لاهیجان چشم انتظار روزهای روشن و فرصت های جدید اشتغال/ طی چند ماه گذشته علی‌رغم پیشنهاداتی که توسط این مجری به مسئولان استانداری ارایه شده، همچنان مواردی بلاتکلیف مانده است!
نام مهندس جمشید رسایی، با ساخت و ساز و عمران پیوند خورده است؛ چه آن زمان که مسئولیت ستاد حوادث غیرمترقبه و مدیریت بحران استانداری را برعهده داشت و توانست کارهایی ماندگار در سطح ملی انجام دهد؛ چه وقتی که مدیریت مسکن و شهرسازی گیلان را بر عهده داشت؛ چه آن هنگام که مجری پروژه آزادراه رشت-قزوین بود و چه اکنون که ریاست تشکیلات گیلان انجمن اسلامی مهندسان ایران را بر عهده دارد. حتی هنگامی که ریاست سازمان جهاد دانشگاهی گیلان را -که قاعدتا مجموعه‌ای علمی، فرهنگی، آموزشی و پژوهشی است- بر عهده داشت، از عرصه عمران و ساخت و ساز به دور نبود؛ در همین دوران و با وجود رکود شدید حاکم بود که توانست مجتمع آموزشی و پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان را با زیربنایی بالغ بر ده هزار متر مربع در سایت مسکن مهر رشت به بهره‌برداری رسانده و در عرصه رقابت شدید موسسات آموزش عالی برای جذب دانشجو، موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی رشت را برای مدتها بیمه کند.
چندی پیش که دوره دوم ریاست او بر سازمان جهاد دانشگاهی گیلان به پایان رسید، برخی می‌پنداشتند که ایام بازنشستگی این مدیر اصلاح‌طلب فرا رسیده است؛ در این شرایط بود که استاندار گیلان، با صدور حکمی، رسایی را مأمور تأسیس و راه‌اندازی منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان کرد. انتصاب رسایی، به سمت مجری طرح منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان، برای مردم منطقه و استان، نوید دهنده روزهایی متفاوت است؛ روزهایی که با امید به رونق اقتصادی و کاهش بیکاری پیوند خورده است. پایگاه خبری رُوار گفت‌وگویی را با این مدیر متفاوت درخصوص منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان و چشم‌اندازهای پیش رو انجام داده که در ادامه می‌خوانید.
جناب مهندس، امروز که با شما گفت‌وگو می‌کنیم، بیش از سه ماه از انتصاب شما به سمت مجری طرح منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان می‌گذرد؛ لطفا کمی در مورد سابقه ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان توضیح بدهید.
ایده اولیه ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان از اوایل دهه ۸۰ مطرح شد و اطلاعات اولیه موضوع در سال ۱۳۸۳ به دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد ارسال شده است. متعاقب آن دبیرخانه مناطق آزاد طی نامه‌ای در ۲۰ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۴ موافقت خود را با فرآیند انجام مطالعات ایجاد منطقه مذکور اعلام کرده است. پس از آن و در طی سال‌های ۸۴ الی ۸۷ مراحل مطالعاتی و بررسی‌های مختلف در استان گیلان انجام شده و دستگاه‌های اجرایی مختلف موافقت خود را با ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در شهرستان لاهیجان اعلام کرده و از جمله اداره کل منابع طبیعی، اراضی مورد نیاز طرح را مشخص و اختصاص داده است.
در مرحله بعدی پیگیری‌ها جهت اخذ مجوزهای مربوطه از مراجع بالادستی انجام و نهایتاً هیأت دولت در جلسه مورخ ۲۷/۴/۱۳۸۹ با ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان موافقت می‌کند و مراتب جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال می‌شود. مصوبه مجلس شورای اسلامی نیز در تاریخ ۲۸/۹/۱۳۸۹ مهر تأییدی بر ایجاد این منطقه شده و پس از تأیید شورای محترم نگهبان، مصوبه فوق در تاریخ دهم بهمن‌ماه ۱۳۸۹ توسط ریاست جمهوری به دبیرخانه مناطق آزاد ابلاغ می‌شود.
