آب آستارا سالم است / ضرورت مصرف بهینه در این شهر گردشگرپذیر

آب به عنوان الفبای آبادانی در توسعه مناطق مختلف اهمیت زیادی دارد و به گمان تحلیلگران، نزاع آیندگان بر سر آب خواهد بود و در روزگار ما که سطح زمین به علت فقر سفره های زیر زمینی نشست می کند، استفاده بهینه از منابع موجود و حفط و تقویت آن ضروری است.
تامین آب پایدار در آستارا، قطب های گردشگری غرب استان گیلان از اهمیت زیادی برخوردار است و به این منظور شرکت آب و فاضلاب شهری این شهرستان از سال 71 تاسیس شده و اکنون 23 هزار مشترک دارد.
علیرضا ملکی نژاد مدیر این شرکت روز سه شنبه در خبرگزاری جمهوری اسلامی دفتر آستارا وضعیت منابع آب، موقعیت تصفیه خانه، مشکلات آبرسانی و ضرورت رعایت الگوی مصرف در این شهرستان را تشریح کرد.

** ویژگی های آب شرب شهر آستارا
ملکی نژاد گفت: آب آستارا جزو آب های نیمه سبک و سختی آن بین 60 تا 80 میلیگرم در لیتر است و فلزات سنگین، سمی و آلاینده ندارد و به خاطر نبود اراضی کشاورزی در بالادست تصفیه خانه، عاری از سموم کشاورزی است و هرگز در کتری رسوب نمی گذارد و اسیدی نیست و با شاخص های آب معدنی برابری می کند و کدورت آن استاندارد و بین صفر تا پنج درجه است و مردم با اطمینان کامل از سلامت آن مصرف کنند.
وی ادامه داد: اگر هنگام پر کردن لیوان احساس شود آب کدورت دارد ناشی از آلایندگی شیمیایی یا میکروبی نیست و در این حالت می توان از آب ذخیره شده، آب معدنی یا دستگاه تصفیه کوچک برای رفع کدورت استفاده کرد و دلیل کدورت های مقطعی شکستگی خط انتقال، تعمیرات و شستشوی دوره ای شبکه توزیع است و به منبع و تصفیه خانه ربط ندارد.
وی افزود: در بارش های شدید برای رفع کدورت از مواد شیمیایی مجاز استفاده می کنیم و ماده ضد عفونی کننده کلر نیز افزودنی جدانشدنی آب آستاراست که میزان آن در تابستان برای مقابله با شیوع احتمالی بیماری های فصلی افزایش می یابد و علاوه بر کنترل های مستمر شرکت آب و فاضلاب شهری، شبکه بهداشت و درمان نیز برای اطمینان از سلامت آب آستارا آزمایش هایی روی آن انجام می دهد.

** منابع تامین آب شرب این شهر
ملکی نژاد گفت: به علت نبود امکان استفاده از منابع آب زیر زمینی، توجه کارشناسان به آب های سطحی متمرکز و انتقال آب از رودخانه های چلوند، بهارستان و آق چای به آستارا در سال 65 مطالعه شده بود که به لحاظ مناسب بودن آب، نداشتن آلودگی، مرتفع بودن رودخانه و هزینه بر نبودن انتقال آب از رودخانه بهارستان، طرح انتقال آب از آن به تصفیه خانه در سال 68 آغاز شد و در سال 72 با ظرفیت تولید 200 لیتر در ثانیه و دورنمای تامین مصرف 20 ساله شهر به بهره برداری رسید.

** کافی نبودن منبع فعلی برای تامین آب مورد نیاز آستارا
ملکی نژاد افزود: آب رودخانه بهارستان در تابستان به 150 لیتر در ثانیه کاهش می یابد در حالی که مصرف آستارا در این فصل گردشگری بین 300 تا 350 لیتر در ثانیه است و اگر تصفیه خانه با تمام ظرفیت کار کند، نمی تواند نیاز لازم را تامین کند و چاره ای جز مدیریت مصرف و احساس مسئولیت همگانی نداریم و در ماه رمضان نیز که مردم در وقت های سحر و افطار به آب بیشتر نیاز دارند، تامین پایدار آب دغدغه مهم ماست.
وی ادامه داد: برای تامین کمبود آب بهارستان در تابستان 70 تا 80 لیتر در ثانیه از رودخانه مرزی برداشت و وارد تصفیه خانه می کنیم اما برای رفع کامل نیاز شهر آستارا به آب، باید از رودخانه چلوند نیز برداشت شود.
وی گفت: شرکت آب و فاضلاب شهری آستارا پیش از سایر شهرهای استان به سیستم تله متری (کنترل خودکار فشار) مجهز شد و به صورت خودکار فشار شبکه کنترل می شود و بر اساس مصرف آب در ساعات مختلف، شیرها طبق برنامه، فشار شبکه را تنظیم می کنند.

