موهای سفید از وضعیت سلامتی ما چه می گویند؟
تارهای سفید مو نشانه ی بالا رفتن سن ما هستند، چه زمانی که پیش از موعد و در دهه ی بیست زندگی مان و چه وقتی که در اواخر دهه ی سی زندگی از راه برسند. اما گاهی موهای سفید اطلاعاتی بیشتر از سن بیولوژیکی ما در اختیارمان می گذارند و می توانند نشانه ای از وضعیت سلامتی ما باشند.
۱- بالا بودن خطر بیماری قلبی در مردان
طبق پژوهشی که اخیرا صورت گرفته، میزان موهای سفید با بالا بودن خطر بیماری قلبی در مردان مرتبط است.
در این پژوهش، ۵۴۵ مرد بالغ بر اساس ابتلا به بیماری سرخرگ کرونری و عدم ابتلا به آن و همچنین میزان موهای سفید یا خاکستری گروه بندی شدند. میزان سفیدی موهای هر یک از مردان با مقیاسی از یک تا پنج درجه بندی شد. عدد یک به معنی آن بود که تقریبا موی سفیدی وجود ندارد و عدد پنج به معنی سفیدی کامل موها بود. علاوه بر این، دانشمندان اطلاعاتی هم درباره ی فشار خون، دیابت، مصرف سیگار و سابقه پزشکی خانوادگی این مردان جمع آوری کردند.
محققان متوجه شدند نمره ی سه یا بیشتر در میزان سفیدی موها با بالا بودن خطر بیماری سرخرگ کرونری مرتبط بوده و این مسأله فارغ از سن بیولوژیکی و ریسک فاکتورهای شناخته شده ی قلبی-عروقی است. شرکت کنندگان در این تحقیق که مبتلا به بیماری سرخرگ کرونری بودند در مقایسه با کسانی که مبتلا به آن نبودند، به میزان قابل توجهی نمره ی بالاتری در میزان سفیدی موها داشتند و میزان توده های کلسیم در سرخرگ کرونری آن ها هم بالاتر بود.
افزایش سن، ریسک فاکتوری غیر قابل اجتناب برای بیماری سرخرگ کرونری بوده و با علائم پوستی که نشان دهنده ی بالا بودن خطر بیماری هستند مرتبط است. دکتر ساموئل از دانشگاه قاهره ی مصر با اشاره به آنکه به تحقیق بیشتری در این خصوص نیاز است گفت: «اگر یافته های ما تأیید شود، استاندارد سازی مکانیزم نمره دهی برای ارزیابی میزان سفیدی موها، می تواند شیوه ای برای پیش بینی بیماری سرخرگ کرونری باشد.»
۲- کمبود ویتامین
پیاز تارهای مو حاوی رنگدانه ای به نام ملانین است که به موهای ما رنگ می دهد. با بالا رفتن سن، این رنگدانه به میزان کمتری در بدن تولید و رنگ موها تبدیل به سفید می شود. متخصصان پوست می گویند پنجاه درصد از افراد در سن پنجاه سالگی، دست کم نیمی از موهایشان سفید شده است.
با این حال، موهای بعضی افراد زودتر سفید می شود. اما چه زمانی زودتر محسوب می شود؟ معمولا در افراد سفید پوست موها از میانه ی دهه ی سی زندگی شروع به سفید شدن می کند، در آسیایی ها از اواخر دهه ی سی و در افریقایی- امریکایی ها از میانه ی دهه ی چهل. بنابراین سفید شدن مو قبل از این سنین پیش از موعد محسوب می شود و نشان دهنده ی عدم تعادل غذایی است.
کمبود ویتامین B12 از علل شناخته شده ی فقدان رنگدانه ی مو است. همچنین تحقیقی در سال ۲۰۱۳ نشان داد کمبود ویتامین D3 ، سرم کلسیم و سرم فریتین هم از عوامل سفیدی پیش از موعد موها هستند.
علاوه بر این، سفیدی زودرس موها می تواند نشانه ی اختلال در عملکرد غده ی هیپوفیز یا تیروئید شما باشد.
۳- اکسید شدن رنگدانه های مو
رنگدانه های مو مقدار کمی هیدروژن پراکسید تولید می کنند؛ ماده ای شیمیایی که دهه ها به عنوان شیوه ای ارزان قیمت برای روشن یا سفید کردن موها استفاده شده است. با این وجود، اگر هیدروژن پراکسید دچار انباشت شود رنگ موها از بین می رود.
تحقیقی که در سال ۲۰۱۳ صورت گرفت بیان می کند افرادی که موهای آن ها در حال سفید شدن است به دلیل انباشت هیدروژن پراکسید در رنگدانه ی مو دچار مشکل اکسید شدید موها شده و موهای آن ها از درون به بیرون سفید می شود. اما مشکل انباشت شدید هیدروژن پراکسید با شیوه ای اختصاصی قابل درمان است.
۴- مصرف سیگار در گذشته یا حال
پژوهش ها نشان می دهد احتمال سفیدی زودرس موها در افراد سیگاری در مقایسه با افراد غیر سیگاری، دو و نیم برابر بیشتر است. علاوه بر این، مصرف سیگار باعث آسیب به موها می شود. مواد شیمیایی موجود در سیگار، سلول های مو را از بین می برد و منجر به طاسی می شود.
۵- داشتن ژن سفیدی مو
اگر والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ تان دچار سفیدی زودرس موها بودند، احتمالا شما هم اینگونه هستید. در تحقیقی در سال ۲۰۱۶ ژنی که مرتبط با سفیدی موها است یافت شد. در این پژوهش ژنوم بیش از ۶۰۰۰ نفر از مردم امریکای لاتین مورد بررسی قرار گرفت و هجده ژن موثر بر ویژگی های مو شناسایی شد. یکی از این ژن ها، IRF4 بود؛ ژنی که پیش از آن عامل روشنی موهای نژاد اروپایی شناخته می شد اما حالا آن را با سفیدی موها مرتبط می دانند.
این اولین باری است که ژنی برای سفیدی موی انسان یافت می شود. با سفید شدن موها اتفاقی رخ می دهد که باعث می شود این ژن میزان کمتری از رنگدانه ی ملانین را تولید کند.