رییس شبکه هپاتیت: ۱۴۰۰۰۰۰ ایرانی به هپاتیت بی مبتلا هستند؛ هفتاد درصدشان ناشناس
رییس شبکه هپاتیت: ۱۴۰۰۰۰۰ ایرانی به هپاتیت بی مبتلا هستند؛ هفتاد درصدشان ناشناس
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، یکی از بیماری‌هایی که حالا نامش بیشتر از گذشته به گوش می‌رسد، هپاتیت است. البته به گفته مسئولان مرتبط با این موضوع، هنوز خیلی از افراد و حتی دست اندر کاران بهداشت و درمان کشور، با این بیماری آنطور که باید و شاید آشنا نیستند، برای آن هزینه نمی‌کنند و اهمیت درمان و پیشگیری از آن را درک نکرده و به مردم نشناسانده‌اند.
در سالی که گذشت، دکتر سید موید علویان، رییس شبکه هپاتیت ایران با حضور در کافه‌خبر، به توضیحاتی درباره انواع هپاتیت پرداخت که بخش‌هایی از این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.
آماری از بیماران مبتلا به هپاتیت هست؟
بله برآورد کرده‌ایم که تعداد مبتلایان به هپاتیت سی ۱۷۶ هزار نفر و هپاتیت بی یک میلیون و چهارصدهزار نفر است؛ البته هفتاد درصد این افراد شناسایی نشده‌اند.
اگر شناسایی نشده‌اند چطور این آمار را دارید؟
ما اینها را بر اساس تخمین می‌گوییم، بر اساس آماری که با کمک سازمان بهداشت جهانی و مراکز علمی دنیا به دست آمده‌اند. در همه جای دنیا این محاسبات انجام می‌شود. به عنوان مثال می‌گوییم این تعداد معتاد تزریقی داریم و بنابراین با احتساب ۴۰ درصد هپاتیت در معتادان تزریقی، پیش‌بینی می‌شود این تعداد بیمار داشته باشیم. شیوع این بیماری در بین زنانی که رفتار پرخطر جنسی دارند هم حداقل سه تا چهار برابر جمعیت عادی کشور است و این عدد، رقم بالایی است. در جمعیت عادی، نیم درصد شیوع هپاتیت را داریم اما در زنان آسیب‌پذیر این میزان خیلی بیشتر است. یعنی از هر ۱۰۰ زنان خیابانی، سه نفر هپاتیت سی دارند. بعضی می‌گویند این رقم بالا نیست در حالی که خیلی میزان زیادی است چون شش برابر جمعیت عادی است و این افراد هر کدام می‌توانند چندین نفر را مبتلا کنند. در بین کودکان کار هم این رقم سه تا پنج برابر بیشتر از جمعیت عادی است.
خب چطور می‌توان این افرادی که گفتید تخمین زده می‌شود بیمار هستند را شناسایی کرد؟ امکانش وجود دارد؟
بله با کمک رسانه، ان‌جی‌اوها و همانطور که اشاره کردم همت مسئولان. باید بیماریابی فعال داشته باشیم. الان در مراکز ترک اعتیاد، غربالگری هپاتیت سی در تمام مراکز انجام نمی‌شود چون هزینه دارد. در یزد ۲۰۰ نفر زندانی هپاتیت سی آماده درمان داریم که هزینه تامین دارو را ندارند، نه دفترچه دارند و نه حتی بعضی‌شان شناسنامه و کارت ملی. اینها سیاه‌نمایی نیست، واقعیت‌های موجود جامعه است. در کشورمان چراغ‌های روشن زیادی وجود دارد و خدمات زیادی هم انجام شده اما مشکلاتی هم هست که نباید پنهان و کتمانشان کرد بلکه باید از همه مردم کمک گرفت که این مشکلات حل شوند. با این حال متاسفانه دولت‌ها به جای حمایت از ان جی او هایی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، به آنها به چشم تهدید نگاه می‌کنند. انجمن‌های علمی و مردمی تبلیغ روسپیگری نمی‌کنند، سیاه‌نمایی هم نمی‌کنند، فرصت خوبی برای کمک به دولت هستند و می‌توانند در بیماریابی کمک کنند. ما شصت نفر پاکستانی مهاجر در جنوب تهران پیدا کردیم، چون در پاکستان شیوع هپاتیت سی خیلی بالاست، خواستیم که این افراد غربالگری شوند و ببینیم مبتلا هستند یا نه، مکاتبات متعددی با وزارت بهداشت انجام دادیم اما هیچ کاری انجام نشد تا این که از یک ان جی او خواستیم این غربالگری را انجام دهند و این کار انجام شد.
