سیدمحمد علوی/ هم افزایی یا من افزایی
اختصاصی تدبیرشرق// گیلان، سرزمین فرهنگ، تمدن و طبیعت که به دلیل نزدیکی به پایتخت، وجود راه دسترسی محوریت شرقی و غربی خط کناره و گسترش صنعت خودرو سازی و دسترسی آسان با توجه به راه اندازی آزاد راه قزوین رشت و توسعه راه های پیرامون به یکی از مقاصد اصلی گردشگری ایران تبدیل شده است در کنار تسهیلات زیرساختی با شکل گیری و ایجاد ظرفیت منطقه آزاد و سایر جاذبه ها و امکانات رفاهی، توسعه تکنولوژی شرایط برای گسترش سرمایه گذاری بهتر از قبل فراهم شده است با توجه به این تحول رقبت به سرمایه گذاری و احداث اماکن اقامتی، پذیرایی و توریستی توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی و شهرداری ها و دهیاری های استان بدلیل توجیه اقتصادی بیش از دهه های قبل شده است.
می توان گفت مسیر توسعه گیلان با محوریت گردشگری راه خود را به خوبی پیدا کرده، امروزه به وفور شاهد تولید، عرضه و فروش صنایع دستی، سوغات و محصولات محلی به گردشگران هستیم، تعدد مراکز ارائه خدمات گردشگری نیز نشان از وجود تقاضا در این بخش دارد، البته باید در نطر داشت با گذر از این مقطع در سنوات آتی کیفیت عالی خدمات و برندسازی راز موفقیت و ماندگاری این واحدها در این صنعت خواهیم بود.
بدلیل فرا بخشی بودن صنعت توریسم بی شک یک دستگاه به تنهایی نمی تواند بار این مسئولیت را بکشد، جا دارد از تمامی افراد حقیقی و حقوقی که به هر نحو و جایگاهی که سعی دارند در این راستا که همراهی در توسعه میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری می باشند تقدیر کرد. تا اینجای موضوع بسیار عالی و قابل تشکر است اما آنچه به خوبی قابل تحلیل است بیانگر این واقعیت است که صدور مجوزها از مراجع مختلف ساماندهی شده و برنامه محور تعریف شده نیست. در فرایند درست باید مدیریت کلان وجود داشته باشد ،برنامه محور در راستای طرح آمایش یا نقشه جامع توسعه گردشگری ( که اگر وجود داشته باشد) با اداره کل متولی باشد. نباید به دلیل فرادستگاه بودن اقدامات ادلرات یا شهرداری ها و شوراها تداخلی در وظایف دستگاه متولی اصلی داشته باشد و منجر به تضعیف جایگاه شود.
اگر نگاهی به اساسنامه سازمان میراث فرهنگی و در حوزه گردشگری (ایرانگردی و جهانگردی) بیاندازیم خواهیم دید بر اساس ماده ۲ وظایف شامل موضوعاتی در قالب ۵ بند و ۱۹محور عملیاتی، که نیاز است دستگاه های مختلف در این مهم کمک و همکاری نمایند ، برای نمونه در یک حرکت صحیح در استان گیلان با عنایت به اهمیت و محوریت مورد نظر استاندار محترم به گردشگری با حرفه ی ویژه شاهد انتصاب جناب آقای رحیم پور بعنوان مشاور عالی در حوزه گردشگری در اواخر سال ۱۳۹۶ بودیم ، بی شک این انتصاب به دلیل هدفگذاری های بزرگ از جمله با نگاه توسعه گردشگری دریایی ، سلامت ، طبیعت گردی ، بومگردی یا تسریع در جهت دهی سرمایه گذاری در این بخش صورت پذیرفت، شاید هم وجود کاستی ها یا ضعف دستگاه متولی امر گردشگری در این انتصاب بی تاثیر نبود ، اما اتفاقی که امروز شاهد آنیم که خروجی این انتصاب است ایجاد موج جدید در استان و در واقع کمک به اداره کل میراث و تقویت وضع موجود بوده و بی تردید با ایجاد هم افزایی و استفاده از از همه ظرفیت ها از جمله قدرت حاکمیتی شاهد تحول بیشتری در این راستا خواهیم بود.
اما در موج خبرهای مرتبط با توسعه گردشگری و خبرهای اخیر مشاهده کردیم نشستی اتفاق افتاد که با رویه هم افزایی کمی فاصله دارد و آن اینکه ریاست محترم شورای اسلامی یکی از شهرستان های استان در دیدار با معاون وزیر راه و شهرسازی ،درخواست و تاکید به احداث موزه تمدن اسلامی را برای شهر خویش داشتند! کمی غریب و دور از ذهن بود برایم!
آیا متولی صدور مجوز موزه دستگاهی به غیر از میراث فرهنگی کشور است؟ آیا چنین درخواستی از اولویت های اداره کل میراث فرهنگی می باشد؟
و اگر آری ! چرا از طریق وزارت راه؟ و چرا از طریق شورای شهر!
هماگونه که می دانیم وظایف و حدود اختیارات همه دستگاه ها و وزارتخانه های کشور معین و مشخص است . طبق ماده ۳ اساسنامه سازمان میراث فرهنگی ؛ ایجاد و توسعه و اداره موزه ها در سطح کشور، ایجاد مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی ، معرفی آثار با ارزش فرهنگی و تاریخی از طریق موزه ها و نمایشگاه ها و نظایر آن، ثبت آثار ارزشمند منقول و غیر منقول فرهنگی و تاریخی ، بررسی های مردم نگاری ، پژوهش های مردم شناسی ، انسان شناسی ، زیستی و شناخت فرهنگ بومی مناطق مختلف کشور و …. بر عهده سازمان میراث فرهنگی کشور و به تبعه آن در استان ها با اداره کل مربوطه است. امید است با استفاده بهتر از ظرفیت شورای برنامه ریزی استان و کارگروه های مربوطه برای توسعه استان از راه های صحیح و اصولی گام برداریم.
/سیدمحمد علوی
