اصلاح‌طلبان در برزخ «رد صلاحیت»/مذاکره با شورای‌نگهبان جواب می‌دهد؟/ اصلاح طلبان مردد بین مشارکت مشروط یا بی قیدوشرط/نظار استصوابی و درد قدیمی چپ گرایان
اصلاح طلبان در حالی تحرکات انتخاباتی خود را آغاز کرده اند که همچنان چشم انداز روشنی از وضعیت خود در انتخابات آینده ندارند و در برزخ بلاتکلیفی تایید صلاحیت نامزدهای خود به سر می برند.
به گزارش تدبیر شرق، انتخابات مجلس نزدیک است و اصلاح طلبان همچنان در بیم و امید؛ بیم از ردصلاحیت های گسترده کاندیداهای اصلاح طلب و امید به باز شدن فضا به نفع اصلاح طلبان.
اصلاح طلبان چشم به شورای نگهبان دوخته اند
در حالیکه عده ای از اصلاح طلبان با دیده تردید به عملکرد شورای نگهبان در برخورد با اصلاح طلبان می نگرند و از همین حالا دم از تحریم انتخابات می زنند اما گروهی دیگر آن را تئوری پوسیده و نخ نما شده ای می دانند که راه به جایی نمی برد و بر این باورند که اگر این مسیر را بروند نتیجه همان خواهد شد که در مجلس نهم اتفاق افتاد.
اما گروه دیگری در طیف اصلاح طلبان همه چیز را مشروط کرده اند، مشروط به عملکرد شورای نگهبان در بررسی صلاحیت اصلاح طلبان. ایده “مشارکت مشروط” را اول بار سعید حجاریان تئوریسین اصلاحات مطرح کرد، او در یادداشتی اعلام کرد که اصلاح‌طلبان باید موضع خود را در برابر انتخابات به‌صراحت و با جزییات کامل اعلام کند، او عقلانی ترین راهبرد در کوتاه مدت را «مشارکت مشروط» دانست و تاکید کرد که باید از فرصت انتخابات استفاده کرد ولی چنانچه شروط مطرح شده برآورده نشد باید عطای انتخابات را به لقایش بخشید.
طرفداران این دیدگاه بر این باورند که راه اصلاح جامعه از صندوق رای می‌گذرد بر همین اساس مصر بر مشارکت موثر در انتخابات هستند مگر اینکه چاره دیگری برای آنها باقی نماند. معصومه ابتکار با تایید این موضوع و تاکید بر اینکه سیاست ورزی و حضور و مشارکت فعال در انتخابات برای اصلاح طلبان از اهمیت بالایی برخوردار است اما به وجود الزاماتی برای این حضور فعال اشاره می کند و می گوید: “واقعیت این است که اگر قرار باشد تمام اصلاح طلبان رد صلاحیت شوند و نتوانند مشارکت سیاسی داشته باشند اصل موضوع منتفی می شود.“
موضوعی که مرتضی الویری عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان هم بر آن تاکید کرده و می گوید: “اگر به هر دلیلی مسیر حرکت اصلاح‌طلبان برای حضور موثر در انتخابات آینده بسته شود به عبارتی قلع و قمع کاندیداها شروع شود و ما به مقطعی برسیم که ببینیم از طریق صندوق رای حتی کوچکترین قدمی نمی‌توانیم برای اصلاحات برداریم به طور طبیعی سرفصل جدیدی باز خواهد شد که ممکن است هیچ لیستی ارایه ندهیم، علت آن هم این است که نمی‌توانیم لیستی را به جامعه معرفی کنیم که در آینده نتوانیم از آن دفاع کنیم در این شرایط است که بگوییم ما لیستی نخواهیم داد.“
در پی همین نگرانی ها است که گفته می شود اخیرا تعدادی از اصلاح طلبان دست به کار شده و در تلاش برای رایزنی با شورای نگهبان هستند به طوریکه به تازگی شماری از افراد این جناح سیاسی با سخنگوی شورای نگهبان دیدار کرده و مطابق برخی گزارش ها در مورد بررسی صلاحیت ها نیز با او صحبت کرده اند. صحبت هایی که اگرچه عده ای در تلاش بودند آن را تهدید شورای نگهبان از سوی اصلاح طلبان قلمداد کنند اما کدخدایی این دیدار را در حد “حرف زدن” توصیف کرد و گفت: “موضوع تهدید فقط در رسانه‌ها منتشر شد. تهدید فقط در حد تحلیل بود که بنده هم گفتم انتخابات بسیار با مشارکت بالا خواهد بود و جای نگرانی نیست.”
