خرم: فضا به نفع ایران است به شرطی که خوب بازی کنیم

زهره نوروزپور: پس از خروچ آمریکا از برجام، اروپا اعلام کرد در برجام می ماند اما گمانه زنی ها حاکی از آن است که اروپا به تنهایی نمی تواند در توافق هسته ای بماند چرا که ممکن است شرکت های اروپایی با تشدید فشار واشنگتن، تحت تحریم های آمریکا قرار گیرند. در همین حال حسن روحانی، مهلتی ۴ هفته ای به اروپا داده تا از ماندن و اجرای برجام از طرف اروپایی و کشورهای عضو اطمینان حاصل کند. در مقابل رهبران اروپا نیز به طور ضمنی به کشورمان تضمین دادند که برجام ادامه خواهد داشت. برای بررسی این موضوع که آیا اروپا می تواند در برجام بماند یا خیر و اینکه آیا ایران در ادامه راه چگونه می تواند این توافق را حفظ کند با علی خرم، نماینده پیشین ایران در مقر اروپایی سازمان ملل متحد گفتگو کرده ایم. 

علی خرم در توضیح اینکه ایران چگونه می تواند در برجام بماند، گفت:

«فضا هم اکنون به نفع ایران است، می توانیم از فضایی که علیه امریکا و نتانیاهو دربارۀ برجام و در حمایت از ایران و توافق هسته ای به وجود امده استفاده کنیم. ایران در تمام گزارشات آژانس انرژی اتمی به عنوان پاکدست و شفاف معرفی شده و در راستی آزمایی تعهدات خود را انجام داده است بنابراین هم اکنون موج حمایت از ایران از سوی اروپا، نه تنها در اروپا بلکه در کانادا، استرالیا، کشورهای مختلف به نفع ایران به وجود امده است. همچنین در کشورهای آسیایی، در ترکیه، روسیه و چین.»

این کارشناس ارشد آمریکا و اروپا در ادامه بیان داشت: «اما این حمایت و آینده آن و منفعت ما، بستگی به این دارد که یا در ایران با آنها معقول برخورد کنند یا احساساتی. اگر معقول برخورد کنند با اروپایی ها صحبت کنند، بده بستان کنند، نه به این معنا که برجام را باز کنند، به این معنا که نقطه نظرات اروپا را هم بشنوند و مد نظر قرار دهند. در اینصورت من فکر می کنم که ایران می تواند روسیه، چین و اتحادیه اروپا را یک مجموعه کنند و در مقابل ترامپ قرار دهد.

در این صورت آینده برجام در یک روش مسالمت آمیز میتواند حفظ شود و ایران هم از امتیازات آن استفاده کند.

اگر ایران ظرف هشت هفته توانست این کار را بکند و مطمئن شود که اروپا پای کار است که هیچ،  اگر عملی نشد ایران می تواند انتخاب خودش را نسبت به برجام داشته باشد.»

این کارشناس ارشد مسائل اروپا در پاسخ به این سوال که برخی ناظران اروپایی معتقدند که نظام اقتصادی و بانکی اروپا اجازه به اتحادیه و دیگر کشورهای قدرتمند نمی دهد که بدون آمریکا در برجام بماند گفت: 

«از نظر حقوقی مشکلی ندارد. ممکن است اروپا نگران تحریم های امریکا باشد. اگر امریکا چنین تحریم هایی را اعمال کند یعنی بخواهد شرکت های اروپایی را تحریم کند، اروپایی ها می توانند به سازمان تجارت جهانی و دادگاه لاهه شکایت کنند. یک توافقی بین اروپا و امریکا است که اگر امریکا شرکت های اروپایی را تهدید و تحریم کند اروپا می تواند خسارت وارده را زنده کند.

خرم افزود: چند راه برای عملیاتی کردن برجام وجود دارد؛ اما این بستگی به تصمیم سیاسی اروپا دارد. می توانیم به اروپا بی محلی کنیم که این راه با منافع ما به دست نمی آید. اگر ما می خواهیم اروپا کار کند و برجام را حفظ کند باید به طور طبیعی در صدد این باشیم که با اروپایی ها طوری کار کنیم که آنها احساس کنند می توانند روی ما حساب کنند و با ما کار کنند. دو سفر وزرای خارجه بریتانیا و فرانسه به ایران داشتند، کاملا منفی بود.

اگر مانند آنها رفتار کنیم، قطعا اروپا با ایران کار نخواهد کرد. ولی اگر ایران با اروپا همکاری کند با یک دیپلماسی قوی می تواند از اروپا به عنوان سدی در مقابل مقاصد ترامپ استفاده کند.»

۵۲۳۱۰