روزه هنوز جزئیاتی از اقدام ایران مطرح نشده و گمانه زنی ها در این باره ادامه دارد. جزئیات بیشتر و  تازه ترین توضیح مقام های کشورمان در رابطه با نحوه اجرایی شدن گام سوم کاهش تعهدات برجامی را در ادامه می خوانید:

به گزارش خبرآنلاین، صبح امروز جلسه هیأت دولت به ریاست حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان برگزار شد. در همین راستا حسن روحانی روند مذاکرات میان ایران با طرف های برجام را رو به جلو خواند و با بیان اینکه به رغم حل بخش مهمی از اختلافات در مذاکرات با اروپا، هنوز به نقطه توافق نهایی نرسیده ایم ، تصریح کرد: در همین چارچوب ایران گام سوم کاهش تعهدات برجامی خود را برخواهد داشت و جزئیات این گام سوم را طی امروز و فردا اعلام و بر مبنای آن عمل خواهد کرد.

روحانی در ادامه تشریح روند مذاکرات و کاهش اختلافات اظهار داشت: مثلاً اگر در ۲۰ مساله اختلاف داشتیم ، این اختلافات اکنون در ۳ مساله است و بخش عمده آنها حل شده اند اما هنوز به نقطه نهایی نرسیده ایم و بعید می دانم طی امروز و فردا نیز بتوانیم به توافق نهایی برسیم؛ در نتیجه گام سوم را برخواهیم داشت و جزئیات آن را اعلام خواهیم کرد.

رئیس جمهوری با اشاره به گام سوم ایران، خاطرنشان کرد: ظاهر این گام سوم، خیلی تکان‌دهنده نیست ولی باطن آن فوق‌العاده مهم است.

این در حالی بود که اعلام نشدن اجرای گام سوم تعهدات برجامی منوط به نتیجه مذاکرات عراقچی در پاریس شده بود. رئیس جمهور درهمین باره صبح روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت اعلام کرد که بر اساس نتایج آن طی امروز یا فردا اجرای گام سوم را اعلام خواهد کرد. با اینحال حسن روحانی شب چهارشنبه شب ۱۳ شهریور ماه اجرای گام سوم را رسما اعلام کرد.

جمعه روز آغاز گام رسمی ایران در کاهش تعهدات برجامی

حسن روحانی همانطور که پیش تر در جلسه هیات دولت وعده داده بود؛ چهارشنبه شب پس از جلسه سران قوان در خبری مهم اعلام کرد که ایران گام سوم کاهش تعهدات برجامی را از روز جمعه بر خواهد داشت.

رییس جمهور با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه کاهش تعهدات در گام سوم ، اظهارداشت: در گام سوم سازمان انرژی اتمی موظف است در زمینه تحقیق و توسعه هر آنچه نیاز فنی کشور است ،بلافاصله شروع کند و تمام تعهداتی که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مد نظر بوده  را کنار بگذارد و شاهد گسترش در حوزه تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژهای جدید و هر آنچه که برای غنی‌سازی نیاز داریم را سازمان انرژی انجام دهد و شاهد سرعت عمل در این زمینه باشیم.

روحانی با اشاره به اینکه گام سوم ایران در چارچوب مقررات آژانس خواهد بود تصریح کرد: تمام این زمان‌بندی‌هایی که در برجام مورد تعهد ما ، برای تحقیق و توسعه بود ، از روز جمعه به طور کامل برداشته می‌شود و هر آنچه که ما از لحاظ فنی و از لحاظ پیشرفت در زمینه تکنولوژی و فناوری هسته‌ای مورد نیاز است، با نظارت آژانس و در چارچوب حرکت صلح‌آمیز انجام خواهیم داد و  در عین حال ۲ ماه هم به کشورهای ۱+۴ فرصت می‌دهیم که اگر توانستیم به توافق برسیم، در شرایط توافق ممکن است به تعهدات برجامی برگردیم.

در صورت عدم اقدام از سوی اروپا ایران گام هایش را ادامه می دهد

همچنین محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان که در بنگلادش به سر می برد، نیز در تشریح آخرین وضعیت مذاکره با اروپایی ها تصریح کرد: ما از روز اول اعلام کردیم که آمادگی مذاکره داریم اما گام‌های خودمان را بر می داریم. اگر مذاکرات به نتیجه برسد، این گام‌ها می‌تواند متوقف شود و حتی به عقب برگردد. اما اگر مذاکرات به نتیجه نرسد و اروپایی‌ها نتوانند تعهداتشان را حداقل در رابطه با فروش نفت و بازگشت پول نفت ایران به شکل های مختلف انجام دهند، ایران گام هایش را ادامه می دهد.