دلایل ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان چه بوده؟
دلایل توجیهی ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان عبارتند از:
- ایجاد این منطقه، خدمات مربوط به بخش کشاورزی را توسعه خواهد داد و همچنین می‌تواند صنایع تبدیلی مرتبط با بخش کشاورزی را گسترش دهد.
- ظرفیت صادرات محصولات کشاورزی را افزایش دهد و در حقیقت این منطقه به عنوان پلی برای تسریع در صادرات محصولات کشاورزی نقاط مختلف کشور عمل نماید.
- تغییرات معنی‌داری در فناوری‌های واحدهای صنعتی ایجاد نماید و آنها را به تکنولوژی پیشرفته مجهز کند تا وضعیت کشاورزی استان و کشور از حالت سنتی و غیراقتصادی به حالت پیشرفته و اقتصادی تبدیل شود که البته این دلایل متکی به مزیت‌های خاص این منطقه بوده که شامل موقعیت ممتاز طبیعی شهرستان لاهیجان و اقلیم مناسب آن است. همچنین از ویژگی‌های منطقه لاهیجان برخورداری از مراکز تفریحی و توریستی و قابلیت توسعه فعالیت‌های کشاورزی و مردم مستعد و توانمند از نظر علمی و فرهنگی در این منطقه است.
با توجه به اخذ مجوزها و مصوبات لازم از سال ۱۳۸۹، چرا تاکنون فعالیت این منطقه آغاز نشده است؟
از اواخر سال ۱۳۸۹ که مجوزهای لازم ایجاد منطقه صادر شده، در خصوص سازمان مسئول جهت راه‌اندازی آن اخذ تصمیم نشده و در هر مقطعی جهت این موضوع تصمیم جدیدی اتخاذ شده و نهایتاً پس از مدتی آن تصمیم تغییر کرده است. ضمن آنکه مباحث مالی و عدم ارایه برنامه اجرایی و عملیاتی مناسب هم از دلایل قابل توجه برای عدم راه‌اندازی و فعالیت این منطقه بوده است.
با توجه به فعالیت چند ماهه شما پس از صدور حکم، چه اقداماتی تاکنون انجام شده؟
در طی مدت ۳ ماه گذشته ابتدا سعی شد اطلاعات مربوط به موضوع، جمع‌آوری و تکمیل شود و سوابق اقدامات انجام شده نیز جهت بهره‌گیری از آنها به طور کامل تهیه شود. این سوابق و اطلاعات در دستگاه‌های اجرایی مختلف پخش بوده که در حال حاضر به صورت تجمیع وجود دارد. در کنار این امر، دیدگاه‌های برخی صاحب‌نظران و افراد مجرب جهت راه‌اندازی منطقه اخذ شده تا با استفاده از نظرات و تجربیات آنها، بخشی از مسیر تسهیل شود. همچنین مذاکره و مکاتبه با ۱۵ مرکز علمی و پژوهشی و دانشگاه که زمینه فعالیت آنها مرتبط با زمینه فعالیت در منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان است انجام شده تا از ایده‌ها و طرح‌های جدید و نوآورانه آنها بهره لازم گرفته شود. علاوه بر این با متقاضیان سرمایه‌گذاری در این منطقه نیز جلساتی برگزار شده و نسبت به شناسایی اولیه آنها اقدام شده که البته در مراحل بعدی باید با جلسات دیگری نظرات تکمیلی آنها اخذ و تصمیم‌گیری نهایی ممکن شود. در حقیقت فرآیندی طی شده که ظرفیت‌های علمی و ایده‌های جدید در کنار پتانسیل مالی و اقتصادی قرار گیرند و موجبات تسریع در توسعه فعالیت‌ها در این منطقه را فراهم آورند. ضمن آنکه جهت تهیه طرح جامع منطقه مذکور، مقدمات لازم شامل تهیه شرح خدمات، شناسایی مهندسین مشاور توانمند و با تجربه انجام شده و به زودی اقدامات مطالعاتی نیز آغاز خواهد شد.
