خسارت جبران‌ناشدنیِ سدسازی‌های ترکیه بر طبیعت و میراث فرهنگی منطقه

وبلاگ > محمدی، عباس – کنشگران محیط زیست ایران، با حساسیت موضوع سدسازی‌ها در شرق ترکیه را پیگیری می‌کنند. آنان خواستار رعایت اصل استفاده‌ی منصفانه از آب رودخانه‌های مشترک میان چند کشور، در مورد دجله و فرات هستند. این دو رودخانه در طول تاریخ، حیات‌بخش منطقه‌ی مهم و تمدن‌ساز میانرودان (بین‌النهرین) بوده‌اند؛ تردیدی نیست که علاوه بر مردم شرق ترکیه، ملت‌های ساکن در سوریه، عراق، ایران، و به طور کلی محیط زیستِ طبیعی و اجتماعی این منطقه‌ی بزرگ حق برخورداری از آب‌های دجله و فرات و دیگر رودهای منطقه را دارند.

بیست و هشتم آوریل به‌عنوان «روز اقدام برای حسن‌کِیف و سور» (دو شهر تاریخی ترکیه که بر اثر آبگیری سد ایلیسو دچار آسیب جدی می‌شوند) اعلام شده است. به این مناسبت، شماری ازکنشگران ایرانی هماهنگ با گروه‌های دیگری در کشورهای آسیایی و اروپایی، به برگزاری همایش (در لواسان، ۵ اردیبهشت)، اجتماع در طبیعت (منطقه‌ی چلاو آمل، ۷ اردیبهشت)، و فعالیت رسانه‌ای اقدام کردند. آنان خواستار وارد شدنِ جدی دولت ایران به موضوع سدسازی‌های ترکیه هستند؛ پروژه‌هایی که سبب آسیب‌دیدگی جبران‌ناپذیر میراث فرهنگی منطقه، فقر و بیکاری میلیون‌ها تن، همچنین کم شدن بیش از حدِ آوردِ رودخانه‌های دجله و فرات و شط‌العرب (اروندرود) و برهم خوردن تعادل زیستبومی خلیج فارس می‌شوند.

کنشگران محیط زیست ایران معتقدند که می‌توان با برگزاری نشست‌هایی که در آن نمایندگان سازمان‌های دولتی و غیردولتیِ کشورهای ترکیه، ایران، عراق، و سوریه حضور داشته باشند، گفتگوهایی را درباره‌ی حفظ سرزندگی منطقه‌ی میانرودان به پیش برد و به نتیجه‌هایی سازنده دست یافت. در غیر این صورت، آب ورودی به تالاب‌های جنوب عراق و جنوب غربی ایران کم‌تر و کم‌تر خواهد شد که نتیجه‌ی آن افزایش ریزگردها، نابودی کشاورزی‌ها، انقراض ماهیان و پرندگان، و ناامنی اجتماعی خواهد بود.

برای آگاهی بیشتر درباره‌ی سدسازی‌های ترکیه، می‌توانید بنگرید به مقاله‌ی من با عنوان: «نگاهی به طرح GAP در ترکیه و آثار آن بر حوضه‌ی دجله و فرات».