ظریف افزود: بعد از دو ماه طبق رویه خودمان و اگر مذاکرات به نتیجه نرسد گام چهارم اتخاذ خواهد شد و باز هم مذاکرات را ادامه خواهیم داد.

ربیعی: منتظر محقق شدن وعده های اروپا هستیم

در همین راستا علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در پایان جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران درباره زمان اجرای گام سوم کاهش تعهدات هسته‌ای، گفت: گام سوم کاهش تعهدات درست در همان زمان موعد مقرر اجرا خواهد شد. همچنان منتظر هستیم تا وعده‌ای که برای خرید نفت و پولی که در اختیار ایران قرار می‌گیرد، عملی شود و منتظر محقق شدن دیدگاه‌مان هستیم ولی فرانسوی‌ها برای اخذ مجوز به آمریکا رفته‌اند.

وی ادامه داد: مهمترین بحث دولت همین مساله بود. اینکه چه اقداماتی انجام می‌دهیم در همان روز اعلام می‌شود که اعلام این اقدامات اکنون به مصلحت نیست.

واعظی: تا زمان رسیدن به نتیجه قطعی نمی توان نتایج توافقات با فرانسه و اروپا را اعلام کرد

رئیس دفتر رئیس جمهوری نیز پس از جلسه هیأت دولت با بیان اینکه نتایج مذکرات با اروپایی ها با توجه به پیچیدگی ها، در مجموع پیشرفت هایی داشته است، تصریح کرد: تا زمان رسیدن به نتیجه قطعی نمی توان نتایج توافقات با فرانسه و اروپا را اعلام کرد اما درصورت عدم توافق قطعی، گام سوم کاهش تعهدات برجامی را بر می داریم.

واعظی افزود: در سفر دکتر عراقچی به همراه تیم خوب اقتصادی به فرانسه، مذاکرات با توجه به پیچیدگی ها در مجموع پیشرفت هایی داشته است که زمانبر می باشد ولی قرار است تا هفته آینده نتیجه به ما اطلاع داده شود.

مذاکرات فشرده معاون ظریف در فرانسه

اعلام جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران با سفرهای اروپایی سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان همراه شده است. در همین راستا مذاکرات فشرده ایران و فرانسه در سطح کارشناسان ارشد دو کشور (دوشنبه) ۱۱ شهریورماه در پاریس به سرپرستی عراقچی و باحضور معاونان بانک مرکزی و وزارت نفت و سفیر ایران برگزار شد. در این مذاکرات که بیش از ۱۰ ساعت به طول انجامید، جزئیات سناریوهای محتمل برای پیشبرد ابتکار مطرح شده بین روسای جمهور ایران و فرانسه به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نحوه تامین مطالبات و منافع ایران در برجام محور اصلی این مذاکرات بود.

همزمان با رایزنی های سیاسی و اقتصادی عراقچی و ظریف در راستای توسعه مناسبات سیاسی و بررسی آخرین تحولات برجام باید دید که سرانجام اروپا چه تصمیماتی را اتخاذ خواهد کرد. تلاش های اروپا برای حفظ برجام از زمان سفر امانوئل بون، مشاور ارشد رئیس‌جمهور فرانسه در تیرماه به تهران آغاز شد. پس از سفر او برای نخستین بار از طرح «انجماد در مقابل انجماد» یا همان «فریز در برابر فریز» رونمایی شد؛ طرحی مورد قبول مقامات جمهوری اسلامی واقع نشد و چندی بعد عراقچی با پیام مکتوب روحانی راهی پاریس شد. از آن زمان تا کنون رئیس جمهور کشورمان نیز چندین بار با همتای خود یعنی امانوئل مکرون گفت و گو داشته است و ظریف وزیر خارجه کشورمان نیز در هفته های اخیر برای دیدار با مکرون به محل اجلاس گروه هفت سفر کرد که سفر وزیر خارجه به روسیه نیز از اهمیت خاصی برخودار بود.

در ارتباط با طرح «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه گفته می شود که پاریس برای حفظ برجام و امید بخشیدن به تداوم اجرای توافق هسته ای، قرار است یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری برای پیش خرید نفت ایران راه اندازی کند؛ طرحی که در سه مرحله قابل عملیاتی سازی است. باید منتظر بود و دید که اروپا با تاکید بر اهمیت حفظ توافق هسته ای آیا سیاست گذشته را ادامه خواهد داد و یا اینکه در آخرین روزهای باقی مانده از مهلت ایران تدابیری را برای جلب رضایت ایران خواهد اندیشید، که در این صورت ایران نیز اعلام کرده که در صورت تامین منافعش برجام را به طور کامل اجرا خواهد کرد. اما ظاهرا با توجه به اعلام اجرای گام سوم مذاکرات فرانسه به نتیجه مطلوب ایران نرسیده است.

/خبرآنلاین