خصوصیت مردان زورگو
صدای فریاد و جیغ از دیوارهای اتاق به خانه رخنه میکند، صدای فریادهای توهینی که از سمت شوهر به زن در سکوت ساختمان میپیچد، فریادها و دعواهایشان ساعت نمیشناسد؛ ممکن است ساعت ٢ نیمهشب باشد یا ٢ بعدازظهر، از میان صدای فریادهای زن و شوهر صدای ناله و گریه کودکی هم شنیده میشود که با التماس از پدر و مادرش میخواهد دعوا را تمام کنند، صدای شکستن و پرتاب شدن اشیا هم میان صدای فریادها شنیده میشود، از میان صداها، صدای شیونهای زن بیش از همه به گوش میرسد و با فریاد سعی میکند از خود دفاع کند، فریادهایی با مضمون اینکه دیگر نمیخواهد کتک بخورد، توهینهایی که به همسرش میکند و میگوید، چرا دست روی یک زن بلند میکنی.
در آخر هم همیشه صدای کوبیده شدن دری میآید و پسازآن صدای شیونهای زن که به نظر میرسد در اتاقی زندانیشده است و با التماس و گاهی هم با توهین میخواهد که از زندان درون خانهاش نجات پیدا کند، این شیونها ساعتهای طولانی به گوش میرسد و در این میان همصدای هقهقها و التماسهای کودک در میان فریادهای زن و صدای کوبیده شدن مشتهایش به در اتاق، لرزه به اندام تن هر آدمی میاندازد، اما بعد از ساعتها گویی زن دیگر تابوتوان فریاد و مشت کوبیدن را ندارد و دیگر هیچ صدایی از دیوارها به داخل راهرو و خانههای همسایهها رخنه نمیکند، این چرخه تکراری شاید هرروز نباشد ولی در طول هفته بارها و بارها اتفاق میافتد.
خشونتهای خانگی (معمولاً) توسط آقایان علیه خانمها اعمال میشود و این اتفاق فقط منحصر به فرهنگ ما نیست بلکه به دلیل شرایط فیزیولوژیکی مردان که ازلحاظ جسمانی از خانمها قویترند و نیز به دلیل فرهنگ مردسالاری که در بیشتر کشورهای دنیا وجود داشته و دارد در همه جای دنیا همینطور است، معمولاً فردی که علیه خانوادهاش خشونت بروز میدهد فردی باشخصیت ناپخته، مجهول، با اعتمادبهنفس پایین و ازلحاظ عاطفی فردی وابسته است.
این افراد در بیشتر موارد در دوران کودکی و نوجوانی خود مورد خشونت و سوءاستفاده جسمی قرارگرفتهاند یا حتی در زندگی فعلی خود، در محل کار یا سایر مجامعی که در آن حاضر میشوند، مورد خشونت قرار میگیرند و چون توان مقابله یا اظهارنظر در آن محیط را ندارند، خشمشان را بر سر خانوادهشان خالی میکنند که به «جابجا سازی خشونت» معروف است.
یکی از شایعترین علل پدیده خشونت خانگی، سوءمصرف مواد است، فرد معتاد، چه در زمان نشئگی و چه به دلیل عوارض مخرب و ماندگار اعتیاد بر مغز، مستعد رفتارهای تکانشی و خشونت است. ازجمله این مواد میتوان به الکل و انواع مخدرها و محرکها اشاره کرد، همه این مواد باعث رفتارهای خشونتآمیز میشوند.
یکی دیگر از علل بروز خشونت خانگی که عجیب هم هست، ابراز خشونت برای آزمودن عشق و وفاداری همسر است! در این مورد فرد ازلحاظ عاطفی به همسرش وابسته است، اما بر سرش فریاد میزند تا ببیند آیا همسرش همچنان او را دوست خواهد داشت یا خیر! بعد یک پله جلوتر میرود و او را کتک میزند تا ببیند آیا همسرش بعد از کتک خوردن هم به زندگی با او ادامه میدهد یا خیر! البته معمولاً افرادی با اختلال شخصیت مرزی با اختلال شخصیت سادیستیک با چنین روش خشونتآمیزی محبت طرف مقابلشان را میسنجند و این عمل کاملاً غیرطبیعی است، در این مورد هم ممکن است فرد در دوران کودکی در محیط خانوادگی خشنی رشد کرده باشد یا پذیرش چنین رفتاری با مادرش داشته و او هم بهعنوان الگو، این رفتار را آموخته و این باور غلط در ذهنش جای گرفته که «زن خوب، زنی است که مثل مادر من بسوزد و بسازد!»
در خشونتهای ناگهانی و تکانشی شدید، گاهی عوامل خارجی مثل حضور اقوام و آشنایان میتواند بهعنوان یک عامل بازدارنده، کمککننده باشد و مانع از ابراز خشونت فرد شود اما در خشونتهای کلامی، کمک گرفتن از حامیان آشنا صلاح نیست و باید حتماً از مشاور و روانشناس کمک گرفت.
درمان اختلالات روانی بسیار مهم است ولی متأسفانه به این موضوع اهمیت نمیدهیم اما مثلاً وقتی سردرد داریم هر کاری برای بهبودمان انجام میدهیم درواقع بهراحتی از کنار اختلالات روانی میگذریم و مثلاً میگوییم فلانی آدم خوبی است اما فقط عصبی است بدون اینکه توجه کنیم این عصبانیت میتواند به چه مسائل و آسیبهایی ختم شود.
یک انسان عصبی میتواند یاد بگیرد که خشمش را کنترل کند عصبانیت خارج از کنترل درمان دارد هم با دارو و هم با مشاوره در خصوص الگوهای غلط رفتاری.
مشاوره افراد را آگاه میکند، اگرچه نمیشود به دوران کودکی بازگشت و الگوهای غلط رفتاری دوران کودکی را اصلاح کرد ولی میتوان از اثرات سوء این الگوها خود را بر حذر کرد.
عصبانی شدن یک وضعیت نامطلوب هیجانی است که همه ما در زندگی آن را تجربه کردهایم، انسان وقتی عصبانی میشود که با یک ناکامی روبهرو شود.
افسردگی معمولاً خودش را به دو شکل نشان میدهد: یا سکوت و در خود فرورفتن و یا خشم و عصبانیت و فریاد زدن پس در ابتدا و بعد از مراجعه به مشاوره باید علل عصبانیت شخص بررسی شود که چرا آستانه مقاومت شخص اینقدر پایین است.
حضرت محمد (ص) میفرمایند: هر چه ایمان انسان کاملتر باشد به همسرش بیشتر اظهار محبت مینماید.
نویسنده : دکتر مریم غفوری-روانشناس