به گزارش تدبیرشرق به نقل از ایران، آتش زدن برجام در مجلس، متهم شدن رئیس جمهوری به تشویق امریکا برای پاره کردن برجام در روزنامه کیهان، درخواست عذرخواهی دولت از مردم و رهبری و تجمعات گاه و بیگاه مخالفان داخلی برجام برای ترک این توافق توسط ایران؛ اینها تنها قسمتی از صفبندیهای رقبای دولت از هفته قبل تاکنون در مواجهه با اقدام ترامپ است.
خیلیها در داخل معتقدند فضا در این شرایط باید به سمت وحدت برود. اما غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی، نماینده رشت در مجلس از وحدت با این گروهها تقریباً ناامید است. او میگوید برجام و مذاکرات هستهای هنوز ناگفتهها و پشت پردههای زیادی دارد که در صورت ادامه سنگاندازیهای داخلی، باید گفته شوند.
در این روزها دولت از یک سو باید به فکر تعیین تکلیف وضعیت برجام پس از خروج امریکا باشد و از سوی دیگر به نظر میرسد مخالفان داخلی برجام در حال برهم زدن تمرکز دولت هستند. این وضعیت دوگانه قدری کار دولت را در این شرایط سخت میکند. فکر میکنید زمینه ادامه مخالفتهای داخلی در شرایط فعلی چیست؟
من واقعاً فکر نمیکنم که این مخالفتها صرفاً از روی ناآگاهی یا حتی رسیدن به منافع سیاسی باشد. الان منافع اقتصادی برخی به خطر افتاده. ورود شرکتهای اروپایی و خارجی درجه یک یعنی بسته شدن دکان خیلیها در داخل. وقتی فلان شرکت معتبر بینالمللی برای کار وارد ایران شود، دیگر جایی برای آن پیمانکاری که میتوانست انحصاری کار کند، پروژهها را با تأخیر به سرانجام برساند و طلبکار هم باشد، نمیماند. من الان فکر میکنم یک جنبه خیلی مهم این مخالفتها، بحث اقتصاد و پول است. خیلیها هستند که درآمدشان در داخل ناشی از فضای بسته و عدم وجود رقابت است. ما از کاسبان تحریم یک بابک زنجانی را به تور انداختهایم، بقیه اکثراً آزاد هستند و اتفاقاً نفوذ خود را هم از دست ندادهاند. یک چیزی که باید گفته شود، این است که هزینه این دست رفتارها نه از جیب دولت و سیاسیون بلکه از جیب مردم پرداخت خواهد شد.
راه درست مواجهه با این تحرکات داخلی از نظر شما چیست؟
من واقعاً نمیدانم چرا این طیف کاری میکنند که آدم مجبور باشد مسائل امنیتی و محرمانه را بگوید. مذاکرات هستهای و برجام هنوز خیلی ناگفتهها دارد. من هم با خودم عهد کردهام که اگر دولت به دلیل معذوریتهایی که دارد، برخی واقعیتیهایی که هست را نگوید، شخصاً برخی مسائل را بازگو کنم. این چیزها را آقایان هم میدانند لیکن چون این طرف یعنی مدافعان برجام رعایت برخی مسائل را میکنند، آنها فکر میکنند میتوانند از این فرصت سودی ببرند. امروز همه میدانند که تحریم برای عدهای نانآور بود. شاید بابک زنجانی الان نماد این عده باشد ولی من میگویم این نماد خوبی نیست. چون اولاً تعدادشان خیلی زیادتر از این بود که بخواهیم آنها را در یک بابک زنجانی ساده خلاصه کنیم. دوم و مهمتر اینکه ریشههای اینها در دستگاههای اجرایی، گروههای سیاسی، نهادهای مهم و تأثیرگذار و درگاههای اقتصادی کشور هنوز فاش نشده. همه میدانند همین بابک زنجانی بدون حمایت همهجانبه در سیستم اصلاً عددی نبوده. اینکه مجلس خبرگان بیانیه داده که دولت مسئولیت خسارت برجام را بپذیرد خوب است، به شرط اینکه یک نفر هم بیاید مسئولیت اتفاقات هشت سال قبل را بپذیرد و بگذارند پشت پرده آن هم گفته شود. نهادهایی مثل مجلس خبرگان و شورای نگهبان دارای یک شأن ملی و مهم در قانون اساسی ما هستند. حالا که آقایان تصمیم گرفتهاند شأن آنها را در حد یک حزب سیاسی تقلیل دهند، بهتر است مثل احزاب وارد مناظره و پرسش و پاسخ رو در رو با منتقدان نظر خود هم بشوند.