هزینه‌های درمان بالاست؟
خیلی زیاد نیست ولی کسی که کارتن‌خواب است و نان ندارد بخورد، حتی همان را نمی‌تواند انجام بدهد. درست است که از خیرین برای این هزینه‌ها کمک می‌خواهیم اما درواقع این وظیفه مسئولان است که نسبت به این موارد اقدام کنند. مثلا چرا شهرداری به جای این که فقط به دنبال تراکم و طرح ترافیک باشد، سلامت شهروندان را هم تامین نکند؟ ببینیم شهرداران دنیا چه کار می‌کنند، آنها خودشان را مکلف می‌دانند نسبت به سلامت مردم. روزانه ده‌ها نفر به ما مراجع می‌کنند که بی‌بضاعت هستند، حتی گاهی دفترچه بیمه ندارند و نمی‌توانند برای درمان اقدام کنند. چرا باید اینطور باشد؟ مسئولان رسانه‌ای هم نقش دارند. یک زمانی می‌خواستند بین افرادی که رفتار پرخطر جنسی دارند کاندوم توزیع کنند که میزان ابتلا به ایدز کم شود، با مخالفت مواجه می‌شدند، اما الان فهمیده‌اند که باید در تلویزیون هم گفته شود که یکی از مهمترین راه‌های انتقال ایدز، از طریق رابطه جنسی است و مردم باید رفتارهای محافظت شده داشته باشند. بالاخره این تابو شکسته شد و درباره این موضوع در رسانه حرف زده می‌شود. آگاهی مردم بیشتر شده که برای جلوگیری از انتقال ایدز باید رابطه با روش‌های محافظت شده داشت. اما هنوز درباره بسیاری از بیماری‌ها مانند هپاتیت یا زگیل تناسلی تابو وجود دارد و مردم آگاهی کافی ندارند. سن ازدواج رفته بالا، خواسته‌های جنسی وجود دارد، ممکن است رفتارهای پرخطر وجود داشته باشد و باید برای آن فکری کنیم.
شما در شبکه هپاتیت ایران، نمی‌توانید این آگاهی‌رسانی را انجام بدهید یا اقدامات عملی در این زمینه بکنید؟
ما به عنوان یک ان جی اوی علمی خیلی کارها کرده‌ایم اما به تنهایی نمی‌توانیم تمام مشکلات را حل کنیم. بیش از ۵۰ مرکز در کشور با شبکه هپاتیت همکاری و در زمینه پژوهش و درمان فعالیت می‌کنند، طی دو سال اخیر بیش از ۳۵ سمینار استانی برگزار شده است. بیماری‌های کمی در کشورمان داریم که برایشان دستورالعمل داشته باشیم، بسیاری از بیماری‌ها به صورت سلیقه‌ای و بنا بر تشخیص هر پزشک درمان می‌شوند ولی ما دستورالعمل واحدی را تدارک دیده‌ایم که درمان بیماری به طور یکسان، منسجم و هماهنگ انجام شود. در حال حاضر در حال غربالگری ۱۵۰۰ نفر از زندانی‌ها و در مراکز ترک اعتیاد هستیم. اما چیزی که لازم است این است که مسئولان نگاه جدی‌تری به این موضوعات داشته باشند و در هزینه کردن برای این موارد کوتاهی نکنند. من یک بار مصاحبه کردم و گفتم برای این بیماری ۲۰۰ میلیارد تومان در مجموع نیاز داریم که اگر سالی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیارد تومان برای درمان رایگان اختصاص داده شود، می‌توانیم هپاتیت سی را تا چهارده سال دیگر ریشه‌کن کنیم. کافی است یک نفر اختلاس نکند و این پول به این موارد اختصاص داده شود. گفتند این چه حرفی است که می‌زنی؟ حالا می‌گویم باشد، حتی اگر اختلاس هم می‌شود، در کنار آن برای سلامت مردم هم هزینه شود.
مهمترین اولویت برای رسیدگی به وضعیت هپاتیت در کشورمان را چه می‌دانید؟ که اگر قرار است بودجه‌ای اختصاص داده شود، صرف آن شود.
کنترل هپاتیت سی در معتادان خواسته اصلی ماست چون الان شایعترین راه انتقال هپاتیت در شرایط فعلی کشورمان، انتقال از طریق معتادهاست که سرنگ آلوده مشترک مصرف می‌کنند. ۴۰ درصد معتادان تزریقی زندانی، هپاتیت سی دارند. این عدد، رقم کمی نیست. سوال این است که کاری برای این موضوع شده؟ درمان یک معتاد، حفظ جامعه است. اعتیاد یک مقوله چندوجهی اجتماعی است. شاید نتوانیم جلوی تزریق را بگیریم اما می‌توانیم کاری کنیم که تزریق ایمن وجود داشته باشد. کارتن‌خواب‌ها، زنانی که رفتارهای جنسی پرخطر دارند، کودکان کار، اینها همه افرادی هستند که در معرض ابتلا به هپاتیت هستند. برای اینها چه کرده‌ایم؟ اگر بخواهیم جامعه را حفظ کنیم باید این افراد را شناسایی و درمان کنیم. زنی که رفتارهای پرخطر دارد، ممکن است هر شب چندین نفر را مبتلا کند، نمی‌شود چشممان را به این واقعیت‌ها ببندیم و امیدوار باشیم اتفاقی نیفتد.
می‌توانید متن کامل این گفتگو را اینجا بخوانید.
۴۷۲۳۴