نگرانی از برخورد سیاسی با اصلاح طلبان
اصلاح طلبان می گویند نگران برخوردهای جناحی و سیاسی با نامزدهای اصلاح طلب هستند. موضوعی که البته بارها کدخدایی آن را رد کرده و گفته است: “در حوزه انتخابات بین اصلاح‌طلبان و اصول گرایان تفکیک قائل نیستم بلکه این تفکیک مربوط به حوزه سیاسی است چرا که وظیفه قانونی ما تایید صلاحیت یا تایید صحت انتخابات در هر مرحله‌ای است لذا تفاوتی ندارد که نامزدها مربوط به کدام جریان سیاسی باشند.”
با این حال برخی اصلاح طلبان بر این موضوع تاکید می کنند که هم اکنون وضعیت به شکلی است که اعتماد زیادی به به اینکه رویه شورای نگهبان نسبت به قبل تغییر کند، وجود ندارد، احمد خرم وزیر دولت اصلاحات با تایید این موضوع می گوید: “حاکمیت اگر می خواهد مردم در انتخابات حضور پرشور داشته باشند نباید یک جریان سیاسی را حذف کند و تضمین بدهد که مثلا ٨٠ درصد از نیروهای اصلاح طلب را رد صلاحیت نمی کند.“
این گلایه البته بی پاسخ نماند و بلافاصله با واکنش سخنگوی شورای نگهبان روبرو شد، کدخدایی در این باره تاکید کرد: “اقدامات شورای نگهبان بر مبنای قانون است، نه از حضور کسی جلوگیری می کند نه تائید کسی را تضمین می‌کند و نه برای کسی فرش قرمز پهن می‌کند بلکه بر اساس قانون تصمیم می‌گیرد.“
همین اظهارات کافی بود تا این فرضیه در بین اصلاح طلبان تقویت شود که نامزدهای آنها قرار است به تیغ رد صلاحیت سپرده شوند. محمود میرلوحی عضو شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان با بیان اینکه آقای کدخدایی با این اظهارات آب پاک را روی دست اصلاح طلبان ریخت، می گوید: “واقعا دلیل اینکه ایشان اعلام می کند ما منتظر کسی نیستیم و به این شکل احساس استغنا می کنند معلوم نیست و این حرف ها خیلی غیرمنتظره بود، با این حال ما حاضریم برای به میدان آمده مردم حتی دست آنها را ببوسیم.“
نظارت استصوابی و درد قدیمی اصلاح طلبان
آنچه بیش از همه اصلاح طلبان را وارد چالش جدیدی کرده است انتقادهایی است که به لیست امید می شود؛ اصلاح طلبان بر این باورند که نظارت استصوابی منجر شده افراد شایسته به مجلس راه پیدا نکنند، به عبارتی به دلیل رد صلاحیت بسیاری از چهره‌های شاخص این جناح، مجبور شده‌اند برای انتخابات مجلس کنونی از افراد کمتر شناخته شده استفاده کنند و بر همین اساس فراکسیون اصلاح‌طلبان در مجلس نماینده کارآمد کمتری دارد.
موضوعی که احمد خرم هم بر آن تاکید کرده و می گوید:” عامل و علت ضعف عملکرد فراکسیون امید را رد صلاحیت‌ها می‌دانم، وقتی آدم‌های فرعی و درجه ۲ و ۳ وارد مجلس می‌شوند، محتوای مجلس خالی می‌شود و وزن فراکسیون پایین می‌آید.“
درهای شورای نگهبان به روی اصلاح طلبان باز می شود؟
با همه این تفاسیر و اگرچه عده ای مدام بر طبل تحریم انتخابات می کردند اما اظهارات اخیر رییس دولت اصلاحات حجت را بر اصلاح طلبان تمام کرد، او اخیرا در اظهارنظری تاکید کرد که انتخابات نباید تحریم شود، اصلاح طلبان و مردم ناراضی باید فداکاری و از خودگذشتگی کنند و به خاطر ایران پای صندوق‌ها بیایند تا جلوی خطر اصلی گرفته شود.
اما او هم تاکید دارد که به هر قیمتی نمی توان در انتخابات شرکت کرد. جمله ای که به نظر می رسد ریشه در نگرانی ها از بررسی صلاحیت کاندیداهای اصلاح طلب در شورای نگهبان دارد. باید دید درهای شورای نگهبان چقدر قرار است در این انتخابات به روی کاندیداهای اصلاح طلب از یک سو و بزرگان این جریان برای رایزنی های پیش انتخاباتی باز باشد.
/@KhabarOnline_IR
