مُد و پیامدهای مرگبار برای محیط زیست/ وقتی صنعت مُد یک دریاچه را خشک کرد

نیو صدر: برند معروف لباس «زارا» اعلام کرده است که برای کاهش اثرات زیست‌محیطی صنعت مُد، تا چند سال دیگر تمام لباس‌هایش را با پارچه‌هایی پایدار تولید می‌کند، پارچه‌هایی که بعد از اینکه دور انداخته شدند به محیط زیست آسیب نرساند.

سهامداران شرکت ایندیتکس که زارا هم یکی از زیرمجموعه‌های آن است روز سه‌شنبه اعلام کرد که قصد دارند تا سال ۲۰۲۵ اهداف زیست‌محیطی بلندپروازانه‌ای را اجرا کرده و به نوعی ردپای خود را محیط زیست کاهش بدهند. پابلو ایسلا مدیر این شرکت در این رابطه گفت: «ما نیاز داریم که به نیرویی برای تغییر تبدیل شویم، نه تنها برای کل شرکت بلکه برای کل این صنعت.»

البته این تصمیم جدیدی نیست، در چند سال گذشته شرکت‌های تولیدکننده لباس تصمیم‌های زیست‌محیطی مختلفی گرفته‌اند؛ تصمیماتی که برخی آن را شروعی برای ایجاد تغییرات می‌دانند و برخی دیگر می‌گویند این تصمیمات فقط ظاهرسازی است.

شرکت‌هایی مثال آدیداس، اچ‌اندام،  نایک و … برنامه‌های مختلفی برای کاهش ردپای خود در محیط زیست دارند.

از لباس‌هایی که سوختند، تا آرال که خشک شد

با وجود اینکه صنعت مد  سالیان سال است که محیط زیست را آلوده می‌کند تازه چند سالی است که این موج در بین تولیدکنندگان این حوزه به وجود آمده است.برای مثال سالانه چیزی حدود ۱۵۰میلیارد لباس در زمین‌های مخصوص زباله دفت می‌شوند و معمولا راهی برای بازیافت آنها هم وجود ندارد. در همین رابطه چند ماه پیش گزارشی منتشر شد که نشان می‌داد برند بربری برای اینکه لباس‌های خریداری نشده‌اش دست کسی نرسد، چیزی به ارزش ۳۸میلیون دلار از لباس‌هایش را سوزانده است. حتی برند H&M که برنامه‌های سبز زیادی دارد هم در سال ۲۰۱۷ چیزی برابر ۵۰هزار شلوار جین را سوزانده است.

از سوی دیگر در این صنعت که دومین حوزه آلوده‌کننده دنیا است سالانه ۱.۵ تا ۲.۵ هزار میلیارد آب در این بخش مصرف می‌شود. کتان ماده‌ای است که تقریبا در ۴۰درصد لباس‌ها وجود دارد و تولید این گیاه به آب زیادی نیاز دارد. برای تولید یک تیشرت از جنس کتان به ۲۷۰۰ لیتر آب احتیاج است. این میزان آبی است که هر فرد طی ۲.۵ سال می‌نوشد. دو رودخانه‌ای که زمانی منبع آب دریاچه آرال بودند برای تولید همین گیاه توسط اتحاد جماهیر شوروی به ازبکستان و قزاقستان تغییر جهت داده شدند و حالا دیگر دریاچه آرالی وجود ندارد.

 همچنین این صنعت سهمی ۱‍۰درصدی در انتشارات گاز دی‌اکسید کربن در جهان دارد، چیزی حدود ۵ برابر حمل‌ونقل فضایی و بیشتر از تمام انتشارات دی‌اکسید کربن توسط ایران. انتشارات همین گاز و گازهای گلخانه‌ای دیگر تاثیر زیادی در تغییراقلیم و گرمایش جهانی داشته است. شاید این وضعیت بدتر هم بشود، پیشبینی‌ها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۵۰ سهم صنعت مد از انتشارات گازهای گلخانه‌ای به ۲۵درصد برسد.

FAST FASHION عامل ردپای زیست‌محیطی مد؟

به گفته سازمان ملل یکی از عوامل اصلی این پیامدهای زیست‌محیطی بحث فست فشن است، براساس این ویژگی به نسبت جدید صنعت مد لباس سریعا بعد از اینکه به نمایش گذاشته می‌شود به فروش و در نهایت به سطل آشغال منتقل می‌شود. چراکه هر سال لباس‌های جدیدی با طرح‌های جدیدتر وارد بازار می‌شوند.

الیزابت کلایت خبرنگار اوردرسد در این رابطه گفت: «هزینه گران فشن ارزان یکی از اصلی‌ترین انتقادات از فست‌فشن است. این موضوع باعث شده است که آمریکایی‌ها نسبت به سال ۱۹۸۰، ۵برابر بیشتر لباس مصرف می‌کنند. به دلیل همین افزایش مصرف کشورهای توسعه یافته هر فصل بیشتر و بیشتر لباس تولید می‌کنند. آمریکا سالانه بیش از یک میلیارد پوشاک از چین وارد می‌کند و بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ مصرف لباس در بریتانیا تا ۳۵درصد افزایش پیدا کرده است. همین ۲ فاکتور نشان میدهند که چرا فست‌فشن منجر به ایجاد آلودگی می‌شود.»

همین موضوع باعث شده است که همچنان فعالان محیط زیست نسبت به سیاست‌های شرکت‌های زارا یا H&M انتقاد کنند.

سایت بیزنس لیدر در این رابطه می‌نویسد: «مشکل این نیست که چه چیزهایی خریداری می‌شوند، مشکل فرهنگ دور انداختن لباس‌های قبلی برای خرید لباس جدید است.»

در واقع به گفته این کارشناسان اگرچه استفاده از محصولات پایدار می‌تواند ردپای زیست‌محیطی صنعت مد را کاهش می‌دهد اما کارشناسان هشدار داده‌اند که در پایان این اقدامات باید به کاهش مصرف و کاهش خرید لباس منجر شوند، تا زباله کمتری تولید شود.

دوروتی ماکسول، مشاور پایدارسازی در این رابطه گفت: «این موضوع درباره تغییر درباره نحوه مصرف است نه فقط خرید لباس‌های جدید. باید سلیقه‌ای از قبل وجود داشته باشد که مردم به طور کلی نسبت به نوعی خاص از لباس علاقه داشته باشند.»

/خبرانلاین