اقدامات اولویت‌دار که در آینده جهت اجرا مدنظر شماست، چه مواردی هستند؟
قطعاً اولین گام، ثبت شرکت سازمان مسئول خواهد بود که در این خصوص بررسی‌های لازم انجام و اطلاعات مربوطه در اختیار استاندار محترم قرار گرفته و منتظر تصمیم نهایی ایشان هستیم. پس از آن، انجام مطالعات طرح جامع، شناسایی نیروهای مستعد جهت راه‌اندازی مجموعه سازمان مسئول، ایجاد بستر مناسب برای حضور دانشگاهیان و صاحبان ایده‌های نوین به منظور شکوفایی فرآیند کارآفرینی و در کنار آن استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، خصوصاً سرمایه‌گذاران توانمند و با انگیزه، از موارد مهم اقدامات اولویت‌دار هستند. همچنین لازم است در روند انجام مطالعات طرح جامع و پس از آن در حین اجرای اقدامات، تأثیر طرح‌های بزرگ ملی بر وضعیت منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان بررسی شود و در حد امکان طرح‌های فوق به نحوی اصلاح شوند که بتوانند به توسعه منطقه مذکور کمک بیشتری نمایند. به همین شکل تأثیر ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان بر روی طرح‌های بزرگ ملی نیز باید دیده شود.
به موضوع ایجاد بستر جهت استفاده از نظرات دانشگاهیان و صاحبان ایده‌های نو اشاره کردید. چگونه به دنبال این موضوع خواهید بود؟
در این خصوص ابتدا جهت دریافت ایده‌ها و طرح‌های نوآورانه، اتاق فکری تشکیل خواهد شد که پیش‌نویس آیین‌نامه آن تهیه شده. در گام بعدی در تشکیلات سازمان مسئول منطقه، دفتر برنامه‌ریزی استراتژیک، ایده‌ها و طرح‌های جدیدی را که در چارچوب برنامه آینده منطقه ارایه شده است، شناسایی و آنها را جهت بررسی بیشتر به اتاق بحث و گفتگو ارایه خواهد کرد و نهایتاً طرح‌ها و ایده‌های مورد قبول این بخش جهت رسیدن به آینده مطلوب منطقه در بخش دیگری از جهت اجرایی مورد حمایت قرار می‌گیرد.
برای سرمایه‌گذاری در این منطقه حمایت یا تسهیلاتی در نظر گرفته می‌شود؟
در حال حاضر بررسی‌های اولیه جهت شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان در دست انجام است و در کنار آن بسته‌های تشویقی نیز جهت سرمایه‌گذاران آماده خواهد شد که پس از اخذ موافقت مراجع مربوطه و دستگاه‌های اجرایی، اطلاع‌رسانی شده و برای افراد حقیقی و حقوقی که تمایل به فعالیت در این منطقه دارند، قابل استفاده خواهد بود.
در حال حاضر مشکلات و موانع کار شما برای فعالیت در این منطقه چیست؟
مهمترین موضوعی که در حال حاضر انجام کارها را با مشکل مواجه کرده، عدم اخذ تصمیم در خصوص مواردی است که به مسئولان استانداری اعلام شده. این موارد طی مکاتباتی استعلام و پس از آن پیگیری‌های مکرر صورت گرفته؛ لیکن تاکنون در خصوص آنها تعیین تکلیف نشده است. همچنین عدم اختصاص دفتر جهت استقرار عوامل کاری و نیروی انسانی و عدم تأمین منابع مالی اولیه که جهت راه اندازی هر مجموعه‌ای مورد نیاز است، از دیگر موانع جدی در این حوزه است. البته مسئولان باید پیش از این، پیش‌بینی‌های لازم را در این خصوص اتخاذ می‌کردند، ولی این امر محقق نشده و طی چند ماه گذشته نیز علی‌رغم پیشنهاداتی که توسط این مجری ارایه شده، همچنان موارد فوق بلاتکلیف مانده است. این وضعیت باعث شده برخی افراد گیلانی که تجربه و توانمندی مناسبی داشته و سوابق کار در مناطق آزاد و شرکت‌های موفق در سطح کشور دارند و جهت همکاری نیز دعوت شده بودند، از فعالیت در این مجموعه صرف نظر کنند.