اتفاقاً یکی از مسائل بحثبرانگیز اخیر که باعث شد حتی دولت هم واکنش رسمی خود را اعلام کند، بیانیهای بود که توسط مجلس خبرگان منتشر شد و در آن از دولت خواسته شده بود بابت برجام عذرخواهی کند. این اقدام به نظر شما چقدر وجهه قانونی دارد؟
هر دستگاهی باید کار خودش را انجام بدهد. کجای قانون اساسی و قوانین عادی کشور به مجلس خبرگان رهبری این اجازه را داده که در رابطه با برجام و مسائل مربوط به دولت اظهار نظر کند؟ بر اساس کدام وظیفه و اختیار قانونی این مجلس از دولت میخواهد از مردم عذرخواهی کند؟ حتی مجلس شورای اسلامی هم که میتواند تمام وزرا و رئیس جمهوری را حتی برکنار کند، اختیار خواستن چنین چیزی از دولت ندارد. مگر مجلس خبرگان حزب سیاسی است که این طور به دولت توصیه میکند و موضع سیاسی میگیرد؟ اگر اینطور است که ما هم از مجلس خبرگان میخواهیم گزارش عملکرد دوره اخیر خود را براساس وظایفی که دارند، منتشر کنند و مردم را در جریان فعالیتهای خود قرار دهند. کاش حداقل آقایان ضمن اطلاعیهای که داده بودند، مبانی حقوقی آن را هم ضمیمه میکردند تا همه متوجه شوند که این مجلس از چه جایگاه قانونی دارد برای دولت امر و نهی میکند. در اینکه این نوع موضعگیریها فرصتطلبی سیاسی در قبال منافع ملی است، شکی وجود ندارد. مردم نمیپذیرند کسانی که زمانی آنها را به خوردن دو وعده غذا یا خوردن اشکنه به جای مرغ توصیه میکردند، امروز مدعی سفره ملت باشند. به همین شکل هم آنها تا دیروز میگفتند چرا امریکا در برجام است، حالا میگویند چرا خارج شده.
منتقدان و مخالفان برجام معتقدند برجام نه باعث پیشرفت کشور شده و نه موقعیت عزت ما را حفظ کرده است. این ادعا به نظر شما در قیاس با واقعیت چگونه است؟ یعنی چقدر از آن قابل پذیرش است؟
ما الان نزدیک ۵ سال است منتظریم ببینیم که معطل نگه داشتن ۸ ساله کشور در مذاکرات دولت احمدینژاد چه سود و آوردهای داشت. میگفتند تحریم باعث میشود روی پای خودمان بایستیم. در دوره تحریم کدام صنعت ما پیشرفت کرد؟ اینکه بنزین پتروشیمی را توی باک خودروها میریختیم، پیشرفت بود؟ اینکه پراید را تبدیل به وانت کردیم، پیشرفت بود؟ اینکه روز به روز توان تولید نفت ما کمتر و کمتر میشد، پیشرفت بود؟ اینکه برداشت قطر از منبع مشترک نفتی پارس جنوبی ۱۱ برابر ما شد، پیشرفت بود؟ یک عدهای هم میگفتند عزت ما در آن دوره حفظ شد. این حرف هم درست نبود. ما تحت تأثیر تحریمهای همان دوره بزرگترین واردکننده کالای بنجل چینی شدیم که تا م%۸