** طرح ها و برنامه های افزایش تولید آب شرب آستارا
ملکی نژاد خاطرنشان کرد: با توسعه آستارا و افزایش ساخت و ساز و مهاجرت مردم به این شهرستان طرح آبرسانی از رودخانه های آق چای و چلوند و بازسازی تصفیه خانه بهارستان مطالعه شد و در این طرح علاوه بر شهرهای آستارا و لوندویل روستاهای مسیر نیز لحاظ شد که در سال 92 کد اعتباری اخذ و مصوب شد اما اعتبار تامین نشد.
وی گفت: اجرای این طرح یک هزار و 400 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد و تاکنون کمتر از 20 میلیارد ریال تامین و هزینه شده و بخش هایی از تصفیه خانه بازسازی و خط انتقال آب آق چای به تصفیه خانه اجرا شد که 60 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و پیمانکار مربوطه با وجود مطالبات زیاد به کارش ادامه می دهد و نزدیک به شش میلیارد ریال طلب دارد و پیش بینی می شود طرح انتقال آب تا پایان تابستان تکمیل و در هفته دولت یا دهه فجر امسال افتتاح شود.

** مشکلات اعتباری طرح های آبرسانی
ملکی نژاد تصریح کرد: متاسفانه در بودجه امسال لحاظ نشدهو باید در سال آینده پیگیری شود و گفته می شود دولت با ارائه اوراق مالی، زمینه سرمایه گذاری بخش خصوصی در طرح انتقال آب از آق چای به آستارا را فراهم کرده است.
وی گفت: بهتر است مردم بدانند هر لیتر آب در آستارا به قیمت 10 هزار ریال تولید اما به بهای سه تا چهار هزار ریال عرضه می شود و شرکت آب و فاضلاب شهری، جزو شرکت های زیان ده است و در سال 95 از فصل اعتبارات استانی که بیش از هشت میلیارد ریال مصوب شده بود، 7 درصد و حدود 500 میلیون ریال اختصاص یافت که این رقم در قیاس با وسعت کارهای شرکت خیلی کم بود.

** موانع استفاده از منابع آب زیر زمینی برای رفع نیاز
ملکی نژاد افزود: به طور معمول استفاده از آب های زیر زمینی به خاطر کم بودن آلودگی و کم هزینه بودن تصفیه مقرون به صرفه است اما در آستارا منابع زیر زمینی قابل استفاده نیست؛ این شهر روی بستر باتلاقی قرار دارد و کیفیت آب های زیر زمینی آن، بسیار نامناسب است و آهن، منگنز و مشکلات شیمیایی دارد و مهمترین چالش آن گاز و تعفن شدید است که تصفیه آن نیز مشکل و پر هزینه خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: به علت ماسه دهی چاه ها ظرفیت آب آنها کم است و در سال 46 که بنیان آب شرب در آستارا نهاده شد، از چاه های زیر زمینی استفاده شده اما هیچ شهری در استان گیلان به علت نبود امکان بهره مندی از منابع آب زیر زمینی، به اندازه آستارا دچار مشکل نیست.

** تامین آب برخی روستاها توسط شرکت آب و فاضلاب شهری آستارا
ملکی نژاد افزود: متاسفانه بخشی از آب شهر آستارا برای تامین حدود 11 روستا به شرکت آب و فاضلاب روستایی داده می شود و با وجود ایجاد شرکت آب و فاضلاب روستایی در سال 84 در آستارا همچنان تامین آب تعدادی از روستاها بر عهده ماست.
وی گفت: تخصیص آب بر اساس جمعیت است و متاسفانه بر بخشی از آب شهر که به روستاها داده می شود، کنتور خوانی اعمال نمی شود و قبض ها گهگاه صادر می شود و آبیارهای روستاها مشکلاتی دارند و قبض را صادر نمی کنند و در 80 درصد روستاها انشعابات غیرمجاز وجود دارد و متاسفانه باغات نیز با آب شبکه آبیاری می شوند.

** به روز بودن ترمیم شکستگی های خط انتقال آب
وی ادامه داد: ترمیم شکستگی ها در شهر آستارا به روز است و اگر موردی ظرف چند روز تعمیر نشده، به خاطر ممانعت شهرداری برای تکمیل طرح های عمرانی خود است و به محض پایان کار آنها به تعمیر آن اقدام می شود اما شکستگی های متعددی در خط انتقال آب روستاها وجود دارد.

** وضعیت آب شهر لوندویل
ملکی نژاد گفت: آب لوندویل از 2 چاه تامین می شود و منابع زیرزمینی آن با کیفیت است و هر چند کمبود وجود دارد اما خوشبختانه به علت فشار مناسب شبکه توزیع، شهروندان از پمپ استفاده نمی کنند و مشکل شهر لوندویل، نبود مخزن است که تامین آن برای پایداری شبکه در طرح های یاد شده لحاظ شده و در صورت تامین اعتبار یا واگذاری به بخش خصوصی، عملیاتی خواهد شد.