با توجه به اهمیت محیط زیست و شکننده بودن وضعیت آن در نوار سبز شمالی کشور، چه تمهیداتی اندیشیده شده تا ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در لاهیجان، کمترین آسیب را به اکوسیستم منطقه وارد نماید و به عبارت دیگر آیا ایجاد این منطقه اقتصادی، نمونه‌ای از توسعه پایدار و همه جانبه است و در آن می‌توان امیدوار به صیانت از ذخایر طبیعی نیز بود؟
در خصوص رعایت مباحث محیط زیستی تأکیدات لازم در شرح خدمات انجام مطالعات طرح جامع صورت گرفته و مشاور طرح باید در مراحل مختلف کاری خود به موضوع توجه نموده و تمامی نکات مربوط به آن را رعایت کند. از آنجا که پیش‌بینی شده تا زمینه‌های فعالیت در منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان، عمدتاً حول گردشگری و کشاورزی باشد، رعایت این موارد سخت نخواهد بود؛ ضمن آنکه در این خصوص هماهنگی لازم با اداره کل محیط زیست انجام شده تا راهنمایی‌ها و همکاری‌های لازم در مرحله مطالعات صورت بگیرد. یقیناً اجرای طرح‌ها در منطقه به نحوی که هماهنگ با اکوسیستم منطقه باشد، به نفع همه و خصوصاً باعث تداوم و توسعه فعالیت‌ها در منطقه خواهد بود.
در صورتی که طرح‌های مورد نظر در منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان، به درستی اجرا و نهایی شوند، پیش‌بینی می‌کنید اشتغال‌زایی در این منطقه به چه میزان باشد؟
میزان اشتغال در منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان با شرایطی که اشاره کردید، یعنی اجرای”به درستی و نهایی” طرح‌ها ، قطعا قابل توجه خواهد بود؛ ولی اینکه این اشتغال در چه زمانی محقق خواهد شد مهم است که آن نیز به امّا و اگرهایی بستگی دارد. مهمترین موضوعی که باید در این ارتباط مورد توجه باشد فراهم کردن شرایط مناسب جهت سرمایه‌گذاری است. اگر تمامی شرایط در زمان مطلوب فراهم شود و طرح‌ها به خوبی اجرا شوند، اشتغال مستقیم در این منطقه به ۲۰ هزار نفر هم می‌رسد و علاوه بر آن، چند برابر این عدد اشتغال غیرمستقیم ایجاد می‌شود. از این جهت، موضوع ایجاد منطقه ویژه اقتصادی لاهیجان مهم است و باید مورد توجه دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد و همکاری‌های لازم را بهتر و مناسب‌تر و در زمان مطلوب انجام دهند. تأخیر در فراهم کردن شرایط سرمایه‌گذاری موجب خواهد شد که منابع و سرمایه‌گذاران به نقاط دیگری توجه نمایند و محدودیت‌های مالی، آنان را از سرمایه‌گذاری در این منطقه منصرف کند و این امر در میزان اشتغال تأثیر خواهد داشت.
از فرصتی که در اختیار پایگاه خبری رُوار قرار دادید، سپاس‌گزاریم؛ برای شما و مردم نازنین عروس شهرهای شمال، لاهیجان، روزهای بهتری را آرزو می‌کنیم.
/جارستان
