“امنیت” مؤلفه ای محوری در توسعه پایدار

تدبیرشرق/بررسی سیاستهای جوامع مختلف از دهه های گذشته فارغ از وضعیت اقتصادی،نظامی و اجتماعی آنها به وضوح مبرهن این موضوع است که دیربازیست حکومت های سراسر جهان بنا به توان و موقعیت خود توسعه محوری را به عنوان سیاستی کلان و راهبردی مد نظر قرار داده و نظام اداره کشورها منوط بر این هدف البته با ابزارهای مختلف در حال رقم خوردن است.

نیاز به توسعه در دهه های اخیر به شکلی مورد اهمیت قرار گرفته است که در اقصی نقاط جهان از تغییر حکومت ها تا تغییرات ساختاری با همسایه ها و سایر کشورها تغییراتی را به دنبال داشته است.چرا که میل به توسعه بیش از اینکه صرفا سیاستی جهت استحکام و قدرتمندی حکومتها محسوب گردد بدل به مطالبه ای اساسی برای احاد افراد جامعه شده است به شکلی که اگر امروزه مردم یک کشور به این نتیجه برسند که حکومت توان و گنجایش تدوین و تسریع در امر توسعه را ندارد یقینا از هر راهی جهت انجام تغییر در ساختار مدیریتی کشور و یا حتی تغییر اساس حکومت اقدام خواهند کرد که به فراخور شرایط این امر یا با اتکا به ارکان دموکراسی و از صندوق صورت خواهد گرفت و یا با اعتراضات خیابانی،انقلاب و حتی کودتا به آن خواهد رسیدکه این امر خود نشان دهنده اهمیت حرکت به سوی توسعه در دوره معاصر میباشد.

واژه توسعه را میتوان به پیشرفت همگون و موازی در همه زمینه های مربوط به اداره یک کشور و معیشت افراد حاضر در جامعه معنا کرد به شکلی که حوزه های مختلف زندگی به صدرت هم زمان از دوره گذار عبور کرده و سطح معیشت در کنار فرهنگ اجتماعی و وضعیت اقتصادی به شکلی هم تراز هم از نقطه A به نقطه هدف از قبل مشخص شده در برنامه توسعه برسند البته این مرحله و گام اول در توسعه محسوب خواهد شد.

به موارد بسیاری میتوان در طول تاریخ اشاره کرد که در گام اول با سرعتی قابل قبول به این توسعه در همه ابعاد مد نظر خود دست یافتند لیکن پس از مدتی به دلایل مختلف توان حفظ آن را نداشته و چه بسا به دوره ای بسیار عقب تر از نقطه اول خود بازگشتند.
پس لزوما رسیدن به توسعه پایان راه محسوب نمیشود چرا که وقتی جامعه ای میتواند مدعی پیشرفت باشد که “توسعه پایدار” را در خود ایجاد کرده باشد.

صفت پایداری و مداومت در توسعه خود به تنهایی دارای مؤلفه هایی متفاوت با توسعه میباشد که در ایران به آن در سرفصل های “پدافند غیر عامل” به صورت مفصل پرداخته شده است لیکن سوال اینجاست که جامعه امروز ایران تا چه حد ابزارهای حفظ توسعه موجود و یا نقطه هدف توسعه پیش رو را در اختیار دارد و در این زمینه چه اقداماتی باید صورت گیرد.

همانطور که اشاره شد مولفه های پایداری در بسیاری از موارد موضوعی منفک از مسئله توسعه به مفهوم تخصصی آن میباشد و دستیابی به آن ریشه در شناسایی صحیح و درک درست از موقعیت کشور در درون،حول کیان و مرزها و ابعاد گسترده بین المللی دارد.

با توجه به تهدیدات موجود منطقه ای و فرامنطقه ای در مورد ایران و پیگیری برنامه هایی همچون پرداختن به جنگ نرم از سوی دشمن با هدف نارضایتی داخلی مردم از طریق ایجاد یاس در حوزه دستیابی به “توسعه پایدار” از سوی حکومت میتوان به صورت خلاصه اقدامات پدافندی در حوزه های نظامی اعم از ارتقای توان نظامی در حوزه های دفاعی،افندی و پدافند سایبری البته با نقشه راه و اهدافی مشخص را مؤلفه های پایداری توسعه در حوزه سخت افزاری و ارتقای سطح علمی و رشد تولید علم و اتصال دانشگاه به صنعت را در حوزه نرم افزاری بیان کرد.

به شکلی ساده میتوان بیان کرد “توسعه پایدار” با توجه به مضمون خود و مطابق مفهوم واژه توسعه مستلزم ایجاد زیرساختهایی در زمینه های اجتماعی،اقتصادی و نظامی است که فقدان هر یک از آنها هم بر توسعه و هم بر پایداری و دوام آن تاثیر منفی خواهد گذاشت لذا مقتضی است برای نیل بر افق مد نظر در این حوزه تعامل و ارتباطی تنگانگ،هدفمند و برنامه محور بین همه دستگاههای مختلف زیر مجموعه قوای نظام تعریف گردد و با نگاهی انقلابی و اقدامات جهادی بکارگیری از ظرفیت عظیم و قابل اتکا جوانان کشور به سوی توسعه ای پایدار گام بردارد.

محمدرسول محمدپور