** کارهای انجام شده و برنامه های در دست اجرا برای فاضلاب شهر آستارا
ملکی نژاد اضافه کرد: حوزه فاضلاب آستارا قبل از آب و از سال 79 کار شده ؛ آستارا شهری تخت و هموار است و چون شیب طبیعی ندارد شبکه های فاضلاب اجرا شده در سایر شهرها در این شهر قابل اجرا نیست و برای تصفیه خانه فاضلاب شهری زمینی به وسعت 30 هزار متر مربع در محدوده دهستان ویرمونی خریداری شده که در حال احداث است و تاسیسات برقی و مکانیکی اش هزینه بر است و از نظر فیزیکی 50 درصد پیشرفت دارد اما از نظر پیشرفت اعتباری 30 درصد اجرا شده است.
وی گفت: قرار بود با احداث 27 پمپاژ، فاضلاب به صورت ثقلی به تصفیه خانه هدایت شود اما به علت ضرورت حفاری تا حدود هفت متر و امکان پذیر نبودن کار در آن عمق به خاطر آب زیرزمینی و شن روان، اجرای شبکه فاضلاب میسر نشد.
وی گفت: روش جدید شبکه فاضلاب موسوم به وکیوم (هدایت مکشی) که در ایران فقط به صورت محدود در انزلی اجرا شده ، در آستارا اجرا خواهد شد و در این شیوه تعداد ایستگاه ها از 27 به سه ایستگاه مکش و دهش تقلیل می یابد که عمق حفاری از هفت متر به یک تا یک و نیم متر کاهش می یابد.
ملکی نژاد افزود: این طرح مطالعه و آماده اجرا شده اما تاکنون در شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور مصوب نشده و در صورت تصویب برای اجرا به سرمایه گذار بخش خصوصی نیاز خواهد داشت؛ کشورهای پیشرفته از آب فاضلاب تصفیه شده برای استحمام و مصارف کشاورزی و حتی بعد از فرایندهایی برای شرب نیز استفاده می کنند.

** اشکال استفاده از پمپ آب در منازل آستارا
ملکی نژاد گفت: پمپ نباید مستقیم به شبکه وصل شود بلکه ابتدا باید به مخزن واسط وصل و سپس از شبکه تغذیه شود و مردم آستارا اگر پمپ ها را به مخزن وصل کنند، هرگز کمبود آب وجود نخواهد داشت و یکی از دلایل افزایش مصرف، نصب مستقیم پمپ ها بر شبکه است و اگر به مخزن وصل شود آب به راحتی به طبقات بالای ساختمان ها انتقال خواهد یافت و کمبود رفع خواهد شد.
وی افزود: وجود هوا در شبکه انتقال و ممانعت با ورود آب به لوله ها نیز ناشی از نصب مستقیم پمپ بر شبکه است اما اکنون نصب مخزن قبل از پمپ، اجباری شده تا این عیب اصلاح شود و اگر مدیریت و مصرف بهینه رعایت و آب و فاضلاب روستایی به طور کامل از شهر منفک شود، کمبود آب نخواهیم داشت.
وی یادآور شد: ریشه مشکلات امروز آب آستارا به دهه 80 و افزایش ساخت و سازها و جمعیت این شهر بر می گردد که در آن دهه اجازه ساخت ساختمان های چند طبقه داده شد اما شبکه توزیع با لحاظ جمعیت آن دوره اصلاح شده و آینده نگری لازم اعمال نشده است.

** نقش شهروندان و گردشگران در مدیریت منابع و مصرف بهینه
ملکی نژاد گفت: باید از منابع موجود آب به درستی استفاده و مشکلات تولید آن به مردم اطلاع رسانی شود؛ در اروپا با وجود منابع غنی آب سرانه مصرف هر شهروند حدود 100 تا 120 لیتر اما سرانه مصرف ما 200 تا 250 لیتر است.
وی ادامه داد: از بازدید مردم آستارا از تاسیسات آب و فاضلاب شهری برای آشنایی آنها با مشکلات تامین آب استقبال می کنیم تا به روشنی در جریان کار مهم و سختی که انجام می گیرد قرار بگیرند.
وی گفت: متاسفانه تصفیه خانه آب آستارا در نقطه نامناسبی ساخته شده که در معرض حوادث و خطرات مختلف است و همیشه دغدغه حفظ و نگهداری آن را داریم و تاکنون حوادث مختلفی را تجربه و مدیریت کرده ایم و در این راستا به صورت شبانه روزی تلاش می کنیم.
شهرستان آستارا با 91 هزار نفر جمعیت در غرب استان گیلان و همسایگی جمهوری آذربایجان واقع شده و مرکز آن به عنوان یکی از 20 شهر گردشگرپذیر کشور، 23 هزار مشترک آب شهری دارد.
مصاحبه از عیسی پاشاپور ** انتشاردهنده: کبیری
7124/2007

انتهای پیام /*